Dê, cừu lâm nạn

Nguồn tin: BThuận, 27/03/2007
Ngày cập nhật: 27/3/2007

Hàng trăm con dê, cừu của Bắc Bình, Tuy Phong gầy yếu, bệnh tật, không được hộ nuôi quan tâm những ngày gần đây, đang là mối lo ngại cho hai địa phương vốn có tiếng là vùng chăn nuôi gia súc trọng điểm này. Dê cừu đang “gặp nạn” từ trước Tết Nguyên đán đến giờ, giá dê, cừu hạ đến mức thảm hại. Một con dê thịt vài chục kg, giá chỉ ngang với con gà 2 kg!

Giá rẻ bất ngờ

Kiểu chào hàng ấn tượng như thế đang xảy ra nhản nhản ở huyện Tuy Phong. Chỉ cách đây hơn nửa năm thôi, giá một con dê cái Bách Thảo lên đến 5, 6 triệu đồng thì bây giờ chẳng ai phân biệt dê đẻ, dê thịt. Tất cả đều bán sô 100.000 đồng/ con, nếu chọn lựa là 150.000 -200.000đồng/con. Dê mẹ kèm con 300.000 đồng/cặp, cừu cũng chung số phận gặp may mắn bán được 16.000-17.000 đồng/kg thịt hơi, còn mua mão chỉ từ 100.000-120.000 đồng/con, nhưng cừu bán vất vả hơn vì thịt cừu không thông dụng bằng thịt dê.

Người ta không lý giải được vì sao giá dê, cừu lại tụt đến mức thảm hại như vậy. Theo các chủ trại chăn nuôi và thương lái, trước đây do áp lực về giống, về kiểu chăn nuôi phong trào, mà thương lái đã cùng nhau đẩy giá dê, cừu lên. Thực tế mức giá trước đây chỉ là giá ảo, còn chuyện khó tin nhưng có thật hiện nay giá 1 con dê chỉ ngang với một con gà là điều không thể chấp nhận, trong khi thị trường thực phẩm, giá thịt dê vẫn giữ mức bình thường. Do giá dê, cừu quá rẻ nên các hộ nuôi mất phương hướng. Các trại lớn thì tìm cách giảm đàn, thanh lý để đỡ công chăm sóc, tiền thức ăn. Một số còn khả năng thì nuôi lay lất, cầm chừng. Riêng các hộ nuôi nhỏ lẻ thì sợ mất vốn, bán đổ bán tháo cho thương lái với đủ mức giá. Anh Trần Văn Đức, một chủ trại nuôi ở thị trấn Liên Hương cho biết không còn khả năng cầm cự đã bán sỉ đàn dê 100 con của mình với giá 10 triệu đồng. Anh chua xót nói: tiền bán cả đàn dê chưa trả đủ công chăn.

Như anh Đức còn may mắn vì bán được. Rất nhiều hộ nuôi kêu mãi nhưng thương lái cứ ngó lơ. Bởi, “mua giết thịt thì số lượng không nhiều. Mua nguyên cả đàn thì hiếm hoi lắm mới có một vài người thừa tiền bỏ vốn thu mua vì ham rẻ” - anh Công, một hộ nuôi dê ở Phong Phú giải thích. Theo anh, với tình hình hiện nay, có nuôi rồi cũng không biết bán cho ai. Chính vì vậy mà ở Tuy Phong hình thành một số điểm giết mổ dê, cừu lưu động. Người ta mua dê, cừu với giá rẻ rồi giết thịt, đem bán kiếm lời cho khách ở khu du lịch Bình Thạnh, cho dân nhậu và cho người đi đường. Hiện tại, đàn dê, cừu hơn 18.000 con của huyện Tuy Phong đang trong tình trạng khốn đốn vì giá rẻ, thức ăn lại hiếm. Tiền đầu tư không đủ bù, nên hộ nuôi không còn quan tâm đến chuyện chăm sóc. Họ thả rong tràn lan ra đồng trống, vào rừng để dê, cừu tự tìm thức ăn, dẫn đến suy dinh dưỡng, chết hàng loạt.

Thêm chứng bệnh đậu lây lan không thuốc chữa

Giữa lúc giá dê, cừu đang rẻ như bèo, lại thêm một đại nạn cho đàn gia súc đang lúc khốn đốn về giá cả. Từ hơn tháng nay, đàn dê của 2 huyện Tuy Phong, Bắc Bình nhiễm chung chứng bệnh đậu với triệu chứng sốt cao, chảy nước mũi, nước dãi và toàn thân nổi nhiều mụn đỏ khiến con vật bỏ ăn, hô hấp khó khăn rồi chết. Theo thống kê, huyện Tuy Phong đã có trên 100 con dê chết, tập trung tại xã Vĩnh Hảo. Riêng Trạm thú y Bắc Bình chưa thống kê con số chính thức nhưng theo báo cáo thì bệnh đang lây lan tại 2 xã Hải Ninh và Bình An. Một số trại của Phan Hiệp, Phan Hòa cũng đã có bệnh và tỷ lệ chết chiếm trên 30% số dê bệnh. Giữa mùa khô, cộng thêm giá rẻ, người chăn nuôi không quan tâm chăm sóc nên tỷ lệ chết ở cừu, dê tại 2 huyện đang ngày một gia tăng. Trao đổi với ông Châu Ngọc Tấn, Chi cục trưởng Chi cục thú y về biện pháp bảo vệ đàn dê, cừu, ông Tấn cho biết: Bệnh đậu là thứ bệnh nhiễm trùng do vi rút gây ra hiện chưa có thuốc đặc trị. Bệnh xuất hiện ở tất cả các lứa tuổi nhưng nặng nhất là dê, cừu con. Con vật có thể chết ở bất cứ giai đoạn nào của bệnh. Nguyên nhân gây bệnh được xác định là từ năm 2004, khi tỉnh Sơn La nhập giống dê của Trung Quốc về nuôi. Đàn dê này phát bệnh và lây cho các tỉnh lân cận. Riêng phía Nam thì điểm xuất phát bệnh là tỉnh Ninh Thuận bởi đây là trung tâm nhập dê, cừu của Trung Quốc, của các tỉnh khác về phân phối. Chính vì vậy mà từ năm 2006, bệnh bắt đầu xuất hiện trên đàn dê của Ninh Thuận, lây lan sang Lâm Đồng và năm nay là đến Bình Thuận. Tuy cũng là bệnh dịch nhưng chứng bệnh này lại không có trong quy định tiêm phòng bắt buộc của thú y, vắc-xin tiêm phòng chưa phổ biến, lại đắt nên chuyện người chăn nuôi không tiêm phòng là dễ hiểu. Bệnh đậu dê, cừu lây lan rất nhanh, nhất là tiếp xúc trực tiếp. Để bảo vệ đàn dê, cừu giữa lúc khó khăn, cách tốt nhất là người chăn nuôi không nên bỏ đàn. Bà con phải tăng cường chăm sóc, bồi bổ để tăng sức đề kháng cho vật nuôi. Tránh thả rong dê, cừu vào các vùng có bệnh, cách ly dê, cừu bệnh với đàn mạnh để hạn chế lây lan. Chủ nuôi nên có ý thức bảo vệ tài sản cho mình, đừng vì giá dê, cừu quá rẻ mà bỏ mặc cho đàn gia súc mắc bệnh. Những đàn nào có triệu chứng bệnh nên báo ngay với cơ quan thú y để được hướng dẫn phòng trị kịp thời. Những hộ có điều kiện nên tiến hành tiêm phòng nhưng phải kết hợp với chăm sóc, nuôi dưỡng hợp lý.

QUANG HUY