Đua nhau đổi bò lấy xe máy

Nguồn tin: Lâm Đồng, 12/10/2008
Ngày cập nhật: 14/10/2008

Mới thành lập hơn 3 năm, Đam Rông là huyện nghèo nhất tỉnh Lâm Đồng. Xác định của ngành nông nghiệp huyện Đam Rông: cây lúa sẽ đại diện cho lĩnh vực trồng, ứng viên cho lĩnh vực nuôi lđàn bò. Đó là lý do khiến ngành chức năng tỉnh Lâm Đồng không ngần ngại khi rót về cho huyện Đam Rông hơn 2 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách địa phương và vốn 135 của Chính phủ. Nhiều gia đình đã thoát nghèo từ sự sinh sôi nảy nở của hướng đi này. Tuy nhiên lộ trình xóa đói giảm nghèo từ bò vừa bước vào đoạn đầu của sự thành công đã lập tức bị chặn lại khi “cơn lốc” đổi bò lấy xe gắn máy xuất hiện và bùng phát trong các buôn làng kể từ sau tết nguyên đán 2008. Thống kê chưa đầy đủ, từ đầu năm 2008 đến nay, ít nhất 3 đến 4 trăm con bò đã chảy khỏi địa bàn Đam Rông. Và “bù lại” khoảng vài trăm gia đình đã có được những chiếc xe gắn máy đủ loại trong đó chủ yếu là xe Drem và Wave Trung Quốc.

Số ít hộ gia đình cho biết đổi bò lấy xe là nhằm có phương tiện đi lại làm ăn, tuy vậy cũng có nhiều người vui vẻ cho biết phải có xe máy mới oách. Đầu tháng 5 vừa qua anh R’Je Ha Siêng ở thôn Đa Cao I, xã Đạ Tông đã dùng 2 con bò một đực một cái đổi lấy chiếc xe gắn máy trị giá 10 triệu đồng (giá do bên có xe đưa ra). Ha Siêng cho biết, có xe mình đã có thể đưa đón con đi học, vận chuyển hàng hóa, lên nương lên rẫy… Nhưng mọi thứ đã không giống như cách nghĩ ban đầu của người nông dân nghèo này. Chiếc Wave vừa mang về nhà chưa đầy 1 tuần lễ đã ngốn mất hơn 1 trăm ngàn tiền xăng. Với mức thu nhập chưa thoát ngưỡng nghèo, Ha Siêng đành để xe vào xó nhà. Hơn một tuần sau khi đổi xe cả nhà phải ăn cơm “chay” vì chiếc Wave đã ngốn mất tiền mua thức ăn. 2 con bò đưa đi đổi nếu muốn mua lại cũng phải có ít nhất 12 triệu đồng, còn chiếc xe đang “đắp chiếu” giỏi lắm may ra bán được hơn 5 triệu đồng - Ha Siêng chặc lưỡi tiếc nuối. Đâu chỉ người dân, ngay cả một số cán bộ tại các thôn, buôn cũng háo hức thực hiện những “phi vụ trao đổi kiểu này”. Tại một số thôn của xã Đạ Tông, Đạ Long cơn lốc đổi bò lấy xe đã khiến đàn bò tụt xuống dưới 60%, số xe gắn máy trên hộ gia đình cũng tăng theo tỉ lệ thuận. Tuy vậy chỉ có số ít gia đình là có thể sử dụng xe làm phương tiện đi lại nhờ đảm bảo kinh tế. Không ít người háo hức đổi cho được xe giờ nhìn thấy xe lại rùng mình vì nghĩ đến tiền xăng. Nhiều vụ tai nạn giao thông đã xảy ra tại các địa phương này, bên cạnh mật độ xe máy tăng đột biến, những người đổi bò lấy xe chưa có bằng, chưa thạo điều khiển cũng góp phần vào nguyên nhân gây tai nạn giao thông.

“Phong trào” đổi bò lấy xe gắn máy diễn ra hơn nửa năm nay nhưng vẫn chưa có thống kê cụ thể nào về số gia đình cũng như số bò bị chảy khỏi địa phương. Ông Đỗ Quốc Hường, Chủ tịch UBND xã Đạ Tông: địa bàn chúng tôi, chuyện đổi bò lấy xe là hoàn toàn có thực, bò lai sind thuộc các dự án cấp về có, nhưng bò vàng địa phương là chủ yếu. Bò sau khi bị đổi được dắt đi hoặc giết thịt bán ngay tại địa phương. Chuyện lời lỗ trong những phi vụ đổi chác kiểu này, chắc chắn người nông dân chỉ quanh quẩn với cái nương cái rẫy sẽ nhận phần thiệt. Chưa nói đến Chất lượng xe thế nào, trước mắt bà con đã nghèo không có tiền mua phân vô cơ, giờ mất luôn nguồn phân hữu cơ từ chăn nuôi, cây trồng đã kém hiệu quả càng tệ hại hơn.

“Cơn lốc”đổi bò lấy xe gắn máy, những con bò thuộc các dự án của nhà nước đưa về cho dân nghèo có tiếp tục chảy khỏi vùng đất thuộc tốp nghèo nhất nước này hay không? Câu hỏi vẫn chưa có hồi kết. Chỉ biết trước mắt không ít gia đình đã đổi bò lấy xe đang dở khóc dở cười. Nhiều mái nhà nghèo rơi vào cảnh “cơm không lành canh chẳng ngọt” vì nợ nần đến hạn mà con vật nuôi sinh lợi chẳng còn, chiếc xe đổi về dù đã chấp nhận đại hạ giá mà vẫn chẳng ai chịu mua cho.