Ngành chăn nuôi trong nước đứng trước nguy cơ bị “bóp chết”?

Nguồn tin: VOV, 20/09/2008
Ngày cập nhật: 22/9/2008

Theo số liệu mới nhất của Bộ NN&PTNT, trong vòng 8 tháng qua, Việt Nam đã nhập khẩu 118.000 tấn thịt và dự báo cả năm sẽ nhập khoảng 200.000 tấn. Sản phẩm nhập giá rẻ hơn sản xuất trong nước

Chạy trước... WTO

Bộ NN&PTNT cho biết, trong 7 tháng đầu năm 2008, kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm chăn nuôi của nước ta đạt khoảng 80,62 triệu USD, nhưng kim ngạch nhập khẩu đã lên tới 321,8 triệu USD. Phần lớn các sản phẩm nhập khẩu chính trong 8 tháng đều đã tăng gấp 3 lần so với cả năm 2007. Cụ thể như, thịt nội tạng (tim, gan, thận) trâu, bò, cừu đông lạnh gần 6.100 tấn (năm 2007 là 2.833 tấn); thịt (đùi, cánh), nội tạng (mề, tim), gà đông lạnh trên 103.000 tấn (năm 2007 là 40.800 tấn); đặc biệt thịt, nội tạng (gan, tim, thận) lợn đông lạnh trên 8.600 tấn, tăng hơn 17 lần năm 2007 (472 tấn).

Phân tích nguyên nhân dẫn đến số lượng thịt nhập khẩu tăng vọt, các chuyên gia cho rằng, ngoài tác động từ nội tại ngành chăn nuôi như trận rét đậm, rét hại đầu năm làm gần 200.000 con trâu, bò chết và do dịch “tai xanh” hồi tháng 3 buộc phải tiêu huỷ gần 300.000 con lợn, một nguyên nhân rất quan trọng là chúng ta đã hạ mức thuế suất nhập khẩu xuống quá thấp, thậm chí thấp hơn cả mức thuế cam kết cắt giảm với WTO đến năm 2012. Đơn cử, với các sản phẩm thịt lợn, mức thuế suất cam kết tại thời điểm gia nhập WTO là 30% và đến năm 2012 sẽ cắt giảm xuống từ 15 đến 25%, thì bây giờ đã giảm xuống còn 20%. Đối với các sản phẩm thịt gà, chúng ta còn tự nguyện cắt giảm từ 40% xuống còn... 12%.

Ông Đoàn Xuân Trúc, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tổng công ty Chăn nuôi Việt Nam cho rằng: “Tình hình nhập khẩu thịt trong thời gian vừa qua là quá ồ ạt, hầu hết các sản phẩm nhập khẩu là hàng đông lạnh. Điều này đã làm mất cân đối nguồn cung ở trong nước”. Sản phẩm nhập khẩu vào nước ta có 2 dạng: Dạng chất lượng cao như thịt bò, chủ yếu đưa vào nhà hàng, khách sạn với giá cao, sản phẩm trong nước không thể cạnh tranh; Dạng thứ 2 là sản phẩm phụ phẩm như: đùi, cánh, chân... gà hay tim, cật… lợn, trâu, bò. Những sản phẩm này ở các nước xuất khẩu không ăn, nên họ lọc ra và bán cho ta. Do mức thuế suất đối với sản phẩm thịt nhập khẩu quá thấp, nên giá thành 1kg gà từ Mỹ nhập về Việt Nam chỉ có 895 USD/tấn (tương đương 14.700 đồng/kg), nghĩa là còn rẻ hơn cả thịt gà bán trong nước.

Cần hạn chế nhập khẩu ngay!

Theo PGS, TS Nguyễn Đăng Vang, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, sở dĩ mức thuế của chúng ta phải hạ xuống thấp là để nhập khẩu các sản phẩm thịt từ nước ngoài về nhằm bình ổn giá trong nước, kiềm chế lạm phát. Song, với tình hình giá cả ổn định như hiện nay, việc nhập khẩu này cần phải được hạn chế ngay. Nếu không thì ngành chăn nuôi trong nước sẽ bị “bóp chết” bởi các sản phẩm nhập khẩu chất lượng cao, giá rẻ. Nếu cho phép nhập khẩu thịt thì có khoảng 1 triệu lao động của ngành chăn nuôi sẽ mất việc, tình trạng nghèo đói ở nông thôn sẽ tăng cao.

Ông Nguyễn Đăng Vang phân tích thêm: Thu nhập bình quân của người dân Mù Căng Chải (Yên Bái) chỉ có 2,5 triệu đồng/năm và nếu tính trên phạm vi cả tỉnh Yên Bái là 6 triệu đồng, trong khi TP. Hồ Chí Minh công bố là 35 triệu đồng. Như vậy, chênh lệch đời sống giữa Yên Bái và TP. Hồ Chí Minh là 5 - 6 lần, còn nếu so với huyện Mù Căng Chải thì lên tới hơn 10 lần.

“Nếu chúng ta tiếp tục chính sách nhập khẩu thịt về cho rẻ, người dân không cần làm nữa, thì khoảng cách này càng tăng lên. Khi khoảng cách này tăng lên, mức căng thẳng của xã hội càng lớn thì bất ổn xã hội sẽ xảy ra. Chính vì thế, ngay từ bây giờ, chúng ta phải đưa mức thuế suất nhập khẩu về ngay về mức cũ như cam kết khi bắt đầu gia nhập WTO. Đồng thời, dùng hàng rào kỹ thuật để chi phối và bảo vệ sản xuất trong nước”. Theo ông Vang, các nước hiện rất muốn đưa thịt vào Việt Nam do mức thuế suất của nước ta quá thấp.

Hầu hết các ý kiến đều đồng tình hạn chế nhập khẩu thịt. Tuy nhiên, chúng ta lại đang gặp khó khăn khi không thể cấm hoàn toàn được. Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Bùi Bá Bổng thừa nhận: “Việc lập hàng rào kỹ thuật là rất khó, do trình độ chăn nuôi của ta thấp hơn hẳn so với các nước chăn nuôi phát triển, nên về mặt an toàn thực phẩm họ làm rất chặt chẽ. Do vậy chúng ta không thể chứng minh được sản phẩm của họ có nguy cơ gì để ngăn chặn”./.

Khương Lực (Báo Tiếng nói Việt Nam)