Người chăn nuôi sắp phá sản

Nguồn tin: SGGP, 20/09/2008
Ngày cập nhật: 22/9/2008

Giá thức ăn chăn nuôi VN cao nhất Đông Nam Á

Lượng thịt gia súc, gia cầm nhập khẩu tăng mạnh

Rất ít khi hội trường của Văn phòng 2 Bộ NN-PTNT tại TPHCM lại hết chỗ ngồi, phải kê ghế ra ngoài hành lang mới đáp ứng đủ lượng đại biểu đến dự như tại hội nghị về chăn nuôi do Bộ trưởng Cao Đức Phát chủ trì hôm qua 19-9. Có lẽ do ngành chăn nuôi đang gặp quá nhiều khó khăn, nếu không kịp thời tháo gỡ có thể sẽ đẩy người nuôi vào cảnh phá sản.

Chăn nuôi gia súc hay gia cầm đều khó

Giá thức ăn tăng mạnh đang ảnh hưởng đến việc duy trì, chăm sóc đàn bò.

Cục Chăn nuôi cho biết, theo thời giá hiện nay, giá thành gà công nghiệp (nuôi khoảng 1.000 con/lứa, xuất bán 45 ngày tuổi) khoảng 23.500 - 24.000 đồng/kg, giá thành nuôi heo (mua giống ngoại 20-25 kg/con, 2,65kg thức ăn cho 1 kg tăng trọng) là 33.000 - 35.500 đồng/kg. Với giá bán hiện nay, người chăn nuôi không có lãi.

Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Bình Định Phan Trọng Hổ nêu nghịch lý: Trong khi VN là nước hàng đầu thế giới về xuất khẩu nông sản, nhưng cây trồng làm nguyên liệu chế biến thức ăn gia súc (bắp, đậu tương…) vẫn phải nhập khẩu. So với cuối năm 2007, giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi đều tăng cao (khoai mì tăng 42,6%, cám gạo tăng 41,9%, bắp 14%, lyzin 27,7%, bột cá 60%, Methion 126%, khô dầu đậu tương tăng 80%... ) làm cho giá thức ăn chăn nuôi thành phẩm tăng 40%-60%.

Riêng tháng 6, các công ty chế biến đã ồ ạt tăng giá 3 lần. Điều đáng nói, từ tháng 8 đến nay, giá nguyên liệu và thức ăn chăn nuôi thành phẩm đã đứng và giảm dần, nhưng mức giảm này không đáng kể so với việc giảm giá nguyên liệu thức ăn nhập khẩu và tốc độ giảm giá thực phẩm. Hiện nay, giá thức ăn chăn nuôi VN cao nhất vùng Đông Nam Á.

Không chỉ vấn đề thức ăn gia súc, TS Lã Văn Kính, Viện phó Viện KHKT Nông nghiệp miền Nam, báo động về lượng thịt gia súc và gia cầm nhập khẩu tăng mạnh trong thời gian qua. Năm 2007, TPHCM nhập khẩu chưa tới 100.000 tấn thịt gà, nhưng 8 tháng vừa qua đã là 113.000 tấn; 8 tháng qua thịt bò nhập vào TPHCM lên đến 4.250 tấn so với cả năm 2007 chỉ có khoảng 400 tấn. Cũng thời gian đó, lượng thịt heo nhập khẩu là 1.000 tấn so với cả năm 2007 là 120 tấn.

Vì dịch bệnh (cúm gia cầm, lở mồm long móng, heo tai xanh…) tái đi tái lại mà nhiều hộ nuôi đã lao đao, lận đận, phá sản, gây tâm lý bất ổn cho cả người nuôi lẫn người tiêu dùng. Người chăn nuôi còn phải đối mặt với việc thiếu mặt bằng chăn nuôi, thiếu điện sản xuất, lãi suất tín dụng quá cao. Đại diện Công ty CP Việt Nam cho biết, lãi suất ngân hàng ở Thái Lan khoảng 8%/ năm trong khi ở VN là 18%, giá đất nông nghiệp của VN cao gấp 10 lần so với Thái Lan.

Những giải pháp cấp bách

Điều mà nhiều người đề nghị cần phải làm ngay là nhanh chóng xem xét lại mức thuế suất nhập khẩu thịt gia súc, gia cầm hiện nay. Theo ông Hoàng Kim Giao, Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT), thuế suất nhập khẩu đối với các sản phẩm chăn nuôi vào Việt Nam thấp hơn so với lộ trình cam kết, gây khó khăn rất lớn cho người chăn nuôi. Với thịt trâu, bò, heo và gia cầm, thuế suất tại thời điểm gia nhập WTO lần lượt là 20%, 30% và 40%; nếu theo lộ trình cam kết, từ nay đến năm 2012, các mức trên mới giảm xuống chỉ còn 14%, 25% và 40%.

Thế nhưng hiện nay mức thuế suất nhập khẩu VN đang áp dụng đối với thịt trâu, bò, gà, vịt chỉ có 12% (riêng thịt heo là 20%), như vậy là còn đi trước lộ trình và thấp hơn cả quy định. Năm 2007, do cung không đủ cầu nên Nhà nước phải điều chỉnh thuế suất thấp để nhập khẩu thịt đáp ứng nhu cầu trong nước. Nhưng lẽ ra, sau đó, khi thấy diễn biến có chiều hướng ngược lại, Nhà nước phải chủ động sửa đổi để không ảnh hưởng đến người chăn nuôi. Cần đưa các mức thuế như đã cam kết khi gia nhập WTO là một trong những giải pháp cấp bách và hiệu quả nhất để “cứu” người chăn nuôi.

Nhưng đó cũng chỉ là những giải pháp tạm thời, vì suy cho cùng, để chăn nuôi phát triển bền vững, đòi hỏi cơ sở hạ tầng chăn nuôi phải đảm bảo, cần có bộ giống tốt, sử dụng hiệu quả thức ăn cho 1 kg tăng trọng (hiện nay tỷ lệ này có sự chênh lệch rất lớn, từ 2,65kg đến trên 3 kg thức ăn cho 1 kg tăng trọng). TS Phan Trọng Hổ cho rằng, chỉ khi giải quyết được vấn đề thức ăn chăn nuôi mới có thể nói đến việc chăn nuôi bền vững. Nhà nước nên sớm thành lập Trung tâm nghiên cứu các giống cỏ. Cần khống chế dịch bệnh, không để lây lan diện rộng. Ngoài ra, hiện tượng đưa chất cấm vào thức ăn gia súc vẫn còn xảy ra. Đó là báo động mà ông Nguyễn Phước Trung, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT TPHCM, cảnh báo, nhưng việc xử lý còn nhiều bất cập nên bị người vi phạm lợi dụng.

Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát nhấn mạnh, bên cạnh việc xem xét lại các mức thuế, bãi bỏ hết những bất hợp lý này, ngành nông nghiệp và công thương cần phối hợp kiểm tra chất lượng thức ăn gia súc trên thị trường. Điều bà con than phiền không chỉ giá thức ăn cao quá mà còn là chất lượng thức ăn có vấn đề, kể cả tình trạng đưa chất cấm vào. Cần làm quyết liệt, xử lý đến nơi đến chốn các trường hợp vi phạm.

Công Phiên