Sớm tìm giải pháp phát triển đàn bò lai của Kon Tum

Nguồn tin: ND, 12/3/2007
Ngày cập nhật: 13/3/2007

Kon Tum là tỉnh nghèo nhưng mạnh dạn đầu tư và có tác động trực tiếp đến hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là hộ gia đình nghèo dự án đầu tư phát triển đàn bò lai theo chương trình xóa đói, giảm nghèo giai đoạn 2006 - 2010, bởi lợi thế đồng cỏ và phát triển đại gia súc.

Tổng nguồn vốn của dự án lên đến 479 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn vay từ ngân hàng Chính sách xã hội 416 tỷ đồng, ngân sách địa phương hỗ trợ một phần và còn lại là vốn đóng góp của nhân dân.

Trong năm đầu thực hiện dự án, Ngân hàng Chính sách xã hội đã phân khai nguồn vốn 35 tỷ đồng cho hộ gia đình đồng bào nghèo vay với lãi suất ưu đãi để phát triển chăn nuôi. Tuy nhiên kết thúc năm 2006, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Kon Tum mới chỉ giải ngân được mười tỷ đồng. Nguyên nhân của việc chậm giải ngân là do phần đông hộ gia đình khó tiếp cận dự án, bởi trên thực tế giá mua một con bò giống của Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh (đơn vị được giao nhiệm vụ cung ứng bò giống) cung cấp cho hộ chăn nuôi phải cộng thêm rất nhiều chi phí như: Chi phí vận chuyển, chi phí chăn nuôi tập trung trong thời gian bảo hành 21 ngày và nhiều chi phí khác, do đó giá thành của mỗi con bò giống của dự án cao hơn giá bò mua trên thị trường 30%. Đây chính là nguyên nhân khiến dự án có các tác động trực tiếp đến công tác xóa đói, giảm nghèo ở Kon Tum không bảo đảm kế hoạch.

Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án đầu tư phát triển đàn bò lai, bước vào năm 2007 tỉnh Kon Tum đã yêu cầu các ngành chức năng, các địa phương thực hiện trợ cước, trợ giá nhằm trợ giúp mỗi hộ gia đình tham gia dự án 500.000 đồng cộng với nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội để mua bò giống phát triển chăn nuôi. Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Kon Tum Hà Thị Minh cho biết, trong năm nay Ngân hàng Chính sách xã hội có kế hoạch đáp ứng 95 tỷ đồng cho các địa phương trong tỉnh thực hiện dự án đầu tư phát triển đàn bò lai. Tuy nhiên, với đà giải ngân như hiện nay thì trong năm 2007 giỏi lắm cũng chỉ giải ngân được 65 tỷ đồng, tương đương với khoảng 20.000 con giống. Bà Minh bức xúc, trong khi địa phương khác cần nguồn vốn để thực hiện dự án thì ở Kon Tum trong hai năm liền không sử dụng hết nguồn vốn cho vay. Là đơn vị cung ứng nguồn tài chính chủ yếu cho dự án, bà Minh đề xuất: Để dự án đầu tiên phát triển đàn bò lai theo chương trình xóa đói, giảm nghèo giai đoạn 2006 - 2010 được thực hiện có hiệu quả cần phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát quá trình thu mua bò giống của đơn vị cung ứng bò giống cho hộ gia đình đồng bào. Tỉnh hiện đã có chủ trương giúp mỗi gia đình khi mua một con bò của dự án là 500.000 đồng, nhưng thực tế giá bò giống của dự án vẫn cao hơn giá thị trường. Đây là nguyên nhân chính khiến nhiều hộ chăn nuôi không mặn mà với dự án. Có làm tốt công tác kiểm tra, giám sát quá trình thu mua bò giống thì mới giải quyết một cách cơ bản thực trạng giá bò giống của dự án cung cấp cho hộ chăn nuôi cao hơn giá thị trường đến 30%. Đơn vị cung ứng bò giống nhất thiết phải bảo đảm được nguồn bò giống cả về số lượng và chất lượng.

Nguồn bò giống không cung cấp kịp thời cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm giải ngân trong năm qua. Tỉnh cũng nên xem xét mở rộng đối tượng được vay vốn của dự án. Hiện tại chỉ có hộ thuộc diện nghèo mới được vay vốn của dự án. Bởi vậy cần mở rộng đối tượng được vay vốn là những hộ "cận" nghèo. Thêm nữa, cùng với sự phối hợp giữa ngân hàng Chính sách xã hội và Trung tâm Giống nông lâm nghiệp tỉnh, cần có sự phối hợp chặt chẽ của các cấp ủy đảng, chính quyền và các tổ chức đoàn thể trong việc tuyên truyền, vận động và nâng cao nhận thức của hộ gia đình tham gia dự án. Trên thực tế, trên địa bàn tỉnh Kon Tum có một số dự án trợ giúp đến 100% vốn về con giống cho một số hộ gia đình, vì vậy các hộ trong vùng dự án phát triển đàn bò có tâm lý ỷ lại và trông chờ nhà nước hỗ trợ.

Trong khi Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội "bức xúc" về việc giải ngân chậm thì Giám đốc Trung tâm Giống nông lâm nghiệp tỉnh Kon Tum Đoàn Năng Rường lại có mối "bận tâm" khác, ông Rường cho rằng nguyên nhân của việc bò giống dự án cao hơn giá bò ngoài thị trường là năm đầu thực hiện dự án, cho nên còn nhiều bất cập dẫn đến chi phí lớn. Ông cũng thừa nhận là công tác triển khai thực hiện dự án, tổ chức cung ứng bò giống còn nhiều bất cập, thụ động; chưa có sự phối hợp giữa đơn vị cung ứng bò giống, ngân hàng Chính sách xã hội với các cấp chính quyền ở địa phương dẫn đến việc người dân chưa thật sự tự giác khi tham gia thực hiện dự án. Để giảm giá bò giống, trong năm 2007 này ngoài nguồn ngân sách hỗ trợ 500.000 đồng/hộ gia đình khi mua một con bò, Trung tâm Giống nông lâm nghiệp tỉnh Kon Tum "cố gắng" giảm thiểu mức chi phí trong quá trình thực hiện dự án. Trung tâm sẽ phối hợp các ngành liên quan và chính quyền địa phương chốt danh sách số hộ gia đình có nhu cầu mua bò để cung cấp bò giống, tránh tình trạng chuyển đàn bò về tận địa phương nhưng không bán được hoặc bán được rất ít, gây tốn kém trong vận chuyển, chăm sóc. Theo kế hoạch, để bảo đảm tiến độ thực hiện dự án, trong năm 2007, trung tâm phải cung ứng số bò giống cho hộ chăn nuôi là 18.800 con, tương đương số tiền là 97 tỷ đồng, tuy nhiên trung tâm chỉ hy vọng cung ứng được 12.000 con. Để cung ứng được lượng bò giống nói trên, Trung tâm Giống nông lâm nghiệp tỉnh Kon Tum đã kiến nghị tỉnh nên mở rộng đối tượng được tham gia dự án không chỉ có hộ nghèo mà có cả hộ "cận nghèo", cung cấp bò giống cho các đơn vị bộ đội đóng quân trên địa bàn có nhu cầu mua bò giống để tăng gia sản xuất, cung cấp bò giống cho các chủ trang trại chăn nuôi có quy mô lớn. Thực tế cũng cho thấy, để giảm giá bò giống khi cung cấp cho hộ chăn nuôi, cơ quan chức năng ở tỉnh Kon Tum nên giao cho các địa phương, đơn vị có khả năng cung ứng nguồn bò giống đều được tham gia quá trình cung cấp bò giống, tránh tình trạng độc quyền như hiện nay.

NHẬT HẰNG, VĂN TRUNG