Xã Tứ Xã (Phú Thọ): Người nuôi rắn đang “sập hầm”

Nguồn tin: Báo Phú Thọ, 23/05/2013
Ngày cập nhật: 26/5/2013

Vào thời điểm hiện tại, với giá rắn giống là 1,2 triệu đồng/kg, trong khi đó giá rắn thịt lại chỉ có 550 - 600 ngàn đồng/1kg, người nuôi rắn ở làng nghề Tứ Xã (Lâm Thao - Phú Thọ) đang thực sự lao đao vì con vật nuôi từng một thời "lên ngôi" này khi đầu ra đang "thít" dần lại...

Thời điểm có giá, con rắn hổ mang phì hơn 2kg này của trại ông Bùi Đình Viên, khu 12 có giá hơn 3 triệu đồng, nhưng nay thì giá chỉ còn bằng 1/3.

Về làng nuôi rắn xã Tứ Xã ( Lâm Thao) vào đúng hôm trời mưa to. Hỏi thăm vòng vo mãi mới tới được nhà ông Nguyễn Trường Thành- Trưởng khu 12- khu trung tâm của làng nghề nuôi rắn Tứ Xã. Ông Thành lại đi sang nhà phó khu. Nhờ chị con dâu dẫn đường, chúng tôi lại đội mưa tìm tới nhà ông Bùi Đình Viên- phó khu 12. Tại đây, trong căn nhà nhỏ mù mịt khói thuốc lào, 4 - 5 người đàn ông ngồi buồn thiu và họ đang cũng bàn chuyện con rắn.

Ông Viên than thở ngay khi tôi bắt đầu câu chuyện: "Anh ơi, năm nay nghề nuôi rắn ở làng này "sập hầm" rồi. Giá giống thì quá cao, mà giá rắn thịt lại quá thấp, đầu ra thì cứ hẹp dần, hàng đi chả có. Cứ kéo dài thế này, có khi phải bỏ nghề"!

Trong câu chuyện về con rắn bên ấm nước, tìm hiểu kỹ mới thấy, tuy là một làng nghề nuôi rắn có tiếng, với hàng trăm hộ tham gia nuôi, ươm giống, cung cấp thức ăn... Nhưng chưa bao giờ, làng rắn lại... đìu hiu như năm nay. Vẻ buồn bã, lo lắng hiện lên trên khuôn mặt những hộ nuôi rắn ngày càng nhiều, khi giá rắn giống quá cao, mà rắn thương phẩm đang có nguy cơ sụt giá hơn mức 550 - 600 ngàn đồng/1kg như hiện nay. Cùng với đó, đầu ra bị "thít" lại khi tư thương tìm về mua rắn ít dần và bắt đầu xuất hiện tình trạng tư thương "ép" giá người nuôi theo kiểu "cò kè bớt một thêm hai"!

Ông Thành- Trưởng khu 12 cho biết: "Khu 12 đang có trên 60 hộ nuôi rắn trong tổng số 85 hộ toàn khu. Mỗi hộ nuôi bình quân 150 con rắn Hổ mang phì. Đàn rắn giống và rắn thịt của khu hiện lên tới trên một ngàn con. Nhiều hộ đang nôn nóng xuất chuồng, nhưng giá cả thế này bán chỉ có lỗ nên còn chần chừ"...

Anh Bùi Văn Tường- chủ một trại rắn lớn ở khu 12 cho biết: "Tôi theo nghề này từ khi mới bắt đầu manh nha hình thành làng nghề, nhưng chưa bao giờ con rắn ở Tứ Xã lại lao đao như năm nay khi nó đang gặp khó khăn trăm bề".

Trại rắn nhà anh thường xuyên nuôi từ 300-400 con rắn thịt, thời điểm phát triển, có năm anh xuất trên tạ rắn thịt, nhưng năm nay, trại đã giảm tới 50% số rắn hiện có. Anh Tường thông tin thêm "Năm nay, con rắn bị "sập hầm" vì giá cả quá thấp, nên nhiều hộ đang tính chuyển nghề. Riêng nhà tôi, cũng đã bỏ hơn 40 m2 chuồng và đang dần thu hẹp hầm nuôi cũng như rắn thịt".

Ông Thành cho biết thêm: Nghề nuôi rắn ở xã bắt đầu phát triển từ những năm 1997-1998, đến nay đã thành làng nghề và bắt đầu có thương hiệu với hơn 200 hộ nuôi. Trại lớn có tới 500 - 700 con và giống rắn nuôi là Hổ mang phì. Nhiều trại lớn, mỗi năm cung cấp vài tạ rắn thịt như trại nhà ông Xuân, ông Phán, ông Thành (khu 12), ông Tích, ông Hồng (khu 9)... Những năm trước đây, con rắn thực sự là một "cứu cánh" trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế vật nuôi ở Tứ Xã khi có nhiều hộ giầu lên từ nuôi rắn. Số hộ làm nhà, mở rộng trại nuôi, phát triển kinh tế từ con rắn ngày càng nhiều. Có năm, tư thương kéo về Tứ Xã hàng chục xe, ăn chực, nằm chờ, "săn" hàng tới tận từng nhà. Nhưng năm nay thì khác hẳn.

Ông Viên cho biết: "Năm trước, một quả trứng rắn có giá tới 150 ngàn đồng, nhưng nay có khi bán còn khó vì ít người hỏi mua trứng giống".

Lý giải về nguyên nhân con rắn năm nay xuống giá, ông Thành- Trưởng khu 12 cho biết: "Rắn thịt vẫn chủ yếu phụ thuộc thị trường ngoài nước. Nếu cung lớn thì rắn thịt xuất nhiều, nhưng năm nay khó khăn, cung giảm thì con rắn đương nhiên là nằm im".

"Anh tính, thời điểm cao, giá lên đến 1,4 - 1,5 triệu đồng/1kg rắn thịt, không phải ai cũng có thể bỏ tiền ra để thưởng thức, mà chủ yếu là xuất đi nước ngoài. Năm nay, kinh tế khó khăn, người tiêu dùng các sản phẩm từ rắn ở nước ngoài cũng giảm, thì trong nước sản phẩm từ rắn đương nhiên là nằm im". Vẫn ông Viên - một chủ trại nuôi rắn ở khu 12 lý giải về nguyên nhân năm nay con rắn bị... sập hầm!

Sẽ còn nhiều khó khăn cho con rắn và người nuôi ở làng nghề rắn Tứ Xã khi hiện nay, giá rắn giống quá cao, giá rắn thịt lại thấp; đầu ra bị thu hẹp, "vòng quay" của con rắn bị chững lại mà người nuôi vẫn phải duy trì thức ăn, trả lãi vay ngân hàng và nhiều chi phí khác. "Sập hầm" là một từ mới của người dân làng rắn để nói về những khó khăn của con rắn hiện nay. Bài học về việc phát triển ào ạt, không có quy hoạch và quan trọng là không chủ động được đầu ra cho sản phẩm, chấp nhận "bấp bênh" cùng thị trường ở làng rắn Tứ Xã thiết nghĩ cũng là bài học chung cho nhiều làng nghề trong thời điểm hiện tại!

Quốc Hội