Hưng Yên: Giữ giống gà quý Đông Cảo

Nguồn tin: Báo Hưng Yên, 01/01/2013
Ngày cập nhật: 4/1/2013

Giống gà Đông Cảo là giống vật nuôi đặc sản nổi tiếng của xã Đông Tảo (Khoái Châu, Hưng Yên). Giống gà này cũng đã được rất nhiều địa phương nhân giống, gây nuôi dưới nhiều hình thức khác nhau, cho lai tạo để bán gà thương phẩm với giá trị kinh tế cao hơn, nhưng điều này cũng làm giảm số lượng và chất lượng những đàn gà chính tông. Tại xã Đông Tảo, cùng với sự hỗ trợ của ngành chức năng, người chăn nuôi đang có nhiều biện pháp để quyết tâm gìn giữ, bảo tồn nguồn gen quý cho giống gà đặc sản của địa phương.

Theo thống kê gần đây nhất của địa phương, xã Đông Tảo hiện có tới 1 nghìn hộ nuôi gà Đông Cảo, tổng đàn là trên 20 nghìn con, phân bố rải rác trong toàn xã. Là cái nôi của giống gà quý này, người chăn nuôi gà ở Đông Tảo hiện nay hầu hết đã gắn bó với con gà từ đời này sang đời khác. Hộ chăn nuôi trung bình trên 100 con, có hộ nuôi nhiều lên tới 300 - 400 con.

Rất dễ dàng nhận thấy những đặc trưng của loại gà này qua thân hình đồ sộ khác thường, màu da đỏ au và nhất là cặp chân to nổi trội gấp nhiều lần so với những giống gà thông thường. Con trống có sắc lông tía rực rỡ, khối lượng lúc trưởng thành trung bình trên 4 kg/con, con mái màu lông nhạt, trung bình trên 3 kg/con. Không chỉ có hình dáng, khối lượng nổi trội, gà Đông Cảo còn nổi tiếng bởi thịt thơm ngon, săn chắc, hợp với khẩu vị, thị hiếu người tiêu dùng hiện nay. Chính những đặc trưng này của gà Đông Cảo mà thực khách và người chăn nuôi khắp nơi đều ưa chuộng, nhân giống, phát triển đàn, lai tạo… nhằm sở hữu những đàn gà vừa dễ nuôi, vừa có giá trị kinh tế cao. Nhưng cũng bởi thế mà hiện nay trên thị trường xuất hiện nhiều khu vực chăn nuôi gà lai Đông Cảo, cho loại gà đặc sản này lai tạo với nhiều loại gà khác nhau, hiếm có nơi nào lưu giữ được loại gà chính tông không pha tạp. Mặc dù giá trị kinh tế cao hơn nhưng nguồn gen không được nguyên vẹn, giá trị hình thể, chất lượng thịt của gà thay đổi rất nhiều. Quyết tâm giữ giống gà quý, nguồn gen quý và thương hiệu cho gà Đông Cảo, người chăn nuôi ở xã Đông Tảo đã có hướng chăn nuôi riêng để bảo tồn loài gà đặc sản này.

Chúng tôi đến thăm nhà ông Lê Hồng Cường (tức Thái), một trong những hộ chăn nuôi gà Đông Cảo với số lượng lớn trong xã. Gia đình ông đã phát triển đàn gà Đông Cảo quy mô lớn từ năm 2007. Từ những cặp gà bố mẹ chính tông được tuyển chọn, ông cho sinh sản, ấp nở và gây đàn đến ngày nay. Hiện trong khu chuồng trại của gia đình ông thường xuyên nuôi trên 200 con gà thương phẩm và gà đẻ, nhiều thời điểm lên tới trên 300 con. Với 2 khu nuôi khác nhau, một khu thả vườn để nuôi gà thương phẩm, gà đẻ, một khu chuồng kín để chăm sóc đàn gà con, chuồng trại chăn nuôi vừa sạch sẽ, thoáng đãng rất phù hợp với điều kiện sinh trưởng của đàn gà. Là người có tâm huyết với con gà đặc sản của địa phương, ông Cường luôn có ý thức tuyển lựa những cặp gà hoàn hảo nhất để phát triển đàn. Không những gà phải có trọng lượng tiêu chuẩn mà phải đẹp cả dáng, cả màu lông, mào và chân.

Ông Cường còn giữ được những con gà mái chính tông với cặp chân xù đồ sộ hiếm thấy. Đây chính là những gà mẹ đạt tiêu chuẩn và quý hiếm, trong cả đàn gà trăm con mới chọn được một. Đã có nhiều người tới trả giá rất cao nhưng ông không bán với quyết tâm không vì lợi ích trước mắt mà để thất thoát nguồn gen quý hiếm.

Đầu tư cho đàn gà, ngoài xây dựng chuồng trại kiên cố, ông Cường còn chú tâm tới công tác phòng bệnh, tiêm phòng đầy đủ, giữ gà khỏe mạnh. Vài năm trở lại đây gia đình ông đã xây dựng lò ấp trứng công nghệ mới chuyên ấp nở, sản xuất giống gà chất lượng cao. Mỗi đợt vào lò có thể ấp 10 nghìn trứng, điểm ấp trứng của gia đình ông còn nhận trứng của các hộ trong xã để ấp nở thuê.

Không chỉ có nhà ông Cường, trong xã Đông Tảo còn nhiều hộ chăn nuôi gà khác cũng chọn hướng đi này để giữ giống gà quý của địa phương. Đến các hộ này tuyệt nhiên không gặp những chú gà lai hay một số gà ri, gà chọi… khác được nuôi ghép như các hộ chăn nuôi thông thường, 100% chuồng trại dành nuôi gà Đông Cảo chính tông. Nhiều hộ nuôi gà trong xã trở thành điểm lưu giữ nguồn gen quý cho các cơ sở nghiên cứu khoa học trong nước. Đối với gà Đông Cảo, thời gian nuôi lên tới 6 - 7 tháng/lứa, thức ăn chủ yếu là thóc, ngô và các loại rau xanh sẵn có. Đối với gà đẻ có thể cho ăn thêm một số loại thức ăn công nghiệp chuyên dụng. Gà Đông Cảo khi càng già tháng thì mã gà càng đẹp bởi lông mượt hơn, đuôi dài hơn, chắc thịt hơn. Giá trị kinh tế mà gà Đông Cảo đem lại cũng rất cao. Trong khi nhiều hộ chăn nuôi gia súc gia cầm khác có thể bị rớt giá, ế hàng thì gà Đông Cảo lúc nào cũng giữ mức giá khá.

Gà Đông Cảo bóc trứng hiện bán 40 nghìn đồng/con, gà thịt thương phẩm bán buôn 170 - 180 nghìn đồng/kg, có thời điểm lên tới 200 nghìn đồng/kg. Việc xuất bán cũng rất thuận lợi nhờ thương lái về tận nơi thu mua, ít khi người chăn nuôi phải đem gà đi bán. Trong xã còn hình thành nhiều lò ấp trứng, gây con giống chất lượng cao, cung cấp con giống nổi tiếng trong và ngoài tỉnh.

Anh Vũ Văn Tình, một thương lái từ Hà Nội về mua gà cho biết: “Mua gà Đông Cảo nhiều năm nay để bán thương phẩm, tôi chỉ về xã Đông Tảo và tới một số gia đình thân quen để mua. Chất lượng gà luôn được bảo đảm, khách mua cũng rất hài lòng”.

Tháng 8 vừa qua, người chăn nuôi xã Đông Tảo cũng phấn khởi khi nhân chuyến thăm Hưng Yên, Hoàng Tử Nhật Bản Akishino đã tới thăm các hộ chăn nuôi gà Đông Cảo, đánh giá cao về giống gà quý hiếm và mong muốn nghiên cứu chuyên sâu về giống gà quý này.

Những ngày giáp tết, hoạt động chăn nuôi ở Đông Tảo càng sôi động hơn. Khách thập phương mua những cặp gà Đông Cảo như mua một thứ đặc sản, chọn được gà hay thì mua theo con, theo cặp chứ không mua theo cân như thông thường. Nhiều cặp gà có giá lên tới vài triệu đồng vẫn đắt khách nhờ tính thuần chủng, gen trội, không pha tạp, niềm vui như nhân đôi với người chăn nuôi. Song, để gà Đông Cảo giữ vững được giá trị cả về nguồn gen, chất lượng thịt, giá trị độc đáo của hình thể thì ngoài những nỗ lực của người chăn nuôi còn cần sự vào cuộc của ngành chức năng, chính quyền địa phương trong xây dựng thương hiệu, có phương án lâu dài để gìn giữ, phát triển nguồn gen quý.

Vi Ngoan