Thừa Thiên Huế: Đầu năm, thăm những trại nuôi động vật rừng

Nguồn tin: Báo Thừa Thiên Huế, 01/02/2012
Ngày cập nhật: 2/2/2012

Vài năm trở lại đây, việc gây nuôi động vật rừng (ĐVR) trở thành nghề “hot” ở nhiều địa phương trong tỉnh Thừa Thiên Huế. Nghề này không chỉ “cứu cánh” cho các loài động vật hoang dã đang đứng trước nguy cơ bị tận diệt, mà còn giúp người nuôi “hái ra tiền”.

Lợn rừng ở “Bạch Mã trang”

Theo chân Phó Chủ tịch UBND xã Lộc Trì - Trần Thanh Tân, chúng tôi đến thăm trang trại nuôi lợn rừng ở thôn Hòa Mậu, cách trung tâm xã Lộc Trì chừng 3 cây số. Vừa dựng xe ở cổng, một người đàn ông quần cộc, đen nhẻm phủi vội bụi cám còn vương trên tay bước ra chào khách. Qua lời giới thiệu của anh Tân, chúng tôi biết đó là anh Trần Văn Hương, người trực tiếp quản lý trang trại. Tiếp tục công việc, anh Hương điềm đạm: “Chủ trang trại này là ông Võ Biểu - một thầy giáo. Làm nghề giáo, nhưng thầy Biểu lại có “máu” làm kinh tế. Có tính quyết đoán, nhạy bén với thời thế, nên thầy nhắm đến nghề nuôi lợn rừng. Trước đây, người dân ở đây khi nghe đến nghề nuôi này đều lè lưỡi, lắc đầu hồ nghi. Nhưng bây giờ thì ai cũng phục ngã mũ”.

Tại trại nuôi lợn rừng “Bạch Mã trang” của ông Võ Biểu

Cách đây dăm năm, vùng đất này còn khá hoang sơ, đường vào chỉ một lối nhỏ, hai bên lau lách mọc um tùm. Thầy Võ Biểu cùng người em vợ, anh Võ Chí Nhân hùn vốn mua 2.500 m2 đất, khoanh rào, chia ô làm chuồng trại nuôi lợn rừng. Không phải hai anh em ông Biểu liều và dại, mà mọi sự đều có suy tính kỹ. Trước khi đầu tư nuôi lợn rừng, anh Nhân tìm hiểu về đặc tính, cách nuôi loài vật này ở một số địa phương. Vốn là động vật hoang dã, lợn rừng thường dễ hoảng sợ nếu thấy nhiều bóng người, tiếng động cơ xe máy... Vì thế, hai anh em quyết định mua đất ở nơi xa khu dân cư, cao ráo, xa những trục đường giao thông để lập “Bạch Mã trang”.

Nguyễn Ánh bên những chú cầy vòi hương được nuôi nhốt trong những chuồng xi măng kín gió

Tuy đứng tên chủ trang trại, nhưng bận rộn với nghề, hai anh em ông Biểu tin cậy giao anh Trần Văn Hương trực tiếp cai quản cơ ngơi suốt mấy năm nay. Quen chăn nuôi, cộng thêm kinh nghiệm thú y, một tay anh Hương đảm đương trôi tròn cả đàn lợn hơn 170 con. Anh Hương chia sẻ: “Lợn rừng dễ nuôi. Bản tính ăn tạp nên chúng không “kén” một thứ gì. Chi phí nuôi thấp, trong khi giá thành lại cao gấp 4 lần lợn nhà, nên lợi nhuận sau mỗi tháng xuất chuồng trên cả chục triệu đồng”. Nhờ tìm được mối lái, cộng thêm uy tín về chất lượng sản phẩm, nên thị trường đầu ra của “Bạch Mã trang” rất rộng. Từ lợn rừng giống cho đến lợn thịt, lợn sữa đều được xuất đi các tỉnh, thành từ Gia Lai ra đến Nghệ An.

Cầy hương, nhím, kỳ đà... vẫn nuôi tốt

Không đòi hỏi khuôn viên rộng như các trang trại nuôi lợn rừng, mô hình gây nuôi cầy vòi hương, kỳ đà vân “tại gia” của Nguyễn Ánh ở trung tâm thị trấn Phú Lộc có diện tích khoảng 50 m2, được phân thành từng ô lợp phi-brô xi măng, tường bao quanh. Tuy nuôi theo quy mô nhỏ, vỏn vẹn 15 con cầy vòi hương và hơn 20 con kỳ đà vân, nhưng lợi nhuận anh Ánh thu được không phải là ít.

Nhớ lại những ngày tháng cầm trong tay tấm bằng cử nhân kinh tế bôn ba xứ người kiếm việc làm, bây giờ Ánh mới thấy việc trở về quê lập nghiệp là một quyết định đúng đắn. Có “máu” chăn nuôi, yêu thích các con vật, ban đầu Ánh nuôi cá, nuôi chim. Sau đó, anh chuyển sang gây nuôi ĐVR số tiền tích cóp được cộng với khoản vay “không hoàn lại” của ba mẹ. Không chọn những ĐVR được nuôi phổ biến, Ánh tiên phong nuôi kỳ đà vân - loài thú quý hiếm thuộc nhóm IIB và cầy vòi hương. Đầu năm 2010, Ánh vào tận Đồng Nai để mua con giống. Không qua trường lớp đào tạo, Ánh tìm hiểu kỹ thuật nuôi, cách chọn giống thông qua các cẩm nang tải từ trên mạng. Qua một thời gian, Ánh biết được lợi thế của từng vật nuôi. Giống cầy vòi hương có giá rất cao, từ 7,5 triệu đồng - 8 triệu đồng mỗi cặp. Loài này còn có giá trị cung cấp xạ hương để làm thuốc và thịt đặc sản. Vì thế, Ánh tập trung tăng đàn đối với cầy vòi hương. Với khoảng 20 con kỳ đà vân cả đực lẫn cái, Ánh đang tập trung gầy thêm con giống để cung ứng cho thị trường.

Nói về kỹ thuật nuôi, Ánh vanh vách: “Để nuôi thành công, người nuôi phải hiểu rõ tập tính của mỗi con vật. Giống kỳ đà vân thích leo trèo. Nên phải xây chuồng cao quá đầu người và đặc biệt phải tạo độ trơn, không để bất kỳ đồ vật nào tiếp cận với thành tường. Chỉ cần để chúng có cơ hội bò ra khỏi chuồng là coi như mất toi một con cả triệu bạc. Giống này thích nghi với môi trường ấm áp, chỉ cần nhiễm lạnh là chúng ốm và chết ngay. Về mùa đông đặc biệt phải chú ý giữ ấm cho chúng. Chồn hương cũng vậy, tuy dễ nuôi, thời gian chăm sóc chúng rất ít, nhưng chúng thích nghi thời tiết ấm áp, nên chuồng nuôi phải đặc biệt kín gió”.

Vốn là ĐVR thông thường, nhưng nhím rừng cũng đang là vật nuôi được nhiều hộ gia đình lựa chọn bởi hiệu quả kinh tế mang lại. Trong số hơn 30 cơ sở gây nuôi nhím, cơ sở nuôi nhím bờm của ông Phạm Quốc Trai, ở Mũi Né, thị trấn Phú Lộc được đánh giá là một trong những trại có quy mô và khá hiệu quả. Nhím nuôi đắt ở con giống, nên hiện tại ông Trai chủ yếu xuất bán nhím giống với giá một cặp lên đến 15 triệu đồng. Giá nhím thịt rẽ hơn, nhưng cũng từ 100 - 140 ngàn đồng/kg và được nhiều nhà hàng hợp đồng đặt mua. Bên cạnh nguồn thịt làm thực phẩm, một chiếc dạ dày nhím phơi khô có giá lên tới 300 ngàn đồng.

Tuy chỉ rộ lên khoảng hai, ba năm trở lại đây, nhưng phong trào gây nuôi ĐVR ở Thừa Thiên Huế đã trở thành nghề “hot” nhờ đáp ứng được nhu cầu thị trường, được nhiều tổ chức, đơn vị hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn thiên nhiên để mắt tới. Từ vài mô hình nuôi nhỏ lẻ, đến nay, số cơ sở gây nuôi ĐVR đã tăng lên con số vài chục trang trại, gia trại với đa dạng các loài nuôi. Thay vì cứ tàn sát, tận diệt những con thú rừng hoang dã để phục vụ nhu cầu của con người, nghề gây nuôi ĐVR được xem là một hướng mở, cung cấp nguồn sản phẩm thay thế hợp pháp và hợp lý nhất.

Thống kê của Chi cục Kiểm lâm tỉnh, hiện trên địa bàn có 90 trại gây nuôi ĐVR được cấp phép với hơn 1.500 cá thể, gồm 8 loài: lợn rừng, nhím, kỳ đà vân, cầy vòi hương, rùa, voi, hươu sao, don. Phát triển mạnh nhất phải kể đến vùng bán sơn địa của huyện Phú Lộc với 30 cơ sở gây nuôi. Để quản lý chặt, kịp thời phát hiện và ngăn chặn các đường dây mua bán, vận chuyển ĐVR trái phép, mỗi trại gây nuôi ĐVR được cơ quan kiểm lâm cấp một cuốn sổ theo dõi. Khi có sự tăng giảm đàn, chủ trại có nhiệm vụ cập nhật, ghi chép đầy đủ, rõ ràng và khoa học. Việc kiểm tra lập thủ tục xuất bán cũng được thực hiện theo trình tự chặt chẽ.

Hoài Thương