Nuôi vịt sinh học phòng chống dịch cúm gia cầm

Nguồn tin: Bến Tre, 10/06/2008
Ngày cập nhật: 16/6/2008

Liên tiếp trong những năm qua, dịch cúm gia cầm xãy ra đã gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi. Tuy nhiên, ở huyện Ba Tri một số nông dân nhờ thực hiện mô hình chăn nuôi khép kín theo hướng an toàn sinh học, không những bảo vệ đàn gia cầm khỏi dịch bệnh mà còn mang lại hiệu quả kinh tế cao

Ở ấp Cầu Vĩ, xã Mỹ Chánh, huyện Ba Tri, hầu như mọi người đều biết cơ sở nuôi vịt an toàn sinh học của gia đình ông Lê Quang Trò. Cách nay 3 năm, khi dịch cúm gia cầm xãy ra ở các địa phương, nhiều hộ chăn nuôi bị thiệt hại nặng phải chuyển nghề thì gia đình ông Lê Quang Trò là một trong số ít cơ sở chăn nuôi ở huyện Ba Tri còn tồn tại và cung cấp một lượng lớn trứng gia cầm cho các cơ sở sản xuất con giống trong và ngoài tỉnh. Ông Lê Quang Trò cho biết, gia đình ông nuôi vịt lấy trứng từ hơn bốn chục năm qua. Thế nhưng cũng như phần lớn bà con khác, hình thức chăn nuôi của ông là, ban ngày thả vịt chạy đồng để chúng tự kiếm mồi, ban đêm đưa vịt về nhốt ở trại gần nhà để dễ quản lý. Tuy nhiên, phương thức chăn nuôi này được cơ quan thú y khuyến cáo là không an toàn bởi nếu một đàn vịt mắc bệnh thì mầm bệnh lây lan rất nhanh. Còn nói về hiệu quả kinh tế, mỗi ngày vịt phải rong ruỗi hàng chục cây số trên đồng ruộng, ao hồ lại tự kiếm mồi nên giảm sức đề kháng và dễ bị nhiễm các bệnh toi, dịch tả, tụ huyết trùng, khả năng đẻ trứng cũng giảm sút. Đặc biệt là từ khi dịch cúm gia cầm xãy ra, việc nuôi vịt chạy đồng rất khó kiểm soát dịch bệnh, khó khử trùng, tiêu độc, vào các đợt tiêm vaccine, tỷ lệ tiêm phòng đạt không cao. Sau khi Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ban hành Quyết định số 17 Quy định về điều kiện sản xuất con giống và chăn nuôi thủy cầm theo hướng an toàn sinh học, ông Lê Quang Trò đã đi tham quan các cơ sở chăn nuôi tập trung ở các tỉnh Long An, Đồng Tháp và Kiên Giang, trở về, gia đình ông đã quyết định mua đất cách xa khu dân cư để xây dựng cơ sở chăn nuôi khép kín, nhằm quản lý dịch bệnh và tận thu các sản phẩm phụ để tăng thu nhập. Với 5.000 m2 đất ruộng, ông Trò đã đào 3 cái ao, xung quanh ao ông dùng lưới nhựa làm rào, trên bờ ao là chuồng nhốt vịt có mái che, ông Trò còn trồng cây xanh để tạo bóng mát cho vịt có chổ nghỉ ngơi. Ngoài việc thay đổi phương thức nuôi nhốt, ông Trò còn sử dụng thức ăn công nghiệp thay cho lúa gạo, nhờ vậy, đàn vịt luôn khỏe mạnh và đẻ sai. Bởi trong thức ăn công nghiệp có đầy đủ các dưỡng chất cần thiết và kháng sinh, giúp tăng sức đề kháng cho vật nuôi. Dưới ao, ông Trò đã nuôi các loài cá nước ngọt như cá tra, cá rô phi dòng Gift, cá mè vinh để chúng tận dụng thức ăn rơi vãi và phân vịt, mặt khác, nuôi cá còn có tác dụng làm sạch nguồn nước trong ao nuôi vịt. Cứ 6 tháng một lần, ông Trò thu hoạch cá, mỗi đợt được vài tấn cá thịt, tăng thu nhập cho gia đình ông khoảng vài chục triệu đồng/năm. Sau 2 năm áp dụng mô hình chăn nuôi an toàn sinh học, cơ sở chăn nuôi của ông Lê Quang Trò hoạt động rất ổn định, với số lượng gia cầm luôn dao động từ 1,000 đến 1,500 con/chu kỳ nuôi. Mô hình này đã mang lại cho gia đình ông nhiều lợi ích thiết thực, vừa góp phần phòng chống dịch cúm gia cầm. Ở ấp Bờ Bàu, xã Mỹ Chánh, huyện Ba Tri, gia đình ông Phan Văn Bảy cũng có hơn 20 năm nuôi vịt lấy trứng. Cách đây 2 năm, thấy trứng vịt địa phương không cạnh tranh được với trứng vịt công nghiệp nên ông Bảy đã liên hệ với các trại giống ở Thành phố Hồ Chí Minh mua con giống vịt nông nghiệp siêu cồ về nuôi. Ông Bảy cũng đã được cơ sở này hướng dẫn kỹ thuật và kinh nghiệm chăn nuôi là nhốt vịt trong ao đất, có diện tích mặt nước để vịt bơi lội, tắm rửa và trồng cây xanh tạo bóng mát. Gia đình ông Phan Văn Bảy đã thành công từ năm đầu chuyển giống vịt và phương thức chăn nuôi mới. Trứng vịt giống từ trang trại của ông đã được các cơ sở sản xuất con giống trong và ngoài tỉnh đặt hàng. Cũng từ giống vịt nông nghiệp siêu cồ, ông Bảy đã tăng đàn lên 1,500 con/chu kỳ nuôi, mỗi ngày thu được trên dưới 1.200 trứng nhưng cũng không đủ bán, tại từng thời điểm, giá trứng vịt nông nghiệp siêu cồ luôn cao hơn từ 1.000 đến 1.700 đồng/trứng so với vịt địa phương. Hiện nay, ngoài mô hình của ông Lê Quang Trò ở ấp Cầu Vĩ và ông Phan Văn Bảy ở ấp Bờ Bàu, nhiều hộ dân ở xã Mỹ Chánh, huyện Ba Tri đã đào ao hoặc xây hầm xử lý chất thải, đặt chuồng trại cách xa khu dân cư, áp dụng nghiêm ngặt việc tiêm ngừa dịch bệnh, vệ sinh chuồng trại và tiêu độc khử trùng định kỳ, nhờ vậy, đàn vịt nuôi luôn khỏe mạnh, đẻ sai và thu được lợi nhuận cao. Theo Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn), hiện nay, tình hình dịch cúm gia cầm trên cả nước đã có dấu hiệu tạm lắng. Đây là sự nỗ lực lớn của các cấp, các ngành và người chăn nuôi trong công tác phòng chống dịch. Tuy nhiên, nguy cơ tái phát dịch bệnh còn rất cao, nếu đàn gia cầm không được tiêm phòng khép kín. Tiêm phòng khép kín được xem là một trong những nguyên tắc đảm bảo hiệu quả cao trong công tác phòng chống dịch bệnh. Tuy nhiên, với phương thức chăn nuôi nhỏ lẻ hoặc nuôi vịt chạy đồng như ở Bến Tre nói riêng và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long nói chung đã gây nhiều khó khăn cho công tác kiểm soát dịch bệnh, nhất là triển khai việc tiêm phòng vaccne. Kết quả giám sát sau tiêm phòng của ngành thú y cho thấy, những đàn vịt được nuôi tập trung và tiêm phòng đầy đủ thường có sức đề kháng dịch bệnh gần như tuyệt đối so với những đàn vịt chăn nuôi nhỏ lẻ, đây là yếu tố nâng cao kháng thể, giúp vật nuôi đối phó tốt với dịch bệnh, những đàn vịt này còn có sức đề kháng với các loại dịch bệnh khác. Tuy nhiên, hiện nay, không phải bất cứ hộ chăn nuôi nào ở huyện Ba Tri nói riêng và tỉnh Bến Tre nói chung đều có ý thức thay đổi tập quán chăn nuôi để phòng chống dịch bệnh. Nhiều hộ mặc dù hiểu rõ mức độ nguy hại của dịch bệnh nhưng không tích cực phối hợp với cơ quan chuyên môn trong việc tiêm phòng vì sợ ảnh hưởng đến sản lượng trứng. Thực tế cho thấy, việc tiêm phòng cho đàn gia cầm trong giai đoạn đẻ trứng mặc dù có ảnh hưởng trong mấy ngày đầu, nhưng sau đó, sản lượng trứng trở lại bình thường và hiệu quả đạt được cao hơn là bảo vệ tốt đàn gia cầm trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh. Chăn nuôi gia cầm là một nghề có thể phát triển để mang lại thu nhập cao cho người dân nông thôn. Vì vậy, trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, người chăn nuôi cần ý thức đầy đủ tác hại của dịch bệnh để có biện pháp phòng chống tích cực, mà phương thức chăn nuôi khép kín, an toàn sinh học như các mô hình trên đây đang được ngành thú y khuyến khích nhân rộng. Bởi đây là biện pháp để bảo vệ đàn gia cầm một cách an toàn và hiệu quả nhất.