Quy hoạch phát triển chăn nuôi và phòng, chống dịch cúm gia cầm: Số phận hàng ngàn người dân sẽ ra sao?

Nguồn tin: Lao Động, 31/05/2008
Ngày cập nhật: 1/6/2008

Bao giờ chính quyền địa phương thấu được hết nỗi khổ của người chăn nuôi?

Bộ NNPTNT thay đổi "xoành xoạch" quy định về điều kiện ấp nở, chăn nuôi thuỷ cầm khiến dân điêu đứng. Người dân buộc phải đảm bảo điều kiện cho chăn nuôi, ấp nở trứng theo yêu cầu mới nhưng địa phương lại "thong thả" hoặc "hờ hững" việc dành đất cho quy hoạch chăn nuôi.

Tất cả khiến hàng ngàn hộ dân đã khốn khổ vì dịch cúm gia cầm, lại phập phồng trước các quy định có thể làm họ bị... bó tay!

"Quay" dân như... chong chóng

Tháng 2.2007, Bộ NNPTNT ban hành Quyết định (QĐ) số 17/2007 về điều kiện ấp trứng và chăn nuôi thuỷ cầm. Theo đó, lò trứng gia cầm chỉ cần đảm bảo cách biệt nơi ở, trường học, bệnh viện, chợ, công sở và các nơi công cộng khác bằng tường bao quanh nhằm bảo đảm điều kiện cách ly về an toàn sinh học. Tuy nhiên chỉ 8 tháng sau, Bộ NNPTNT lại ra thông tư 92/2007 quy định các lò ấp trứng phải cách xa nội thành nội thị và các nơi công cộng từ 500m.

Thông tư này hướng dẫn thực hiện QĐ số 1405/TTg của Thủ tướng. Tuy nhiên QĐ 1405 này cũng căn cứ vào đề nghị của chính Bộ NNPTNT. Phải tuân thủ sự thay đổi xoành xoạch của bộ, ngành chức năng Đồng Tháp phải tiến hành phúc tra và ngậm ngùi thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh thú y của 43/115 cơ sở vì không đảm bảo. Đầu tư hàng trăm triệu đến cả nửa tỉ đồng, tưởng là đảm bảo, nay bị thu hồi giấy chứng nhận, chưa kịp thu hồi vốn, muốn mưu sinh lại phải "chạy dạt" tiếp, các chủ lò ấp trứng dở khóc dở cười.

Thế nhưng khi các chủ lò ấp trứng đang thốc tháo bỏ công ăn việc làm tìm chỗ mới mưu sinh thì ngày 15.5.2008, Bộ NNPTNT lại ra thông tư 60 "rút bớt" khoảng cách cơ sở ấp trứng từ 500m xuống tối thiểu 200m!

Tất nhiên những người chăn nuôi bị rút giấy phép thở phào vì... đã quá đảm bảo tiêu chuẩn này. Nhưng với sự thay đổi đến chóng mặt của Bộ NNPTNT như đã nêu, người dân luôn sống trong hồi hộp.

Số phận người chăn nuôi sẽ về đâu?

Các tỉnh phía nam hiện có trên 1.200 cơ sở ấp trứng gia cầm. Tuy nhiên có tới 879 cơ sở (chiếm 73%) không đảm bảo điều kiện. Tức là chỉ có nước đóng cửa nếu không di dời xây mới theo đúng chuẩn. Thế nhưng các địa phương đã quan tâm đến số phận người dân mình chưa? Sở NNPTNT Long An (địa phương vừa nóng bỏng bởi để xảy ra 3 ổ dịch cúm gia cầm), cho hay đến giờ quy hoạch phát triển chăn nuôi giai đoạn 2008-2010 vẫn chưa được UBND tỉnh này phê duyệt. Vì vậy Sở NNPTNT không có cơ sở pháp lý để hướng dẫn các lò ấp trứng, chăn nuôi thuỷ cầm rời đến địa điểm quy hoạch.

Theo Cục Chăn nuôi (Bộ NNPTNT), phần lớn các địa phương ở ĐBSCL chưa quy hoạch được các khu, vùng ấp nở trứng, chăn nuôi thuỷ cầm tập trung. Nguyên nhân như tiếng "kêu" của nhiều tỉnh thì nào là thiếu quỹ đất thiếu kinh phí giải phóng mặt bằng, kinh phí xây dựng cơ sở hạ tầng... Có tỉnh đã quy hoạch được vùng chăn nuôi tập trung thì khổ sở vì người dân đăng ký đầu tư vào quá ít. Điều này cũng dễ hiểu, vì chăn nuôi vịt chạy đồng hay ấp nở trứng (90% nhỏ lẻ ở các lò ấp thủ công) là nghề sinh nhai của người nghèo, người có trình độ thấp. Lại khổ sở qua bao đợt dịch cúm thì tiền đâu mà đầu tư lớn?

Những nguyên nhân trên khiến xử lý những cơ sở không đảm bảo điều kiện hết sức khó khăn. Nghĩa là nếu quyết liệt đóng cửa các cơ sở không đủ điều kiện thì chỉ nói riêng 73% lò ấp trứng không đảm bảo, đã có gần 1 ngàn hộ dân với hàng ngàn nhân khẩu chưa biết ra sao. Còn không, hoặc như cách làm "linh động" một số tỉnh (xây dựng lộ trình kéo dài thời hạn) thì việc không đảm bảo VSATTP và nguy cơ tái phát cúm gia cầm sẽ còn kéo dài. Vì vậy hơn ai hết, chính địa phương cần phải thấu hiểu được nỗi khổ của người chăn nuôi.

Tại hội nghị sơ kết tình hình thực hiện QĐ 1405/QĐ-TTg về điều kiện ấp trứng gia cầm và chăn nuôi thuỷ cầm các tỉnh phía nam diễn ra hôm qua (30.5.2008) ở TPHCM, theo Sở NNPTNT tỉnh Đồng Tháp, hàng chục lò ấp trứng của tỉnh đã bỏ tiền ra từ 300-500 triệu đồng xây dựng mới cơ sở, với khoảng cách an toàn sinh học từ 300m. Vì vậy chiếu theo QĐ 17 của Bộ thì 115 lò ấp trứng của Đồng Tháp đảm bảo điều kiện hoạt động.

Ngô Sơn