Dùng thuốc Nam điều trị bệnh cho gia súc: Cách làm hay, cần khuyến khích

Nguồn tin: Báo Khánh Hòa, 16/11/2011
Ngày cập nhật: 20/11/2011

Lâu nay thuốc Nam thường được dùng để chữa bệnh cho người, ít khi chữa cho loài vật. Thế nhưng, ông Nguyễn Hữu Úc, một nông dân ở xóm Vườn (Tân Phước Bắc, Vạn Phước, Vạn Ninh) lại áp dụng rộng rãi các bài thuốc Nam gia truyền trên gia súc (GS), đem lại hiệu quả cao trong chữa trị bệnh cho GS.

Ông Úc kể: Thời gian nằm dưỡng thương tại một bệnh xá tiền phương trong thời kỳ chiến tranh, ông tình cờ quen với một chuyên gia Đông y người Trung Quốc và cách chữa bệnh bằng cây cỏ của vị lương y này đã thu hút ông. Thế là chỉ trong thời gian ngắn nằm viện, ông đã học hỏi từ vị lương y kia khá nhiều kinh nghiệm cũng như những bài thuốc chữa bệnh bằng Đông dược….

Trở lại hậu phương sau khi giải ngũ, ông Úc dùng kiến thức đã học được để hành nghề và sau đó được Hội Đông y cấp thẻ hành nghề làm thuốc Nam. Cái hay là, những bài thuốc ông học được trong những ngày điều dưỡng ở chiến trường lại có dịp phát huy tác dụng chữa bệnh cho nhiều người dân. Ông Úc bắt đầu “sự nghiệp” của mình bằng những bài thuốc Nam và gây dựng hẳn một “trang trại” cây thuốc trên rẫy, trong đó có những cây rất hiếm, mang về trồng từ những ngày chữa trị bệnh hiệu quả cho người dân xứ Bắc.

Dùng thuốc Nam chữa trị bệnh cho gia súc mang lại nhiều lợi ích.

Sống tại vùng đất rẫy, xa khu dân cư, ông Úc thấy bất tiện mỗi khi GS bị bệnh phải gọi cán bộ Thú y. Thế là ông áp dụng thử chữa thuốc Nam trên đàn GS. Ông kể, năm 1996, đàn heo của ông tự dưng mắc bệnh đi tiêu phân trắng nhưng không phải chứng phân trắng thông thường trên heo con mà xuất hiện trên heo nái. Ông đã dùng sâm đại hành phối với cỏ sữa đất (vú sữa đất) khi đàn heo có triệu chứng bón kết hợp kiết, nằm yên một chỗ, thở phì phò. Kết quả bài thuốc Nam đó đã chữa khỏi bệnh cho đàn heo. Từ thành công này, ông Úc mạnh dạn áp dụng cách chữa bệnh bằng thuốc Nam ra nhiều đối tượng vật nuôi khác.

Vị lương y “vườn” tiết lộ cho chúng tôi một số bí quyết chữa bệnh cho GS, chẳng hạn: Bò sinh con bị sưng vú thì dùng 3 hạt gấc, đập bỏ vỏ cứng, lấy nhân bên trong, giã nhỏ ngâm với giấm, khoảng 4 ly con, sau 12 giờ thoa vào vết sưng với 3-5 lần/ngày, 3 ngày sau sẽ khỏi. Trường hợp bò bị thương hàn: Lấy sả, é trắng (hương nhu) mỗi thứ 3 gam, giã nhỏ, hòa với 1 lít nước tiểu người (trẻ con), lọc sạch cho bò uống, cách 2 giờ uống một lần, lấy xác thuốc thoa đắp lên mình bò cho da hấp thụ, bò sẽ dần ấm lại và khỏi bệnh. Đối với bò thả rông bị trúng thuốc bảo vệ thực vật: lấy 1/2kg cỏ sữa và 1kg rau muống đỏ (rau muống nước) cùng giã nhỏ, hòa với 3 lít nước uống, lọc sạch cho bò uống 3 lần/ngày sẽ giải hết độc… Ông Úc rất tâm đắc với bài thuốc chữa bệnh bạch hầu và lở mồm long móng trên GS. Đối với bệnh bạch hầu: khi thấy ngoài da cổ họng GS có màu hồng đỏ, lan rộng và chuyển sang màu trắng, nếu không phát hiện sớm con vật sẽ nghẹt thở và chết. Lấy củ chuối xà lụi (chuối tiêu, già hương) đã thối, dùng tay vo tròn từng miếng mỏng, đắp vào chỗ sưng, lấy vải sạch buộc chặt trong 20-30 phút. Theo dõi vết thương giảm dần màu đỏ, trắng cho đến khi dứt hẳn. Bài thuốc chữa lở mồm long móng ở trâu bò: Dùng chất chua (khế, chanh) vắt lấy nước, vệ sinh miệng, lau sạch nước nhờn rồi lấy 1kg lá vĩ hổ (lưỡi hổ) tươi, giã nhỏ, hòa với 1 lít nước, lọc sạch, cho bò uống 3 lần/ngày, điều trị 2-3 ngày liên tục. Mỗi lần cho bò uống thuốc thì cho thêm 1 thìa cà phê muối ăn. Tránh cho bò ăn rơm rạ khô cứng, làm đau rát mồm bò. Muốn phòng bệnh cho cả đàn bò thì cho bò ăn lá vĩ hổ xắt nhỏ, trộn chung với cỏ, cám, nước muối cho ăn bổ sung để tăng sức đề kháng, bò khỏi bệnh, bớt lây lan.

Công việc chữa trị bệnh cho GS của vị lương y vườn Nguyễn Hữu Úc ngày càng được nhiều người biết đến, tín nhiệm. Đáp lại sự tin tưởng của mọi người, ông Úc không quản ngày hay đêm, mưa nắng đến tận nhà gia chủ chữa trị bệnh cho bò mà không lấy tiền công. Ông cho rằng, với nguồn cây thuốc mọi chỗ, mọi nơi, cây thuốc Nam có thể trợ giúp rất nhiều trong việc chăn nuôi GS, phòng ngừa bệnh tật, ít tốn kém, hiệu quả kinh tế mang lại rất lớn. Việc làm này cần được khuyến khích, nhân rộng.

Q.V