Sự thật về "chất sudan gây ung thư" trong trứng gia cầm

Nguồn tin: TN, 31/1/2007
Ngày cập nhật: 31/1/2007

Trứng gia cầm ế ẩm tại chợ Phú Hữu (Q.5). Ảnh: Diệp Đức Minh Ngay sau khi thông tin về dư lượng chất sudan gây ung thư tồn trữ trong trứng gia cầm được công bố, thị trường mặt hàng này lập tức sụt giảm thê thảm và người kinh doanh gia cầm đang đối mặt nguy cơ thua lỗ thảm thiết. Hiện có nhiều luồng ý kiến trái ngược, và PV Thanh Niên thực hiện tìm hiểu sâu về vấn đề này.

“Chỉ là thông tin tham khảo...”

Trong đợt nghiên cứu vừa qua của Trung tâm phát triển sắc ký TP.HCM, phần lớn mẫu trứng bị nhiễm chất sudan rơi vào các tỉnh như mẫu trứng vịt muối lấy tại một chợ ở Bình Dương, Đồng Tháp, chợ tự phát ở chân cầu Ông Lãnh (TP.HCM) và trứng gà, trứng vịt tươi ở chợ Bến Thành (TP.HCM), Cần Thơ, Vĩnh Long. Theo các cơ quan chức năng, nguồn trứng vịt trên chủ yếu có nguồn gốc từ các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, còn trứng gà chủ yếu ở các tỉnh miền Đông, một số vùng ở Tây Nguyên và các tỉnh miền Trung. Ngoài ra còn có nguồn trứng gà nhập lậu từ Trung Quốc. Hầu hết các mẫu trứng lấy trên thị trường đều thuộc dạng trôi nổi, không có bao bì, nguồn gốc. Chỉ có mẫu trứng vịt tươi lấy tại chợ Bến Thành là có bao bì, nhãn hiệu của một cơ sở ở TP.HCM.

"Chúng tôi không tìm thấy chất này trong những mẫu thu được từ những siêu thị. Trung tâm chúng tôi có thu thập một số mẫu thức ăn gia cầm nhưng chưa tìm thấy chất này. Theo tôi, số mẫu thu thập được vẫn còn ít, chưa đủ tính đại diện nên chỉ mang tính tham khảo chứ không đủ tính pháp lý", Giáo sư Chu Phạm Ngọc Sơn, người thực hiện đề tài nghiên cứu chất sudan trong trứng gia cầm vừa qua.

Chiều 30.1, chúng tôi đã liên lạc với giáo sư Chu Phạm Ngọc Sơn - người đã thực hiện đề tài nghiên cứu chất sudan trong trứng gia cầm vừa qua. Giáo sư Sơn cho biết: "Mẫu trứng có chất sudan được tôi lấy từ rất nhiều nguồn, từ các tỉnh phía Nam và tại TP.HCM. Theo thống kê, chỉ có những mẫu trứng thu thập tại một số chợ mới có chất sudan, tỷ lệ khoảng 50%. Chúng tôi không tìm thấy chất này trong những mẫu thu được từ những siêu thị. Trung tâm chúng tôi có thu thập một số mẫu thức ăn gia cầm nhưng chưa tìm thấy chất này. Theo tôi, số mẫu thu thập được vẫn còn ít, chưa đủ tính đại diện nên chỉ mang tính tham khảo chứ không đủ tính pháp lý. Thông báo của chúng tôi chỉ mang tính cảnh báo, đánh động các cơ quan chức năng để họ vào cuộc". Theo giáo sư Sơn, có khả năng chất này được cho vào thức ăn để tạo màu sắc đẹp cho lòng đỏ trứng giúp dễ bán hơn. Vào khoảng tháng 11, người ta đã phát hiện hợp chất này có trong trứng tại một số tỉnh ở Trung Quốc.

Nhận xét về kết quả xét nghiệm tại TP.HCM cho thấy có chất sudan trong trứng gia cầm, bà Bùi Thị Phương Hòa - Phó giám đốc Trung tâm kiểm tra vệ sinh thú y trung ương I - cho biết: "Tôi chưa thể khẳng định kết quả đó có chính xác hay không vì chưa biết được họ tiến hành xét nghiệm bằng phương pháp nào. Tôi nghĩ, họ phải có cơ sở đáng tin cậy thì mới phát ra thông tin rất nhạy cảm này".

Về phía Chi cục Thú y TP.HCM, cho đến chiều 30.1 vẫn chưa có thông báo chính thức về kết quả nghiên cứu này và cho rằng thông tin trên vẫn chỉ mang tính tham khảo. Đại diện Chi cục Thú y TP.HCM cho biết: "Hiện nay các cơ quan chức năng đã tiến hành kiểm tra lại và thu thập được khoảng 30 mẫu trứng để gửi sang nhờ Trung tâm phát triển sắc ký TP.HCM phân tích, kết quả sẽ có trong tuần này".

Cần nói rõ, chỉ rõ để tránh gây thiệt hại cho những người kinh doanh chân chính!

Con đường liên tỉnh 5 ở P.6, Q.8 (TP.HCM) mọi ngày vẫn nhộn nhịp người mua bán, đây là khu kinh doanh trứng gia cầm tập trung đã tồn tại từ nhiều năm qua. Thế nhưng vài ngày gần đây, không khí chùng xuống hẳn. Các cửa tiệm vẫn mở và bày bán trứng gà, trứng vịt như mọi khi, nhưng rất vắng người đến mua. Các chủ hiệu trứng Thành Tài, Kim Anh... trên đường này đều than ế ẩm. Chủ một cửa hiệu trên đường này cho biết: "Mấy ngày nay, tụi tui buôn bán giảm hẳn, mới đầu không hiểu nguyên nhân vì sao, đọc báo mới biết có thông tin trứng gia cầm có chất sudan gì đó gây ung thư. Thiệt khổ cho tụi tui quá".

Tại các chợ Phú Hữu (Q.5), Bình Tây (Q.6), tình hình kinh doanh trứng gia cầm cũng không khá gì hơn. Thậm chí khi thấy chúng tôi giương ống kính, vài chủ hiệu trứng đã chạy ra quát mắng và lớn tiếng cho rằng: "Tại vì báo chí nên mới bán ế". Một chủ đại lý trứng cấp 1 cho biết tình hình tiêu thụ trứng tại các siêu thị vẫn bình thường nhưng tại các chợ đều tê liệt.

Chúng tôi đến trụ sở Công ty Ba Huân, địa chỉ kinh doanh trứng lớn nhất TP.HCM hiện nay. Bà Phạm Thị Huân, Tổng giám đốc Công ty Ba Huân nói như trút nỗi niềm: "Mấy ngày nay tôi ngủ không yên vì lo lắng. Bữa đầu tiên có thông tin chất sudan trong trứng gây ung thư, doanh thu của tôi giảm liền 50%, qua ngày sau thì khôi phục lại được nhưng cũng giảm sút 30% so với bình thường. Tôi nhập máy móc từ châu Âu, ký hợp đồng tiêu thụ với những trại chăn nuôi tập trung, tôi làm đủ mọi cách để đem cái trứng an toàn đến người tiêu dùng, trong dịch cúm H5N1 sản phẩm của tôi vẫn bán chạy, thế mà bây giờ vẫn thua cái chất sudan gì đó. Hiện nay tôi đã thu mua và trữ mát cả một kho trứng để kinh doanh trong dịp tết, gặp tình hình thế này không biết làm sao. Tôi yêu cầu các nhà khoa học và cơ quan chức năng phải nghiên cứu kỹ và công bố cụ thể những địa chỉ, những khu vực có trứng không an toàn để người tiêu dùng hiểu rõ và lựa chọn thực phẩm an toàn. Nếu không nói rõ là làm thiệt hại luôn cho những người kinh doanh chân chính".

Cần đẩy mạnh công tác phòng chống nhập lậu trứng gia cầm

Chiều 30.1, trao đổi với các phóng viên báo chí, ông Bùi Quang Anh - Cục trưởng Cục Thú y cho biết, ông cũng mới chỉ biết thông tin trong trứng gia cầm tại TP.HCM có chất sudan qua báo chí nên hôm nay 31.1 ông sẽ vào TP.HCM để nắm tình hình.

Về nguồn gốc chất sudan có trong trứng gia cầm, ông Bùi Quang Anh nói: "Tôi cũng chưa rõ chuyện này. Tuy nhiên, rất có thể người chăn nuôi đã sử dụng các chất tăng trưởng trong thức ăn chăn nuôi đang trôi nổi trên thị trường mà các cơ quan chức năng chưa kiểm soát được. Bên cạnh đó, trên thị trường có rất nhiều trứng gia cầm không có nguồn gốc, nên khả năng trong trứng nhập lậu có chất sudan là rất cao".

Theo ông Bùi Quang Anh, trong tình hình hiện nay, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng triển khai các biện pháp nhằm siết chặt việc vận chuyển trái phép trứng gia cầm dọc tuyến biên giới, nhất là vùng biên giới giáp với Trung Quốc bởi vài tháng trước đây báo chí nước này cũng đưa tin về việc phát hiện chất sudan trong trứng gà; ngành thú y và y tế phải tiến hành khảo sát thị trường trứng gia cầm trong nước và biên giới để khuyến cáo người dân mua và sử dụng trứng gia cầm tại những địa chỉ đáng tin cậy.

Trao đổi với PV Thanh Niên qua điện thoại, bà Bùi Thị Phương Hòa, Phó giám đốc Trung tâm kiểm tra vệ sinh thú y trung ương I cho biết: "Cách đây 2 - 3 tháng, chúng tôi đã tiến hành lấy một số mẫu trứng gia cầm trên địa bàn Hà Nội để làm xét nghiệm, kết quả đều cho âm tính với chất sudan. Mấy hôm nay, báo chí lại phản ánh tình trạng có chất sudan trong trứng tại TP.HCM, Cục Thú y cũng đã chỉ đạo trung tâm tiến hành xét nghiệm và đưa ra kết quả chính xác nhất trong vòng 2 tuần tới. Ngay sáng nay (30.1), chúng tôi đã bắt đầu lấy các mẫu tại Hà Nội, một vài ngày tới sẽ lấy mẫu tại các thị trường khác, trong đó có các loại trứng đang bày bán dọc các tỉnh biên giới để làm xét nghiệm".

Bà Bùi Thị Phương Hòa không đưa ra một nguyên nhân nào để lý giải cho việc trứng gia cầm bị nhiễm chất sudan, nhưng lại đưa ra các thông tin mà báo chí nước ngoài đã viết về cách mà những người chăn nuôi cố tình tạo ra những quả trứng có lòng đỏ đẹp bằng cách trộn một tỷ lệ nhất định chất sudan vào trong lượng thức ăn cho gà ăn và rất có thể chất sudan trong thức ăn đã "ngấm" vào trong những quả trứng. Bà Bùi Thị Phương Hòa cũng cho biết, những quan sát thông thường không thể xác định được trứng có bị nhiễm chất sudan hay không nên người tiêu dùng chỉ có thể chủ động đề phòng bằng cách không ăn những quả trứng có lòng đỏ khác thường mà thôi.

Quang Thuần - Trung Bảo - Quang Duẩn