Thu gom ốc bươu vàng để chăn nuôi

Nguồn tin: Khuyến nông Việt Nam, 17/11/2009
Ngày cập nhật: 18/11/2009

Những năm gần đây, ốc bươu vàng (OBV) đã thật sự là một trong những loài dịch hại quan trọng nhất cho nghề sản xuất lúa ở nước ta. Theo số liệu của Dự án ”Tổng hợp dịch hại ốc bươu vàng trên cây lúa Việt Nam” thì OBV đã xuất hiện và gây hại ở hầu hết các tỉnh thành trong cả nước và diện tích lúa bị hại bởi OBV, đặc biệt là ở khu vực ĐBSCL ước tính hàng chục ngàn ha mỗi năm.

Ở ĐBSCL sau khi thu hoạch lúa hè thu, ruộng bị ngập nước và mùa lũ thường kéo dài vài tháng. Trong mùa lũ nguồn sinh vật phù du và các thức ăn khác cho OBV rất phong phú nên chúng sinh trưởng, phát triển rất nhanh. Trung bình sau mùa lũ, mỗi ha ruộng sau khi bơm nước ra để làm lúa đông xuân bắt được cả tấn ốc lớn, còn số ốc con thì nhiều vô kể. Lượng trứng ốc thu được trên bờ ruộng suốt vụ cũng phải vài chục kg. Sau khi sạ lúa đông xuân, ở những chỗ trũng trong ruộng, nếu không diệt được hết OBV thì chúng sẽ ăn sạch lúa. Qua nhiều vụ theo dõi chúng tôi nhận thấy mỗi ha trung bình phải cấy dặm 1,0 - 1,5 công đất, chi phí trên 1 triệu đồng/ha.

Thành phần dinh dưỡng của OBV rất phong phú, chủ yếu trong thịt ốc là chất đạm, mỡ, cacbua hydrat, canxi, photpho, sắt, các sinh tố B2, PP, A.. rất thích hợp để nuôi tôm cá, gia súc, gia cầm.

Trước sự phá hoại của OBV, bước đầu cho các loài cá nuôi như cá tra, cá trê, tôm càng xanh ăn thử OBV thấy cá ăn nhiều mà lại mau lớn nên nhiều nông dân nuôi cá ở quận Ô Môn, Cần Thơ chuyển hẳn nguồn thức ăn cho cá từ cá tạp, cám, thức ăn công nghiệp sang ăn bằng OBV. Trong đó tiêu biểu nhất là ông Năm Huynh, trú quán tại P.Thới Long (ÔMôn, Cần Thơ). Mấy năm trước ông Năm Huynh nuôi cá bằng OBV đã rất thành công. Gần đây ông chuyển hẳn vuông với diện tích hơn 4 ha sang nuôi tôm càng xanh. Trong vòng một tháng đầu, khi tôm còn nhỏ ông cho tôm ăn bằng thức ăn tổng hợp. Từ tháng thứ hai trở đi ông kết hợp cho tôm ăn thêm bằng OBV và giảm bớt khẩu phần thức ăn công nghiệp. Trong vuông tôm của ông Huynh có đặt nhiều tấm vèo rải rác để kiểm tra lượng thức ăn của tôm và theo dõi tiến trình phát triển của tôm. Vụ vừa rồi mỗi ngày ông Huynh phải cho tôm ăn 50 kg thức ăn công nghiệp và 250 kg ốc thịt. Qua kết quả theo dõi của ông thì từ khi cho tôm ăn OBV thấy tôm phát triển rất tốt và lượng ốc mà tôm tiêu thụ mỗi ngày một tăng. Lượng OBV tiêu thụ mỗi ngày khoảng 500 kg ốc vỏ (khoảng 2 kg ốc vỏ thì được 1 kg ốc thịt). Theo ông thì vụ tôm năm ngoái ông dùng hết khoảng 25 tấn ốc cho việc nuôi tôm. Mỗi ngày ngoài số ốc tự bắt thì ông còn mua thêm 150 kg ốc thịt nữa với giá 2.000 đ/kg (ốc đã lột vỏ). Nếu không cho ăn bằng OBV mà chỉ dùng thức ăn công nghiệp thì mỗi ngày ông cũng phải tốn gần 100 kg (giá 13.000 đ/kg), như thế mỗi ngày ông Huynh cũng tiết kiệm được vài trăm ngàn từ việc dùng OBV để nuôi tôm.

Anh Lê Văn Thức Thức ở H.Thới Lai (TP.Cần Thơ) nuôi 200 con vịt đẻ, hàng ngày anh ra đồng bắt 2 bao ốc để nuôi vịt. Vịt đẻ rất thích ăn ốc, trên cánh đồng mà có vài ngàn con vịt thả từ nay đến khi xuống giống thì sẽ không phải sử dụng đến thuốc để diệt ốc. Vịt ăn ốc cho tỷ lệ trứng rất cao, trung bình mỗi ngày anh Thức thu 190 quả trứng, bỏ mối với giá 1.700 đ/trứng. Mỗi ngày anh thu trên 300.000 đ từ việc bán trứng. Nếu không có nguồn OBV thì anh phải mất 2 bao lúa cho vịt ăn hàng ngày mà lượng trứng thu không được như trên. Ngòai số ốc để nuôi vịt, anh Thức còn bắt ốc để bán cho những chủ vuông tôm càng xanh, những người nuôi cá, vịt đẻ khác.

Việc sử dụng OBV để nuôi tôm càng xanh và vịt đẻ đã đem lại nhiều lợi ích cho bà con nông dân lúc nông nhàn là giảm được tiền mua thức ăn cho chúng mỗi ngày, tạo thêm được nhiều công ăn việc làm cho người lao động vào mùa lũ. Nhưng đấy chỉ là cái lợi trước mắt mà cái lợi lớn hơn nhiều là sẽ giảm được một áp lực rất lớn do OBV gây ra cho vụ lúa đông xuân. Theo anh Hai Phước, một chủ đại lý OBV ở chợ Thới Long thì mỗi ngày lượng OBV được tiêu thụ cho chăn nuôi khoảng vài tấn. Nếu để lượng ốc này tự do sinh đẻ qua mùa lũ thì số lượng ốc trong vụ lúa đông xuân sẽ gấp bội phần và diện tích lúa mà chúng phá hoại cũng sẽ lớn hơn nhiều. Và ngươì dân khi sạ lúa cũng sẽ phải tốn rất nhiều công sức và một lượng thuốc hóa học rất lớn để diệt chúng, lúc ấy sẽ rất tốn kém và gây ô nhiễm môi trường.

Trần Văn Hiến