Giao dịch sữa bò: phần thiệt ở phía nông dân

Nguồn tin: Sài Gòn tiếp thị, 25/05/2009
Ngày cập nhật: 27/5/2009

Đầu năm 2007, một vài "đại gia" chiếm thị phần lớn trong thu mua sữa bò tươi định ra mức giá mua cố định từ 5.000-5.500 đồng/ lít sữa, tính thêm một vài khoản hỗ trợ như chuồng trại, mùa vụ, thức ăn…, mức giá mà người chăn nuôi thu được vào khoảng 7.000-7.500 đồng/lít sữa bò nguyên chất. Từ đó đến nay, giá mua sữa bò tươi luôn “cố thủ” một mức cố định, bất chấp thị trường sữa nguyên liệu thế giới biến động, kể cả sản phẩm sữa tươi trong nước tăng liên tục. Tình trạng này, cộng với nguyên nhân do chi phí đầu vào như thức ăn, thuốc thú y, nhân công…tăng cao khiến cho người chăn nuôi phải bán bò, từ bỏ giấc mơ làm giàu...

Bà Cúc, chủ trại bò sữa ở Củ Chi, TP.HCM, cách đây hai năm, vẫn còn nuôi tới 200 con bò sữa, nhưng nay bà buộc phải bán sạch lũ bò cho lò mổ. Bà Cúc nói, từ nhiều năm nay, người chăn nuôi bò sữa, không chỉ ở TP.HCM mà nhiều tỉnh thành khác, gặp rất nhiều khó khăn, do giá bán sữa không tương xứng với chi phí giá thành, công sức cũng như vốn đầu tư mà người chăn nuôi bỏ ra. Với giá thu mua trên dưới 7.000 đồng/ lít sữa tươi, được doanh nghiệp duy trì nhiều năm nay, bất chấp biến động giá đầu vào tăng chóng mặt, theo bà Cúc, đã khiến người chăn nuôi quy mô lớn, trót đầu tư tiền tỷ phải lâm vào cảnh phá sản. Ông Nguyễn Văn Đạo, chủ trại bò trên trăm con ở Củ Chi cũng cho biết, mức giá 7.500 đồng/lít mà nông dân nhận được, không đủ bù đắp chi phí bỏ ra. Trường hợp hộ nuôi quy mô nhỏ, khoảng 5-10 con vắt sữa, xem như hòa vốn hoặc bị lỗ.

Tuy nhiên, nếu so sánh mức giá sữa mà doanh nghiệp đang mua của nông dân với giá sản phẩm mà họ bán cho người tiêu dùng, sẽ thấy sự chênh lệch quá lớn. Khảo sát tại siêu thị, giá 1 lít sữa tươi (loại nguyên hộp) 100% nguyên chất (làm từ sữa bò của nông dân) có hãng bán 19.800 đồng, có hãng bán 18.700 đồng. Cùng loại sữa này, khi sang chiết ra hộp nhỏ, dung tích 180 mml bán với giá 17.400-17.600 đồng/4 hộp, tính ra giá 1 lít lên tới 23.400-23.610 đồng, gấp gần 4 lần so với giá mua của nông dân. Phó tổng giám đốc một công ty chế biến sữa biện minh cho sự chênh lệch là do doanh nghiệp phải gánh thêm chi phí vận chuyển từ trạm về nhà máy, phí chế biến, đóng hộp, nhận công..., riêng giá hộp giấy đựng cho 1 lít sữa đã lên đến 2.000 đồng. Vị phó tổng này còn cho biết thêm: không muốn làm hàng sữa bò tươi 100% nguyên chất vì lợi nhuận thấp.

Nhưng theo nhiều chuyên gia ngành sữa, doanh nghiệp chỉ chịu chi phí giá sữa nguyên liệu về tới nhà máy khoảng 10.000 đồng/lít, cộng thêm các khoản khác ra giá thành tối đa 14.000-14.500 đồng/lít, bán với giá 16.000-17.000 đồng đã có lời. Thực tế, một số loại sữa tươi 100% nguyên chất nhập khẩu từ Úc, chịu chi phí “đi” máy bay, thuế nhập khẩu 20% và các khoản phí kinh doanh khác đang bán trong siêu thị cũng chỉ có mức giá 21.800 đồng/lít, thấp hơn nhiều so với sữa tươi sản xuất trong nước. Rõ ràng, người chăn nuôi, cho dù đã có chính sách bảo hộ thuế nhập khẩu (20% đối với sữa tươi), nhưng với việc doanh nghiệp không chịu nâng giá mua, đã và đang là "đối tượng chịu thiệt".

Hoàng Bảy