Người nông dân nổi tiếng ASEAN

Nguồn tin: TN, 1/5/2007
Ngày cập nhật: 1/5/2007

Nhận danh hiệu Vinh quang Việt Nam lần thứ IV (tôn vinh những anh hùng lao động và những điển hình tiên tiến thời kỳ đổi mới) do Phó thủ tướng Thường trực Nguyễn Sinh Hùng trao

Từ một nghề tưởng chừng rất đơn giản, ai làm cũng được như "chăn nuôi heo", nhưng với sự cần cù, chịu khó và nhất là những nỗ lực tìm tòi, vươn lên làm chủ công nghệ, ông chủ trại heo Nguyễn Trí Công ở Biên Hòa, Đồng Nai đã trở nên "nổi tiếng ASEAN", là một trong những điển hình nhận danh hiệu Vinh quang Việt Nam lần thứ IV - danh hiệu tôn vinh những anh hùng lao động và những điển hình tiên tiến thời kỳ đổi mới năm 2006.

Nổi tiếng nhờ nuôi heo

Năm 2003, tạp chí ASEAN PORK số tháng 8-9 dành nguyên trang bìa và 3 trang nội dung đăng ảnh, bài viết về công nghệ nuôi heo của một chủ trang trại heo ở Đồng Nai, Việt Nam. "Vào thời điểm đó, nhiều người vẫn nghĩ Việt Nam là "vùng trũng" trong chăn nuôi heo, chủ yếu áp dụng "công nghệ thủ công" nên năng suất, chất lượng đều thấp.

Nhưng khi họ đến thăm trang trại của tôi thì quan niệm này bị thay đổi" - ông Công nói về xuất xứ bài báo trên ASEAN PORK viết về mình. Chỉ vào tấm ảnh đăng trên bìa tạp chí với những chú heo nuôi trong lồng sắt, ông Công bảo công nghệ này trang trại đã áp dụng từ trước năm 2003 rất lâu...

Đúng là ai cũng phải thay đổi cái nhìn về công nghệ chăn nuôi heo khi đến thăm trang trại của Nguyễn Trí Công. Trong gian phòng khách của ngôi nhà kiêm văn phòng trang trại, ấn tượng đập vào mắt khách là 2 chiếc máy tính xách tay cấu hình rất "pro" lúc nào cũng "online", dàn máy in, máy fax luôn trong trạng thái mở...

Chỉ vào một trong 2 chiếc máy tính, ông Công nói vui: "Anh có trả 50.000 đô la chiếc máy này tôi cũng không bán". Nói đoạn, ông click vào một phần mềm cài sẵn trong máy, giải thích: "Đây là phần mềm quản lý trang trại nuôi heo tôi đang chạy thử. Nó có thể cho phép xác định lý lịch từng con heo, bao gồm giống cha mẹ, bệnh lý... đến 3 đời. Phần mềm này nhà tôi mang về từ chuyến đi Mỹ cuối năm ngoái". Click qua một phần mềm khác, ông bảo đó là phần mềm quản lý thức ăn, được áp dụng từ nhiều năm nay tại trang trại. Qua phần mềm này, chủ trang trại có thể tính toán pha trộn thức ăn theo cách tiết kiệm nhất nhưng vẫn đạt hiệu quả dinh dưỡng, tăng trọng cao nhất.

Không chỉ áp dụng phần mềm trong quản lý, pha trộn thức ăn, hầu hết các công đoạn khác trong chăn nuôi ở trang trại của ông Công đều đã được tự động hóa, từ cung cấp thức ăn, nước uống cho heo... đến xử lý chất thải bằng hầm biogas. Vì thế, hai khu trang trại nuôi gần 4.000 con heo nái và thịt chỉ có khoảng chục công nhân làm việc. Nhưng cái lợi lớn nhất là năng suất, chất lượng heo xuất chuồng luôn được đảm bảo ổn định ở mức cao, trong khi nguyên liệu tiết kiệm gần như tối đa.

Với khoảng 8.000 con heo thịt xuất chuồng mỗi năm, chỉ cần rút ngắn thời gian nuôi mỗi con từ 165 ngày xuống còn 160 ngày đã cho một khoản lợi nhuận rất lớn. Tương tự, với đàn heo nái gần 600 con, qua áp dụng công nghệ tiên tiến đưa năng suất sinh sản bình quân từ 19-20 con lên 21-21,5 con mỗi năm, lượng heo "tự nhiên có thêm khoảng 600 con, tương đương vài trăm triệu". Đây cũng là năng suất sinh sản ngang hàng với các trang trại lớn tại các nước ở châu Âu, Mỹ...

Làm thầy từ hiện thực...

Tự nghiên cứu, mày mò sáng tạo là một đam mê của ông chủ trại heo 46 tuổi này. Trước khi trở thành ông chủ trang trại nổi tiếng, ông Công đã từng làm đủ thứ nghề: từ làm bột bánh đến sửa xe, thợ điện... để nuôi sống gia đình. Thấy con quá vất vả, cha mẹ cho vốn 2 con heo nái. Vừa làm, vừa học, chăm cho heo nái đẻ lấy heo con nuôi bán heo thịt... cả một quá trình hàng chục năm như thế, đến khi trang trại phát triển như ngày nay thì ông cũng trở thành một bậc thầy trong chăn nuôi heo.

Không chỉ là những kinh nghiệm chăm sóc, mà chuyện vợ chồng ông khám chữa bệnh, giải phẫu cứu heo... là chuyện thường ngày. Ông bảo khi nghe tiếng heo kêu, ông biết đó là tiếng đùa giỡn, đòi ăn, tiếng heo bệnh kêu đau đớn hay tiếng heo nái kêu đau đẻ... Trại heo nái nằm ngay sát nhà ở. Heo thường đẻ về đêm, nếu không kịp thời phát hiện, đỡ đẻ thì tỷ lệ heo con chết do bị mẹ đè, nhau cuốn... rất cao. Vì thế, ông cho mắc hệ thống thu âm từ các chuồng heo nối vào phòng ngủ để nghe được tiếng heo kêu mà kịp thời đỡ đẻ...

Có lần, nghe tiếng heo nái kêu đau, nhưng không phải đau đẻ, ông vùng dậy ra kiểm tra thì phát hiện một con heo nái gần đến ngày đẻ bị sa ruột. Một cuộc phẫu thuật chớp nhoáng cứu được cả mẹ lẫn con. Chuyện ông lắp hệ thống phát thanh cho heo nghe nhạc, làm "đồ chơi" cho heo chơi đùa... cũng có phần bắt nguồn từ việc "nghe được tiếng heo", muốn cho loài vật này "ăn no lại nằm", bớt quấy phá để mau lớn...

Sẵn sàng chia sẻ

Ngoài việc chăn nuôi, ông còn sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với các doanh nghiệp, trang trại bạn. Đầu tháng 4 này, khi báo chí đưa tin về "căn bệnh lạ" (tai xanh) xuất hiện ở heo một số tỉnh miền Bắc, ông đã chia sẻ thông tin với một số trang trại phía Bắc về cách hạn chế thiệt hại. "Cách đây 4-5 năm, trại của tôi đã bị bệnh này. Đây là hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản.

Nếu heo nái bị bệnh thì khả năng sẩy thai lên tới 40% và chỉ phát hiện trước khi sinh 2-3 tuần, còn heo thịt mắc bệnh thì tỷ lệ thất thoát lên đến 60% trong khi tỷ lệ cho phép chỉ 5%. Tôi mày mò pha trộn một số loại thuốc vô thức ăn và cho hiệu quả rất khả quan". Hỏi ông "thuốc gì, công thức ra sao" thì ông cười, bảo: "Không thể nói cụ thể trên báo chí, vì đó chỉ là kinh nghiệm. Nhưng tôi sẵn sàng chia sẻ thông tin với các trang trại bạn".

Chuyện ông chia sẻ thông tin còn nhiều. Có một tổng công ty lớn ở Khánh Hòa, khi xây dựng trại heo giống đã gửi 15 bác sĩ, kỹ sư vào nhờ ông "huấn luyện" thực tiễn cho 3 tháng. "Sau này các anh chị đó về đều làm rất tốt" - ông kể, và triết lý việc chia sẻ là "chỉ để giúp nhau cùng sống" vì "Nghề này coi vậy chứ rất bấp bênh, có khi phá sản như chơi". Năm ngoái, khi dịch lở mồm long móng bùng phát, rồi thông tin "sử dụng thuốc tăng trọng Trung Quốc trong nuôi heo" khiến giá heo liên tục giảm, nhiều trang trại lỗ nặng và phá sản.

Trang trại của ông cũng không thoát khỏi vòng xoáy đó, lỗ hơn 2 tỉ đồng, nhưng ông vẫn bám trụ với đàn heo. "Tôi đang xây dựng một đề án chăn nuôi heo sinh thái trên diện tích 50 ha. Nếu tìm được địa điểm, tôi khẳng định đây sẽ là mô hình mới để phát triển ngành này" - ông Công tiết lộ.

Minh Đức - Lê Nga