Sản xuất thanh long an toàn là yếu tố sống còn cho đầu ra sản phẩm

Nguồn tin: Báo Bình Thuận, 13/09/2010
Ngày cập nhật: 14/9/2010

Tổ chức rà soát quy hoạch vùng sản xuất thanh long trọng điểm. Gắn kết nhà sản xuất với doanh nghiệp thu mua và thị trường tiêu thụ. Đồng thời kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất, sơ chế, đóng gói đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm… đó là những kế hoạch, mục tiêu đáng chú ý được nêu ra trong hội thảo “Nâng cao năng lực cạnh tranh” cho sản phẩm thanh long Bình Thuận do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức vừa diễn ra tại Tp. Phan Thiết.

Theo Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) diện tích thanh long cả nước trồng mới qua từng năm đều tăng và dự kiến đến cuối năm 2010 sẽ đạt hơn 16.000 ha, tăng gấp đôi so với năm 2003. Trong đó Bình Thuận dẫn đầu với 13.000 ha, kế đến là Tiền Giang 1.896 ha, Long An 1.200 ha… Hiện thanh long tại Bình Thuận được chứng nhận đủ chuẩn VietGAP là 2.337 ha và mục tiêu đến cuối năm 2010 phải đạt 5.000 ha. Thị trường xuất khẩu thanh long Bình Thuận có mặt ở 14 nước trong đó chủ yếu là Trung Quốc, Thái Lan, và một số nước Châu Á; riêng số lượng xuất sang Mỹ còn hạn chế. Thanh long được tiêu thụ dưới dạng trái tươi dưới hai hình thức: tiêu thụ nội địa khoảng 15 – 20% sản lượng, còn lại xuất khẩu. Trong đó xuất qua đường chính ngạch 15 – 20%, còn lại 60 - 65% được vận chuyển ra các tỉnh biên giới phía bắc tiêu thụ tại Trung Quốc theo đường biên mậu. Hiện tại trên lãnh thổ Việt Nam ngoài Bình Thuận còn có nhiều tỉnh khác cũng sản xuất thanh long. Đồng thời trên thế giới không chỉ Việt Nam mà một số nước khác như Thái Lan, Malaysia, Hoa Kỳ… cũng đã trồng thanh long. Nhưng với diện tích vượt trội, trình độ thâm canh cao, có thể cho trái quanh năm, nên thanh long Bình Thuận chiếm vị trí quan trọng trên bản đồ thanh long cả nước và thế giới. Tuy nhiên trong vài năm trở lại đây, việc phát triển thanh long ồ ạt không gắn với chất lượng, giá cả đầu ra không được ổn định, cơ sở thu mua đóng gói không đồng bộ. Thị trường đầu ra hạn hẹp, một số nước cảnh báo về dư lượng thuốc BVTV vượt mức cho phép, sản phẩm làm ra thiếu mã vườn trồng, mã nhà đóng gói, sản phẩm xuất khẩu không chiếu xạ. Những tồn tại này đang là thách thức không nhỏ cho nông dân sản xuất, người thu mua xuất khẩu nói riêng và nhà quản lý nói chung.

Theo ông Ngô Minh Hùng, Phó Giám đốc Sở Công Thương: Để nâng cao sức cạnh tranh đáp ứng nhu cầu xuất khẩu thì yêu cầu đặt ra hiện nay đối với sản phẩm rau quả nói riêng và thanh long nói chung là phải kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất, sơ chế, đóng gói. Đồng thời phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (dư lượng thuốc BVTV), sản phẩm phải có xuất xứ lô hàng, phải được cấp mã vườn trồng, nhà đóng gói. Vì vậy việc cần làm hiện nay là phải tuyên truyền, tổ chức vận động hướng dẫn việc sản xuất theo hướng VietGAP, cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện đóng gói, sơ chế rau quả an toàn cho các cơ sở. Thực hiện tốt quy trình ViêtGAP là cơ sở để giải quyết và đáp ứng cơ bản các yêu cầu của các nước nhập khẩu hiện nay và tương lai, ông Hùng nói.

Theo Thạc sĩ Nguyễn Thị Bích Vân (Cục Trồng trọt) thì cần phải rà soát quy hoạch, đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng (hệ thống thủy lợi, giao thông, mạng lưới điện) vùng trọng điểm. Đồng thời áp dụng đồng bộ các biện pháp kỹ thuật, nâng cao năng suất chất lượng trái thanh long, trong đó chú trọng khâu giống, xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật (quy chuẩn VSATTP). Ngoài ra tổ chức sản xuất, chế biến, tiêu thụ cần có sự liên kết, trong đó nhân rộng mô hình HTX, tổ hợp sản xuất, kinh doanh VietGAP và các GAP khác tương đương. Khuyến khích mọi thành phần kinh tế trong và ngoài nước sản xuất, thu mua, chế biến thanh long. Thúc đẩy hình thành các doanh nghiệp tiêu thụ thanh long mang tính chuyên nghiệp, giúp nhà vườn liên kết với doanh nghiệp xuất khẩu để tạo ra sản phẩm thanh long đúng chuẩn đáp ứng yêu cầu doanh nghiệp và thị trường tiêu thụ.

Để nâng cao năng lực cạnh tranh cho thanh long Bình Thuận, theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong thời gian đến sẽ quy hoạch chi tiết vùng phát triển thanh long tại địa phương để lập bản đồ theo dõi, điều hành. Trong đó chú trọng kêu gọi đầu tư cơ sở hạ tầng (điện, giao thông, cơ sở đóng gói) vào vùng sản xuất thanh long trọng điểm. Phát triển mạnh hệ thống thu mua, đóng gói, bảo quản để đảm bảo tiêu thụ kịp thời sản phẩm, đặc biệt chú ý đến khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cơ sở chế biến, đóng gói đạt tiêu chuẩn VSATTP để xuất khẩu sang các thị trường lớn: Mỹ, Nhật, Canada, Châu Âu… Tiếp tục đẩy mạnh sản xuất theo chuẩn VietGAP, liên kết chặt chẽ và gắn lợi ích giữa nhà sản xuất với doanh nghiệp, cũng như xúc tiến quảng bá mở rộng thị trường thanh long Bình Thuận…

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng sẽ kiến nghị tỉnh dành kinh phí cho việc phát triển thanh long theo hướng an toàn VietGAP. Kêu gọi, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư, đổi mới công nghệ sau thu hoạch, cũng như chế biến nhằm đa dạng hóa sản phẩm, tăng lợi thế cạnh tranh. Đẩy mạnh tuyên truyền về sử dụng chỉ dẫn địa lý thanh long Bình Thuận đến các hộ trồng, xuất khẩu. đồng thời nâng cao vai trò hoạt động của Hiệp hội Thanh long nhằm phát huy vai trò chủ động trong quá trình hội nhập, giúp tất cả các hội viên nắm bắt thông tin về thị trường và tham gia xuất khẩu…

- Trung tâm phát triển cây thanh long Bình Thuận: Hầu hết những hộ đã thành công sản xuất theo VietGap là những hộ nhận thức được ý nghĩa của chương trình. Do đó nếu bà con không quyết tâm và không thấy hết được ý nghĩa của VietGap để tuân thủ sẽ rất khó thành công.

- Hiệp hội thanh long Bình Thuận: Trong thời gian tới các nhà sản xuất, thu mua, kinh doanh thương mại thanh long phải đoàn kết lại với nhau cùng nhau có kế hoạch sản xuất, thương mại. Đây là yếu tố sống còn đòi hỏi Hiệp hội thanh long Bình Thuận phải tiếp tục củng cố và xây dựng hội ngày càng vững mạnh.

Phúc Sinh