Trồng cam sành ở Trà Vinh: "Kẻ cười, người mếu"

Nguồn tin: Báo Cần Thơ, 07/07/2012
Ngày cập nhật: 9/7/2012

Tại vùng trồng chuyên canh cây cam sành ở các xã An Phú Tân, Hòa Tân, Tam Ngãi, Thông Hòa... huyện Cầu Kè (Trà Vinh) hiện đang xảy ra nghịch lý “kẻ cười, người mếu”. Nhiều hộ trồng cam sành nơi đây đã trở thành tỉ phú, trong khi đó, lại có không ít hộ đang đứng trước nguy cơ bị phá sản vì dịch bệnh vàng lá greening và bệnh vàng lá thối rễ.

Nhà vườn Huỳnh Văn Sang, ấp Bưng Lớn B, xã Tam Ngãi phấn khởi cho biết: Năm 2004, hưởng ứng cuộc vận động của chính quyền địa phương và được sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật, gia đình ông cải tạo 0,2 ha vườn tạp trồng cam sành. Sau hơn 2 năm trồng cây bắt đầu cho trái chiếng (trái đợt đầu). Thấy cây cam sành thích nghi, lại cho hiệu quả kinh tế cao, năm 2006 ông tiếp tục đầu tư lên liếp chuyển 0,8 đất biền (ven sông) trồng lúa sang trồng cam sành. Từ năm 2009 đến nay, với 1 ha đất trồng chuyên cây cam sành, mỗi năm gia đình ông có thu nhập từ 500 triệu đến hơn 1 tỉ đồng, sau khi trừ toàn bộ chi phí. Riêng năm 2011, ông xử lý cho trái mùa nghịch, bán được giá cao nên có thu nhập hơn 1 tỉ đồng.

Trong khi đó, nhà vườn Nguyễn Văn Tốt cùng ở xã Tam Ngãi lại buồn bã than rằng: Thấy các hộ lân cận trồng cam sành cho thu nhập cao, năm 2008 gia đình ông đã đầu tư hơn 20 triệu đồng lên liếp 0,3 ha đất đang trồng lúa, mua cây giống, phân bón,... trồng cam sành. Cam đang phát triển tốt, vừa mới bắt đầu cho trái nhưng khoảng 5 - 6 tháng nay, cây có biểu hiện vàng lá, rụng trái chết dần. Mặc dù ông đã thực hiện nhiều biện pháp phòng trị nhưng không đạt kết quả, bệnh đang có dấu hiệu lan rộng; hiện gia đình ông đang còn nợ ngân hàng, nợ mua phân bón,... hơn 15 triệu đồng nay không biết tính sao?!

Cầu Kè là một huyện nằm ven sông Hậu, được thiên nhiên ưu đãi nước ngọt quanh năm, rất thích nghi trồng các loại cây ăn trái, trong đó, có cây cam sành khá nổi tiếng, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Toàn huyện hiện có 6.616 ha trồng chuyên canh cam sành, tăng gần 1.000 so với năm 2009, tập trung ở các xã: An Phú Tân, Hòa Tân, Tam Ngãi và Thông Hòa. Do mở rộng diện tích “ồ ạt”, nhiều nhà vườn không nắm vững kỹ thuật, mua cây giống trôi nổi không rõ nguồn gốc, đảm bảo sạch bệnh... nên hiện có gần 500 ha bị nhiễm bệnh vàng lá greening và bệnh vàng lá thối rễ. Điều đáng lo ngại là hai loại bệnh này hiện đang có xu hướng lây lan nhanh, đe dọa trực tiếp số diện tích cam sạch còn lại.

Theo Thạc sĩ Nguyễn Thành Hiếu, Viện Cây ăn quả miền Nam cho biết: Cây có múi nói chung và cây cam sành nói riêng hiện đang đối mặt với hai loại bệnh rất nguy hiểm bệnh vàng lá greening và bệnh vàng lá thối rễ. Loại bệnh này không chỉ xảy ra ở nước ta, nó còn xảy ra ở nhiều nước khác, hiện chưa có thuốc đặc trị. Tác nhân gây bệnh vàng lá greening được xác định là rầy chổng cánh truyền vi khuẩn bệnh qua đọt non. Muốn phòng chống hiệu quả nhà vườn phải chọn cây giống sạch bệnh và trồng ổi - nhất là giống ổi xá lỵ, xen canh trong vườn cam sành vì cây ổi tiết ra mùi hương xua đuổi rầy chổng cánh, ngăn chặn cam sành bị tái nhiễm bệnh. Riêng đối với bệnh vàng lá thối rễ do nấm bệnh gây ra, rất dễ lây lan qua đường nước tưới nên các nhà vườn cần quan tâm đến nguồn nước tưới phải đảm bảo sạch, tiêu úng tốt; khi phát hiện bệnh cần sử dụng các loại thuốc trừ nấm và áp dụng các biện pháp sinh học giúp bộ rễ cây phát triển trở lại...

Nhằm khống chế dịch bệnh, huyện Cầu Kè vừa phối hợp với Hội làm vườn tỉnh Trà Vinh, Viện Cây ăn quả miền Nam bàn biện pháp khôi phục và phát triển cây cam sành theo hướng bền vững. Trước mắt, Phòng nông nghiệp huyện phối hợp với Chi cục rồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Trà Vinh tiến hành điều tra, thống kê số hộ, số diện tích cam sành bị nhiễm bệnh; xây dựng mô hình, tổ chức các lớp tập huấn, hỗ trợ các nhà vườn thực hiện các biện pháp kỹ thuật trong việc phòng trị bệnh vàng lá greening, bệnh vàng lá thối rễ trên cây cam sành như: Trồng cây chắn gió chung quanh diện tích cam sành, trồng ổi xen trong vườn cam để xua đuổi rầy chổng cánh... Vận động các nhà vườn đốn bỏ những cây bị nhiễm bệnh nặng để hạn chế lây lan trên diện rộng... Về lâu dài, qui hoạch lại vùng chuyên canh cây cam sành, tổ chức lại sản xuất kèm theo có chính sách hỗ trợ để các nhà vườn có điều kiện liên kết với nhau trong việc phòng chống dịch bệnh, phát triển cây cam sành theo hướng bền vững.

HUY HOÀNG