Bến Tre: Nhiều giải pháp ổn định giá dừa nguyên liệu

Nguồn tin: Báo Đồng Khởi, 23/03/2012
Ngày cập nhật: 25/3/2012

Trong hai tháng qua, ở Bến Tre, giá dừa trái nguyên liệu liên tục giảm. Lượng dừa tồn đọng ở hộ gia đình và ở một số đầu mối thu mua là khá lớn. Một số nơi xuất hiện tình trạng người nông dân lơ là việc chăm sóc vườn dừa hoặc chuyển đổi cây trồng. Việc sản xuất thạch dừa cũng tiếp tục ngưng trệ. Giá cơm dừa nạo sấy trên thị trường ở mức thấp…

Trước những bức xúc trong ngành dừa, đặc biệt là nông dân trồng dừa, vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh đã có Chỉ thị 02, chỉ đạo các sở ngành tỉnh, Hiệp hội Dừa, doanh nghiệp (DN) ngành dừa tập trung thực hiện các giải pháp ổn định giá dừa nguyên liệu, Thực hiện Chỉ thị này, Sở Công Thương đã tổ chức triển khai đến các ngành, địa phương và các DN, cơ sở sản xuất, chế biến dừa trên địa bàn tỉnh; đồng thời, vận động DN dừa đồng thuận định hướng giá thu mua cơm dừa tươi nguyên liệu với mức giá tối thiểu là 7.000 đồng/kg (tương đương 40.000 đồng/12 trái). Trong tuần qua, Sở cũng đã làm việc với lãnh đạo huyện, các phòng ban, đoàn thể của huyện và các cơ sở, DN thu mua, cung ứng dừa trái tại các huyện Giồng Trôm, Châu Thành, Mỏ Cày Nam, Mỏ Cày Bắc.

Nội dung triển khai hướng đến vận động các đại lý thu mua dừa trên địa bàn có sự gắn kết, cùng chia sẻ lợi ích với nông dân trồng dừa. Biểu hiện cụ thể là giảm lợi nhuận của cơ sở thu mua để nâng giá mua dừa cho nông dân. UBND các huyện cũng kịp thời có thông tin định hướng để người dân an tâm và tiếp tục chăm sóc, phát triển vườn dừa. Giá của dừa trái, các sản phẩm từ dừa trong nước và thế giới giảm cho thấy người tiêu dùng trên thế giới đang thắt chặt chi tiêu, hạn chế nhập khẩu trước tình hình kinh tế khó khăn chung. Điều quan trọng nhất hiện nay là người trồng dừa phải bình tĩnh, hiểu đúng nguyên nhân của việc giá dừa giảm để không vội vã quay lưng với cây dừa. Các DN ngành dừa phải thể hiện trách nhiệm cộng đồng, đoàn kết và chia sẻ khó khăn về giá cùng người trồng dừa. “Có như vậy, “nồi cơm” của DN mới có thể bền vững lâu dài”, đại diện DN ngành dừa trong tỉnh đã từng phát biểu như vậy. Được biết, hiện toàn tỉnh đã có 14 DN cam kết sẽ thu mua cơm dừa tươi với giá tối thiểu là 7.000 đồng/kg. Đến nay, một số DN này đã tăng giá thu mua từ 7.500 đến 8.000 đồng/kg cơm dừa tươi. Đây cũng là một tín hiệu tích cực về trách nhiệm cộng đồng của các DN trong tỉnh.

Tuy nhiên, qua phân tích bảng khảo sát giá mua - bán, sản lượng tiêu thụ của một số DN có sản xuất chế biến, xuất khẩu từ dừa trái (do Cục Thuế tỉnh Bến Tre tổng hợp) cho thấy có sự thiếu đoàn kết và thiếu hợp tác trong cộng đồng DN. Do khó khăn nên các DN đã dùng giải pháp cạnh tranh không lành mạnh về giá để tiêu thụ được nhiều sản phẩm hơn. Và giá nguyên liệu đầu vào tiếp tục bị đẩy xuống thấp, khiến đời sống của đông đảo hộ trồng dừa đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.

Đây là hạn chế xuất phát từ sự phát triển kinh tế mang tính tự phát, còn manh mún, nhỏ lẻ và thiếu liên kết, thống nhất. Chính sự thiếu bình tĩnh nhất thời của một số DN này sẽ là nguy cơ phá vỡ ngành kinh tế chủ lực của tỉnh ta về lâu dài. Một thực tế khác đã chỉ ra mặt hạn chế của sự phát triển kinh tế tự phát. Đó là dừa nguyên liệu trước khi đến được các DN phải thông qua các tầng trung gian là thương lái thu gom, đại lý thu mua, cơ sở sơ chế. Mức giá chênh lệch giữa nhà vườn và DN nằm ở đây. Theo khảo sát của Chi cục Quản lý thị trường tỉnh, với mức giá thu mua như hiện nay, các cơ sở đã có lãi trên 10% (sau khi trừ các chi phí công đoạn ban đầu và bán cơm dừa, các nguyên liệu khác). Thậm chí có nơi còn ép giá thu mua dừa trái của nông dân để có lãi suất đến 20%.

Hạn chế các khâu trung gian để nâng giá cho nông dân là một trong những giải pháp giúp ổn định giá dừa nguyên liệu, tạo sự an tâm cho hộ trồng dừa. Nhiệm vụ này, UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo Hiệp hội Dừa thực hiện. Cụ thể là Hiệp hội Dừa sẽ phối hợp các địa phương xây dựng các tổ, nhóm hợp tác để thực hiện hỗ trợ kỹ thuật, thu mua dừa, sơ chế bước đầu và cung ứng trực tiếp cho nhà máy. Tuy nhiên, đến nay, giải pháp này chưa được thực tiễn hóa nên chưa phát huy hiệu quả và người trồng dừa vẫn phải chịu khoản chênh lệch giá cho các tầng trung gian. Ông Hồ Vĩnh Sang - Chủ tịch Hiệp hội Dừa Bến Tre cho biết, Hiệp hội đang cùng Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu Bến Tre xúc tiến việc hỗ trợ cho một số chi hội trồng dừa thu mua nguyên liệu, sơ chế và giao sản phẩm cho DN. Hiệp hội sẽ đề nghị nhân rộng trong thời gian tới nếu mô hình này thực hiện thành công.

Hiện nay, để giảm bớt khó khăn nhằm ổn định đời sống cho người trồng dừa, giúp nông dân tiếp tục đầu tư phát triển vườn dừa, tạo nguồn nguyên liệu phục vụ công nghiệp chế biến, đẩy mạnh xuất khẩu, Sở Tài chính đã dự thảo trình UBND tỉnh kiến nghị Bộ Tài chính xem xét chấp thuận hỗ trợ cho tỉnh số tiền thuế 3% xuất khẩu dừa trái trong năm 2011. Nếu được, tỉnh sẽ thành lập Quỹ Bình ổn giá và đầu tư phát triển cây dừa. Với nguồn quỹ này, Sở sẽ kiến nghị UBND tỉnh chuyển toàn bộ số tiền trên cho Trung tâm Khuyến nông - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để hỗ trợ trực tiếp cho người trồng dừa theo diện tích thực tế. Cụ thể là hỗ trợ tiền mua phân bón để duy trì sản lượng dừa trong thời gian tới.

Một tin vui hơn cho người trồng dừa là: “Giá cơm dừa nạo sấy trên thị trường thế giới đang có dấu hiệu nhích lên, nhu cầu tiêu thụ sản lượng cơm dừa nạo sấy cũng đang có chiều hướng tăng trở lại”, ông Trần Văn Đức - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu Bến Tre cho biết. Đặc biệt, thời điểm này, ngành dừa Bến Tre cũng đang kỳ vọng rất lớn vào Festival Dừa sắp diễn ra vào tháng 4-2012 vì mục tiêu phát triển và vươn xa. Có thể nói, tình hình khó khăn của ngành dừa và người trồng dừa hiện nay có tháo gỡ được hay không là còn trông chờ phần nhiều vào sự thành công của Festival Dừa lần thứ III năm 2012.

Cẩm Trúc