Xuất khẩu nông sản thắng lớn

Nguồn tin: Báo Cần Thơ, 19/05/2011
Ngày cập nhật: 21/5/2011

Xoài, thanh long, chuối, mãng cầu, đu đủ… là những loại nông sản đang được xuất khẩu mạnh từ đầu năm đến nay. Tuy nhiên, hầu hết các loại nông sản này không đủ đáp ứng nhu cầu xuất khẩu, các doanh nghiệp xuất khẩu đang loay hoay tìm nguồn nguyên liệu...

Xoài cắt miếng đông lạnh hiện là mặt hàng có nhu cầu xuất khẩu cao… Ảnh: THÁI THIỆN

Những tháng đầu năm 2011 đánh dấu những bước tăng trưởng vượt bậc đối với xuất khẩu nông sản. Nhờ đó, nhiều loại nông sản luôn giữ được mức giá khá cao và ổn định trong thời gian dài. Ông Phan Quốc Nam, Giám đốc Công ty TNHH Long Uyên, tỉnh Tiền Giang, cho biết: Công ty hiện đang xuất khẩu mạnh mặt hàng xoài cát chu cắt miếng cấp đông đi thị trường Hàn Quốc với số lượng khoảng 70 - 80 tấn/tháng (quy ra nguyên liệu); mãng cầu gọt vỏ tách hạt đông lạnh xuất khẩu đều đặn hàng tháng khoảng 15 tấn sang thị trường Malaysia và Trung Quốc; chôm chôm nguyên trái được thị trường Hàn Quốc ưa chuộng... Ngoài ra, công ty còn xuất khẩu các loại nông sản khác như: Khoai mì, khoai môn, chuối, dừa khô, dừa tươi... sang thị trường châu Âu. “Nhu cầu tiêu thụ các loại nông sản ở các nước khá lớn. Vì vậy, năm nay công ty đã chuẩn bị khoảng 500 tấn chôm chôm, khoảng 300 tấn khoai mì, 40 - 50 tấn khóm... để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của các nước. Nhờ đó, giá nông sản năm 2011 cũng tăng hơn năm 2010 khoảng 20%. Công ty đặt mục tiêu đạt kim ngạch xuất khẩu năm 2011 khoảng 1 triệu USD” - ông Phan Quốc Nam cho biết.

Trong khi đó, trái thanh long từ trước và sau Tết Nguyên đán đến nay luôn giữ ở mức giá khá cao. Điều này xuất phát một phần từ yếu tố xuất khẩu tăng mạnh do nhiều nước đã bắt đầu “để ý” tới thanh long của Việt Nam. Theo ông Trần Hữu Danh, Giám đốc Công ty TNHH Long Việt (xã Đăng Hưng Phước, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang) chuyên thu mua xuất khẩu thanh long, thanh long Chợ Gạo gần đây được khách hàng nước ngoài biết đến nên lượng tiêu thụ tăng mạnh do chất lượng ngon, được bảo quản tốt, vận chuyển xa, đặc biệt là thị trường Mỹ và Nhật Bản. Hiện tại, mỗi tuần công ty xuất khẩu khoảng 1 container sang Hà Lan và Thái Lan; làm gia công cho các đối tác xuất khẩu ở TP Hồ Chí Minh khoảng 20 tấn mỗi ngày. Ấn Độ, Nga, Hàn Quốc... cũng đang có nhu cầu lớn về trái thanh long. Nhờ đó, giá thanh long từ tháng 12-2010 đến nay giữ giá khoảng 12.000 đồng/kg, có thời gian dài đã dao động từ 16.000 - 17.000 đồng/kg.

Thế nhưng, xuất khẩu nông sản thời gian gần đây mặt hàng chuối trở nên “hot” nhất. Theo ông Nguyễn Xuân Huy, Giám đốc Công ty cổ phần Chế biến nông sản Long Giang (Cái Bè), mỗi ngày Công ty Long Giang xuất khoảng 1 xe chuối già, tương đương 22 tấn sang thị trường Trung Quốc. Tiêu chuẩn để trái chuối được xuất khẩu cũng tương đối đơn giản: khoảng 11 kg/6 nải chuối già và trên 1,5 kg cho mỗi nải chuối xiêm. Tuy nhiên, có điều khó hiện nay là thiếu nguồn nguyên liệu để xuất khẩu. Hiện tại, các đầu mối thu mua phải đi khắp các tỉnh trong khu vực ĐBSCL để tìm nguồn hàng xuất khẩu. Ở các huyện Vũng Liêm, Trà Ôn, Bình Minh, của tỉnh Vĩnh Long; Càng Long, Cầu Kè, Tiểu Cần của tỉnh Trà Vinh... các vựa chuối hoạt động nhộn nhịp không thua gì các vựa cam sành, bưởi năm roi. Trước đây, chuối được bán nguyên buồng, giá cả tùy theo số lượng nải nhiều ít; còn bây giờ cứ cân ký tính tiền. Anh Tư Sơn, một chủ vựa chuối ở huyện Càng Long (tỉnh Trà Vinh), mỗi ngày thu mua khoảng 4 – 5 tấn chuối; có ngày cao điểm mua cả chục tấn. Giá chuối già từ sau Tết cứ nhích dần lên từ hai, ba ngàn lên bảy tám ngàn đồng/kg, có ngày cao điểm hút hàng lên đến 10.000 đồng/kg, cao hơn 2 – 3 lần so với năm 2010; kéo các loại chuối khác cũng tăng giá theo, ngay như chuối xiêm cũng tăng gần 5.000 đ/kg. Giá chuối bán lẻ cho người tiêu thụ địa phương ở chợ Bình Minh, Vĩnh Long, Cần Thơ lên đến 20.000 đồng/nải, có ngày tìm mua không có. Cũng theo các thương lái và chủ vựa, chuối già hiện nay thu hoạch sớm chứ không để chín cây như trước. Cảnh ghe chở chuối để từng buồng, từng buồng, nải chuối treo lủng lẳng, chạy dọc theo các con sông lớn về TP Hồ Chí Minh và các chợ tỉnh trước đây giờ ít thấy. Thay vào đó, chuối sau khi mua về được cắt ra từng trái rồi đóng thùng, để trong kho mát trước khi chuyển đi tiêu thụ hoặc xuất khẩu sang Trung Quốc, châu Âu. Tuy nhiên, Tiền Giang cũng như các tỉnh, thành khu vực ĐBSCL chưa có vùng trồng chuyên canh cây chuối. Phần lớn chuối già các công ty thu mua ở Bến Tre nhờ có vùng trồng tương đối lớn và chất lượng tốt, còn chuối xiêm mua ở Cần Thơ và các tỉnh miền Đông.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Châu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam, cho biết: Chôm chôm đã chính thức vào thị trường Mỹ, mở thêm cơ hội xuất khẩu cho nông sản Việt Nam. Tuy nhiên, để xuất khẩu trái cây đi Mỹ cần ba điều kiện là vùng trồng, cơ sở đóng gói được cấp mã số và trái cây phải được chiếu xạ. Tiến sĩ Nguyễn Minh Châu nhận định, việc tiêu thụ trái cây của Việt Nam ở các thị trường khác trên thế giới dự kiến sẽ tăng mạnh trong giai đoạn 2010 - 2015. Trong các thị trường nhập khẩu trái cây của Việt Nam, Trung Quốc đứng đầu về kim ngạch, năm 2010 đạt khoảng 235 triệu USD. Nhật Bản là thị trường thứ hai, với kim ngạch khoảng 54,5 triệu USD, tăng 26% so với năm 2009. Mặc dù Trung Quốc là nhà sản xuất trái cây hàng đầu thế giới nhưng nhu cầu nhập khẩu rau quả vẫn rất lớn, nhất là những loại rau quả đặc trưng của Việt Nam như thanh long, dừa khô lột vỏ, vải, nhãn, ngó sen...

Theo Tiến sĩ Nguyễn Minh Châu, châu Âu là thị trường nhập khẩu và sản xuất hoa quả lớn nhất thế giới, với các loại: Chuối, xoài, dứa, đu đủ, bưởi, khóm, thanh long... nhưng do thị trường cao cấp nên đòi hỏi sản phẩm phải đạt tiêu chuẩn Global GAP. Chỉ có xuất khẩu sang châu Âu, giá trị trái cây Việt Nam mới được nâng cao, nông dân và doanh nghiệp mới có nhiều lợi nhuận. Bởi cứ dựa vào thị trường dễ tính, nông dân sẽ luôn thiệt thòi. Sở dĩ Trung Quốc, châu Âu nhập khẩu nhiều chuối, đu đủ là do hai loại trái cây này có hàm lượng chất dinh dưỡng rất cao, lại dễ trồng, không phun thuốc bảo vệ thực vật nên về cơ bản đây là loại trái cây sạch, an toàn cho sức khỏe. Do đó, nông dân nên chú ý trồng chuối và đu đủ chuyên canh với diện tích lớn chứ không nên trồng xen như hiện nay. “Hiện nay, Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam đã có giống chuối cấy mô trồng một năm cho thu hoạch đồng loạt, đồng đều về chất lượng. Viện cũng sắp cho ra đời một giống đu đủ mới lai tạo thành công có chất lượng rất cao, ruột màu vàng (hiện ở Việt Nam phổ biến giống đu đủ Đài Loan ruột tím) kháng bệnh tốt” - Tiến sĩ Nguyễn Minh Châu cho biết thêm.

THẾ ANH – NGUYỄN SAN