Tưới tiết kiệm cho vùng cà phê bền vững

Là một trong những cây trồng chủ lực của tỉnh Lâm Ðồng, cà phê đòi hỏi quy trình canh tác chuẩn, trong đó có lượng nước tưới phải đủ để cây sinh trưởng tốt. Với mùa khô hạn gay gắt ở Tây Nguyên và tình trạng nguồn nước ngầm ngày càng sụt giảm, tiết kiệm nước tưới trong canh tác cà phê là một trong những ưu tiên của Dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững (VnSAT) tỉnh Lâm Ðồng.

Bơm tưới nhỏ giọt tại vườn ông Tiêu Văn Bính (Nam Hà, Lâm Hà). Ảnh: D.Quỳnh

Ông Tiêu Văn Bính, thôn Hoàn Kiếm 3, xã Nam Hà, huyện Lâm Hà là một trong những hộ canh tác cà phê lâu năm của vùng. Ông Bính cho biết: “Cà phê cần nhiều nước, tưới để ra hoa, bón phân cũng phải tưới. Chúng tôi trồng cà phê lâu năm, kinh nghiệm cho thấy, lượng nước tưới để cây cà phê có thể bung hoa đều là 300 lít/gốc, bón phân xong cũng phải tưới nước để hòa tan phân bón”. Tưới nước vào mùa khô cũng là một trong những nỗi lo của người trồng cà phê vì chi phí tiền dầu, tiền điện, tiền công. Nhiều vườn ở xa nguồn nước, phải cần bơm mấy chặng mới đẩy được nước tới tận vườn. Vì chi phí, vì tốn công, ngoài đợt tưới bắt buộc để cây cà phê bung hoa, nhiều gia đình bỏ luôn cây cho nước trời, bón phân cũng trông vào mưa gió nên lãng phí và cây cà phê sinh trưởng không đạt như mong muốn.

Ông Bính cũng là một trong những hộ đầu tiên lắp hệ thống tưới tự động của vùng cà phê kinh tế mới Lâm Hà. Ông tham gia mô hình tưới cà phê tiết kiệm do VnSAT hỗ trợ 50% chi phí, nông dân đối ứng số còn lại. Với chi phí 70 triệu đồng/ha, nông dân có đầy đủ hệ thống tưới nhỏ giọt, hệ thống bơm có trang bị đầy đủ máy đo áp lực, máy đo lưu lượng, hệ thống dây được chôn ngầm đi khắp vườn…

Nước được bơm lên bể chứa, chỉ cần bật cầu dao, dòng nước từ bể sẽ từ từ chảy vào từng gốc cà phê, không hao một giọt.

Qua khảo sát, cán bộ Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên (WASI) đánh giá hệ thống tưới nhỏ giọt tại Lâm Đồng cho thấy hiệu quả rất tốt, phù hợp với nhu cầu sinh trưởng và phát triển của cây cà phê. Ngoài tiết kiệm nước, tiết kiệm phân bón và công lao động, WASI đánh giá tác động của tưới tiết kiệm nhỏ giọt tới môi trường là rất tốt, giúp duy trì nguồn nước ngầm của vùng Tây Nguyên. Đây là phương pháp tưới thích ứng với biến đổi khí hậu, giúp người nông dân thích ứng với thay đổi ngày càng khắc nghiệt hơn của tự nhiên.

Ngay cả tưới trong thời điểm cà phê bung hoa, nếu tưới “dí”, dùng vòi bơm trực tiếp vào gốc mất phải tầm 400 lít/gốc thì tưới tiết kiệm, chỉ cần tưới 250 lít/gốc do lượng nước tập trung, không bay hơi, căn rất chuẩn lượng nước. Đặc biệt hiệu quả trong việc châm phân bởi chỉ cần hòa tan phân vào bể chứa, phân bón sẽ theo hệ thống tới đúng gốc cà phê, không hao hụt như phương pháp bỏ phân trên mặt đất. Nếu trước kia ông Bính thường cho cà phê ăn 0,5 kg phân bón/gốc thì nay giảm xuống còn 0,4 kg phân bón/gốc mà cà phê vẫn đạt năng suất tốt.

Không chỉ ông Tiêu Văn Bính, hàng chục nông hộ khác ở các huyện Lâm Hà, Di Linh, Bảo Lâm cũng tham gia dự án tưới nước tiết kiệm đều xác định, tưới tiết kiệm mang lại hiệu quả rất lớn cho canh tác cà phê. Tưới tiết kiệm nước đi trực tiếp xuống gốc cà phê, tập trung dinh dưỡng cho cây, phát triển bộ rễ rất tốt. Nước, phân bón do đi ngầm nên cũng không bị hao hụt vào môi trường, vừa tiết kiệm, vừa không dư thừa. Do tiện lợi nên nông dân có thể chủ động lịch tưới thường xuyên, không phụ thuộc vào nước trời hay công lao động. Tuy nhiên, bà con cũng chia sẻ, tưới tiết kiệm cho thấy hiệu quả rất tốt nhưng giá cả còn cao. Nếu cây cà phê đạt giá tốt thì dễ, với mức giá cà phê thấp như hiện tại thì khi lắp đặt, người nông dân cũng khá băn khoăn do dây là một khoản đầu tư không nhỏ. Bà con rất mong mỏi nếu hệ thống tưới tiết kiệm giá thành giảm một chút thì sẽ phổ biến nhanh hơn trong vùng cà phê.

Bà Trần Bích Hiền, tư vấn truyền thông của VnSAT cho biết, tưới tiết kiệm cho cà phê là một trong những hoạt động của dự án. Tưới tiết kiệm giúp người nông dân giảm chi phí, giảm công sức mà vẫn đảm bảo cây cà phê phát triển tốt; đồng thời có ý nghĩa đặc biệt về mặt môi trường, giúp sử dụng hiệu quả nguồn nước tưới trong nông nghiệp, giảm mức độ suy thoái nguồn nước. Trong thời gian tới, VnSAT tiếp tục thực hiện các mô hình tưới tiết kiệm tại 35 xã thuộc vùng dự án với mục tiêu hướng người nông dân tới việc canh tác bền vững.

DIỆP QUỲNH

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước