Phú Yên: Cây sắn ‘vượt rào’ quy hoạch

Chi cục Bảo vệ thực vật và trồng trọt tỉnh tập huấn nông dân xã Xuân Phước (huyện Đồng Xuân) phòng chống rệp sáp bột hồng - Ảnh: LÊ TRÂM

Theo quy hoạch của Sở NN-PTNT, niên vụ sắn 2019-2020, toàn tỉnh Phú Yên trồng 20.000ha, thế nhưng đến nay nông dân đã trồng 23.600ha, sắn đang ở giai đoạn phát triển thân, lá. Tuy nhiên, hiện bệnh khảm lá, rệp sáp bột hồng đang đeo bám cây sắn.

Sắn lấn mía

Diện tích gò đồi, dọc quốc lộ 19C đoạn qua thôn Phước Nhuận, xã Xuân Quang 3 chạy dài đến thôn Phước Hòa, xã Xuân Phước (huyện Đồng Xuân), trước đây phần lớn diện tích đất của nông dân trồng mía, nay đã chuyển sang trồng sắn. Bà Đặng Thị Nghĩa ở thôn Phước Nhuận cho hay: Vùng này nông dân bỏ mía chuyển sang trồng sắn vì mía giảm giá. Hơn nữa trồng sắn đến mùa thu hoạch, nông dân chỉ cần nhổ từng chòm chở nửa xe tải nhỏ bán thương lái mua, còn mía phải thuê công chặt đủ chuyến xe 15-20 tấn mới chạy đến nhà máy.

Cũng hai bên quốc lộ 19C, vùng gò đồi giáp ranh giữa thôn Suối Mây, xã Xuân Phước (huyện Đồng Xuân) và thôn Hòa Ngãi, xã Sơn Định (huyện Sơn Hòa), những năm trước mía đứng đám vươn lá xanh, giờ thì khó tìm ra đám mía. Ông Ma Lâm ở thôn Hòa Ngãi chia sẻ: Động gò dưới chân dốc Vườn Táo (thôn Hòa Ngãi) trước đây 10 nhà trồng mía giờ chỉ còn 3 nhà trồng, tuy nhiên đó là đám mía mới ăn năm đầu vụ mía tơ, họ để lưu gốc ăn năm hai. Còn mía niên vụ này ít có ai trồng mới, có chăng họ trồng để làm giống vụ sau.

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Yên, niên vụ sắn mới, bệnh khảm lá virus gây hại trên những diện tích nông dân sử dụng nguồn giống sắn từ các vùng trồng sắn đã bị bệnh khảm lá. Các giống ghi nhận bị nhiễm bệnh như: HLS11, KM 419, KM 94...

Ông Bùi Văn Nhất ở xã Sơn Hội (huyện Sơn Hòa) đang cày phá gốc mía lấy đất chuẩn bị trồng sắn cho rằng, vừa qua nhà ông trồng 1ha mía, giờ ông cày phá gốc 0,5ha lấy đất trồng sắn còn xung quanh trồng keo. “Đất gần đường thuộc diện đất đẹp (đất bằng phẳng), mấy năm qua chuyên trồng mía giờ bỏ mía trồng sắn xen keo. Không chỉ nhà tôi mà nhiều người ở đây cũng thế”, ông Nhất nói.

Thống kê của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Yên, niên vụ sắn 2019-2020, toàn tỉnh trồng 23.600ha, trong khi đó diện tích quy hoạch chỉ 20.000ha, năng suất 25 tấn/ha. Đối với cây mía, niên vụ 2018-2019, nông dân trong tỉnh thu hoạch gần 27.985ha. Đến niên vụ 2019-2020 quy hoạch trồng trên diện tích 23.000ha, thế nhưng đến nay nông dân chỉ trồng 20.000ha, đang trong giai đoạn vươn lóng.

Dịch bệnh đeo bám cây sắn

Cũng theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Yên, cách đây nửa tháng, rệp sáp bột hồng, bệnh khảm lá gây hại 131ha sắn, nay đã lây lan gây hại gần 200ha sắn. Riêng bệnh khảm lá virus gây hại với diện tích 165,5ha sắn mới trồng ở giai đoạn cây con.

Tại huyện Sông Hinh, bệnh khảm lá virus gây hại lây lan với diện tích 110ha, trong đó diện tích nhiễm nặng 35ha, giai đoạn cây con phát triển thân, lá, tập trung tại các xã Sông Hinh, Đức Bình Đông, Ea Ly, Ea Lâm, Ea Bá, Ea Bia, Ea Bar, Ea Trol và thị trấn Hai Riêng. Đáng lưu ý, niên vụ sắn năm ngoái, huyện Sông Hinh cũng là nơi đầu tiên bùng phát bệnh khảm lá virus gây hại sắn sau đó lây lan qua Sơn Hòa, Tây Hòa, đến niên vụ mới này, bệnh khảm lá lây đến huyện Phú Hòa.

Tại xã Hòa Hội (huyện Phú Hòa), Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Yên ghi nhận, bệnh khảm lá gây hại với diện tích 2ha và có khả năng tăng về diện tích lẫn tỉ lệ bệnh vì hiện nay nông dân sử dụng giống nhiễm bệnh từ vụ trước để trồng mới.

Còn rệp sáp bột hồng, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Yên điều tra phát hiện đã gây hại 32ha, tập trung ở huyện Sông Hinh, Đồng Xuân. Rệp sáp bột hồng là loại sâu hại nguy hiểm không có thuốc đặc trị, chỉ khi trời mưa chúng mới tự chết, còn trời nắng thì lây lan nhanh. Diện tích sắn khi bị rệp sáp bột hồng, bệnh khảm lá gây hại thì không cho năng suất, thiệt hại lớn về kinh tế. Trong khi đó, rệp sáp bột hồng, bệnh khảm lá đang lây lan nhanh; để phòng chống trước mắt phải tiêu hủy diện tích sắn đã bị nhiễm.

Theo ông Nguyễn Văn Minh, Chi cục phó Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Yên, trước tình hình dịch hại đeo bám cây sắn, các địa phương cần tuyên truyền, vận động nông dân không sử dụng giống sắn đã bị nhiễm bệnh từ vụ trước, giống từ vùng bị nhiễm bệnh để trồng mới, tiến hành tiêu hủy những cây sắn có biểu hiện bệnh khảm lá. Đồng thời vận động nông dân tiêu hủy những cây sắn bị rệp sáp bột hồng gây hại.

“Thời gian tới, Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật sẽ phối hợp với Phòng NN-PTNT và các địa phương tăng cường điều tra rà soát diện tích bị bệnh khảm lá virus hại sắn và rệp sáp bột hồng tại các vùng trồng sắn. Cung cấp thông tin và hướng dẫn nông dân cách phát hiện, phòng trừ bệnh khảm lá sắn, rệp sáp bột hồng, nhện đỏ, bọ phấn trắng cho nông dân qua các phương tiện truyền thông. Ngăn chặn việc mua bán, vận chuyển giống sắn từ vùng có bệnh sang vùng không bệnh”, ông Minh nói.

MẠNH LÊ TRÂM

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước