Chuyển đổi cây trồng, hình thành vùng chuyên canh

Trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai mô hình trồng đậu phộng tại xã Sơn Thành Tây (huyện Tây Hòa) - Ảnh: LÊ TRÂM

Sản xuất nông nghiệp đang gặp rất nhiều rủi ro do tác động của biến đổi khí hậu, đặc biệt là nắng hạn, thiếu nước tưới ngày càng gay gắt, do đó phải có sự chuyển đổi cơ cấu cây trồng hợp lý. Ngành Nông nghiệp Phú Yên vừa tổ chức hội nghị, hội thảo khoa học chuyên đề chuyển đổi cơ cấu cây trồng (cây đậu phộng) trên đất trồng lúa, màu kém hiệu quả theo đề án Tái cơ cấu ngành Nông nghiệp.

Chuyển đổi cây trồng

Thời gian qua, Trung tâm Khuyến nông Phú Yên triển khai mô hình trồng đậu phộng trên đất lúa, màu kém hiệu quả, mang lại thu nhập cao cho nông dân. Ông Trần Hải Dương ở thôn Phú Đa, xã Hòa Tân Đông (huyện Đông Hòa) tham gia mô hình trồng đậu phộng trên lúa, màu kém hiệu quả, sau 4 tháng cho thu hoạch 52 tạ/ha, thương lái thu mua đậu phộng tươi loại 3 mắt với giá 16.500 đồng/kg, thu lãi trên 20 triệu đồng/ha.

Ông Dương cho hay: So với trồng lúa thì trồng đậu phộng lãi gấp 3 lần; gia đình còn thu được 22 tấn dây đậu phộng làm thức ăn cho bò. Đây là mô hình mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực cho nông dân.

Mô hình trồng đậu phộng ở thôn Phú Đa triển khai trên diện tích 4ha, với 7 hộ nông dân tham gia. Đây là khu đất thịt pha cát, vụ đông xuân chủ động nước tưới, nông dân trồng lúa; còn vụ hè thu, nông dân trồng bắp, dưa hấu, khoai lang nhưng thường bị lỗ. Trước đây, nông dân chưa trồng đậu phộng trên đất này, khi triển khai mô hình mang lại hiệu quả kinh tế nên rất phấn khởi.

Nhiều nông dân ở xã Hòa Thành (huyện Đông Hòa) trồng đậu phộng thu lãi cao, từ đó chuyển đổi nhiều diện tích đất màu sang trồng đậu phộng. Ông Bùi Văn Hiến, nông dân trồng đậu phộng ở xã này, cho hay: Tôi trồng 1.000m2, thu gần 6 tạ, bán với giá 12.000 đồng/kg tươi loại 2 mắt, thu 7,2 triệu đồng, sau khi trừ chi phí còn lãi trên 1,8 triệu đồng.

Trong khi đó, cũng chân ruộng này, bà con nông dân trồng các loại cây rau màu như bắp, mè tự phát thì năng suất không cao do không chú trọng tưới nước nên chỉ lấy công làm lời. Theo kinh nghiệm của tôi, trong quá trình sinh trưởng phải tưới nước để đậu phộng đâm tia nhiều, khi ra trái thì chắc hạt.

Theo ông Nguyễn Phụng Hoàng, Phó Phòng NN-PTNT huyện Đông Hòa, trồng đậu phộng mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội nên hiện nhiều nông dân chuyển sang trồng loại cây này. Đến nay, toàn huyện có 30ha đậu phộng, nông dân trồng luân canh với lúa, bắp, dưa.

Bình quân một năm bà con nông dân thu nhập 120-150 triệu đồng/ha (2 vụ đậu phộng cộng với vụ bắp, dưa). Thời gian đến, Phòng NN-PTNT huyện phối hợp với UBND các xã tiếp tục vận động bà con chuyển đổi những khu vực sản xuất lúa kém hiệu quả sang trồng đậu phộng.

Hình thành vùng chuyên canh

Ông Lê Tấn Thảo, Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Hòa cho biết: Toàn huyện có hơn 5.217ha đất chuyên trồng lúa nước và 481ha đất sản xuất bấp bênh do thiếu nước. Thời gian qua, huyện tập trung chỉ đạo chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tuy nhiên việc chuyển đổi còn chậm, sản xuất nhỏ lẻ, giá cả thị trường không ổn định, ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân.

Mới đây, nhiều xã triển khai mô hình trồng đậu phộng, ngoài yếu tố năng suất, giá cả thì còn có thị trường tiêu thụ rộng. Khi thu hoạch, thương lái đến mua tại ruộng nên không lo lắng về đầu ra.

Bà Lê Thị Hậu, thương lái thu mua đậu phộng ở thị trấn Hòa Vinh (huyện Đông Hòa) cho rằng, hiện giá đậu phộng trên thị trường ổn định ở mức 16.000-16.500 đồng/kg. Mỗi ngày xuất bán 10 tấn chở vào TP Hồ Chí Minh. Đậu phộng có bao nhiêu, bạn hàng ở TP Hồ Chí Minh thu mua hết bấy nhiêu.

Ông Trương Văn Tuấn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Phú Yên cho biết: Vụ hè thu 2018, Trung tâm Khuyến nông Phú Yên triển khai 3 mô hình chuyển đổi trồng giống đậu phộng L14 trên đất lúa, màu kém hiệu quả trên diện tích 19ha tại các xã Hòa Tân Đông (huyện Đông Hòa), Xuân Quang 2 (huyện Đồng Xuân) và Sơn Thành Tây (huyện Tây Hòa).

Sau 3 tháng thu hoạch cho năng suất từ 45,1-52 tạ/ha, hiệu quả kinh tế đạt khoảng 20 triệu đồng/ha. Diện tích đất triển khai mô hình này trước đây vào vụ hè thu nông dân bỏ hoang do thiếu nước, còn trồng lúa thì năng suất thấp, không mang lại lợi nhuận.

Mô hình đã góp phần thay đổi nhận thức, tập quán canh tác của bà con nông dân trực tiếp tham gia và tạo điều kiện cho hàng trăm nông dân trong vùng tham quan học tập về việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng.

Mới đây, tại huyện Đông Hòa, Trung tâm Khuyến nông Phú Yên tổ chức hội nghị, hội thảo khoa học chuyên đề chuyển đổi cơ cấu cây trồng (cây đậu phộng) trên đất trồng lúa, màu kém hiệu quả.

TS Nguyễn Thanh Phương, Phó Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp duyên hải Nam Trung Bộ, nhận định: Đây là một trong những mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa, màu kém hiệu quả thành công trong thời gian gần đây ở Phú Yên.

Mô hình này không những có hiệu quả về mặt kinh tế mà còn tiết kiệm một lượng lớn nước tưới, phù hợp với định hướng của ngành Nông nghiệp trong điều kiện biến đổi khí hậu, hiện tượng El Nino diễn ra trên diện rộng như hiện nay.

Cũng theo TS Nguyễn Thanh Phương, hiện nay, nền sản xuất nông nghiệp cả nước nói chung và Phú Yên nói riêng đã và đang gặp rất nhiều rủi ro do tác động của biến đổi khí hậu, đặc biệt là nắng hạn, thiếu nước tưới ngày càng gay gắt.

Do đó phải có sự chuyển đổi cơ cấu cây trồng hợp lý, luân canh, xen canh, sử dụng giống mới có năng suất cao, khả năng thích ứng rộng, chịu hạn tốt, phù hợp với điều kiện canh tác, khí hậu của địa phương. Năm 2018, toàn vùng duyên hải Nam Trung Bộ đã chuyển đổi hơn 10.000ha đất trồng lúa sang trồng rau màu; trong đó, vụ đông xuân là 4.060ha, vụ hè thu 5.290ha và vụ mùa là 710ha.

Riêng Phú Yên, vụ hè thu đã chuyển đổi 338ha đất trồng lúa sang trồng đậu phộng, đậu tương, đậu xanh. Thời gian đến, địa phương tiếp tục vận động nhân dân chuyển đổi cây trồng trên những vùng đất trồng lúa thiếu nước tưới hoặc canh tác cây màu hiệu quả chưa cao để tạo ra giá trị kinh tế cao hơn.

LÊ TRÂM

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước