Thời tiết thất thường trở ngại luân canh mè

Những năm qua, nông dân tại nhiều quận, huyện ở TP Cần Thơ đã phát triển sản xuất luân canh cây mè trên nền đất lúa trong vụ xuân hè (hè thu sớm). Cây mè có khả năng chịu hạn cao và nhẹ chi phí chăm sóc. Tuy nhiên, năm nay nông dân trồng mè trên nền đất lúa gặp khó do mưa trái mùa và các yếu tố thời tiết bất lợi.

Nông dân bỏ mè

Ngay từ khi chuẩn bị bước vào thu hoạch lúa đông xuân 2016-2017, nhiều nông dân trên địa bàn TP Cần Thơ đã sẵn sàng mè giống để ngay sau thu hoạch lúa là gieo trồng mè. Tuy nhiên, dự tính này của nhiều nhà nông đã không thể thực hiện được do liên tục gặp phải các trận mưa trái mùa, thời tiết diễn biến bất lợi.

Trồng và chăm sóc cây mè trong vụ hè thu 2017 tại hộ bà Thái Thị Phí, xã Trung Nhứt, quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ.

Ông Huỳnh Văn Đâu, ở phường Phước Thới, quận Ô Môn, cho biết: "Tôi dự định sau thu hoạch lúa đông xuân 2016-2017 sẽ tiến hành xuống giống mè. Không ngờ mưa trái mùa xuất hiện liên tục đã khiến mặt ruộng bị phá nát sau thu hoạch lúa, rất khó cho trồng mè, tôi đành phải sạ lúa trở lại". Theo bà Thái Thị Phí ngụ phường Trung Nhứt, quận Thốt Nốt, trong vụ sản xuất hè thu các năm qua, gia đình bà đều chuyển hết diện tích đất sản xuất lúa sang trồng mè và có lợi nhuận khá tốt. Vụ hè thu 2016, 13 công đất của bà (gồm 10 công ruộng và 3 công rẫy) đều gieo sạ mè, năng suất bình quân 7 giạ/công, tính ra lợi nhuận trên 3 triệu đồng/công. Ruộng lúa sau khi luân canh trồng mè còn giúp gieo sạ lại lúa vụ sau trúng mùa và ít sâu bệnh hơn so với sản xuất liên tục 3 vụ lúa trong năm. Bà Phí cho biết: "Đã lên kế hoạch xuống giống 13 công mè, nhưng rồi chỉ dám gieo trồng mè trên 3 công đất đã có nền rẫy sẵn, còn 10 công buộc phải tiếp tục sạ lúa lại. Năm nay, không chỉ có tình trạng mưa nắng thất thường so mọi năm mà gần đây ruộng lúa cũng thường bị ngập nước do thủy triều diễn biến phức tạp".

Trên thực tế, mưa làm cho nền đất ruộng bị yếu, sình lầy và mặt ruộng bị phá nát thành những đường rãnh hằn sâu bởi bánh xe của máy gặt đập liên hợp và máy kéo trong quá trình thu hoạch lúa. Muốn gieo sạ mè, nông dân phải tốn chi phí để xới và làm đất lại cho phù hợp với cây mè. Nhiều nông dân lo ngại mưa trái mùa còn tiếp diễn khiến cho việc trồng cây mè khó đạt năng suất cao. Anh Lê Phước Thọ, ngụ khu vực Thới An 4, phường Thuận An, quận Thốt Nốt, cho biết: "Vụ hè thu năm trước, tôi và nhiều bà con ở đây trồng mè chỉ đạt năng suất khoảng 4 giạ/công nên không có lời nhiều. Do vậy, khi thời tiết có thêm nhiều yếu tố bất lợi cho làm mè trong khi lúa vụ đông xuân 2016-2017 bán được giá, hầu hết bà con ở cánh đồng này không ai sản xuất mè mà chuyển lại sạ lúa".

Giảm mạnh diện tích gieo trồng mè

Diện tích gieo trồng mè trên nền đất lúa trong vụ hè thu sớm 2017 nhiều địa phương của TP Cần Thơ đang giảm rất mạnh so với cùng kỳ năm trước.

Trong những năm qua, quận Thốt Nốt là địa phương có diện tích đất lúa chuyển đổi sang trồng mè trong vụ hè thu, lớn nhất thành phố. Vụ hè thu 2016, diện tích trồng mè tại quận Thốt Nốt đạt hơn 3.600 ha. Hè thu 2017, quận dự kiến gieo trồng mè đạt khoảng 3.500 ha. Tuy nhiên, đến ngày 24-2-2017, diện tích gieo trồng mè trên địa bàn quận mới đạt hơn 1.230 ha. Ở quận Ô Môn, diện tích xuống giống mè trong vụ hè thu 2017 cũng bị sụt giảm mạnh. Vụ hè thu năm rồi, tổng diện tích gieo trồng mè trên địa bàn quận đạt khoảng 2.600 ha. Còn giờ, diện tích xuống giống mè vụ hè thu 2017 hiện mới hơn 430 ha. Theo dự báo của ngành nông nghiệp và đơn vị chức năng của 2 quận Ô Môn và Thốt Nốt, khả năng diện tích xuống giống mè tại các địa phương này trong thời gian tới không còn tăng đáng kể bởi nhiều nông dân đã gieo sạ lúa. Các cánh đồng thu hoạch lúa đông xuân trễ hiện nay là những khu vực đất trũng thấp và thời điểm này cũng khá trễ nên nông dân sẽ không xuống giống mè.

Theo ông Trần Hữu Khôi, Trưởng Trạm Khuyến nông quận Ô Môn, các ngành chức năng quận đã tích cực khuyến cao, hỗ trợ về mặt kỹ thuật và thông tin thị trường, tạo thuận lợi cho nông dân sản xuất mè và nhiều nông dân tại quận cũng đã có kinh nghiệm trong sản xuất giống. Tuy nhiên, với nhiều yếu tố thời tiết bất lợi, rất khó cho nông dân xuống giống mè. Nhiều nông dân đang lo trồng mè tới giai đoạn cây mè trổ bông kết trái mà gặp phải mưa trái mùa hoặc các điều kiện nắng, gió không tốt, ruộng mè rất dễ bị "buông bông, buông trái" và lép hạt, thất mùa. Do vậy, diện tích trồng mè tại quận sụt giảm mạnh so với cùng kỳ năm rồi là điều bất khả kháng.

Theo bà Nguyễn Thị Mãi, Phó Trưởng Phòng Kinh tế quận Thốt Nốt, trong điều kiện thời tiết bất lợi cho sản xuất mè, quận cũng rất muốn khuyến cáo nông dân sản xuất các loại rau màu thay thế: bắp, các loại đậu, rau…nhưng cái khó là đầu ra sản phẩm. Cây mè nhìn chung có đầu ra tương đối thuận lợi, nông dân có thể trữ mè lại để chờ giá thuận lợi mới bán. Nhiều diện tích sản xuất mè vụ hè thu trong các năm qua trên địa bàn quận đã giúp nông dân có lợi nhuận bình quân 20-22 triệu đồng/ha/vụ.

Diễn biến của thời tiết năm nay được xem là một tình huống mới của biến đổi khí hậu, rất cần được các cấp, các ngành chức năng xem xét kỹ để có các hỗ trợ, khuyến cáo và định hướng cho nông dân sản xuất phù hợp tình hình mới.

KHÁNH TRUNG

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước