Hướng tới sản xuất hồ tiêu bền vững ở Quảng Trị

Nhằm thực hiện có hiệu quả mục tiêu tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới, bên cạnh các quy hoạch ngành đã được ban hành trước đây, năm 2017 tỉnh Quảng Trị đã có những định hướng nhằm thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp trên địa bàn, trong đó xác định cây hồ tiêu là loại cây chủ lực có lợi thế cạnh tranh. Để đảm bảo phát triển bền vững cây hồ tiêu trong thời gian tới, cần có những giải pháp mang tính chiến lược lâu dài nhằm không ngừng tăng năng suất, sản lượng và chất lượng hồ tiêu Quảng Trị.

Chăm sóc cây hồ tiêu

Tỉnh Quảng Trị có tổng diện tích gần 20.000 ha đất đỏ ba dan, đây là điều kiện thuận lợi để mở rộng phát triển các loại cây công nghiệp dài ngày, trong đó có hồ tiêu. Đặc thù khí hậu, đất đai ở Quảng Trị cũng đã tạo ra hương vị của hạt tiêu được trồng trên đất này có mùi thơm, vị cay đặc trưng, khác biệt, được người tiêu dùng thị trường trong và ngoài nước đánh giá cao. Diện tích hồ tiêu toàn tỉnh đến cuối năm 2016 là 2.450 ha, sản lượng bình quân đạt 2.000 tấn/năm, doanh thu hàng năm đạt trên 300 tỷ đồng, tập trung ở các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh Cam Lộ.

Năm 2017, toàn tỉnh có 2.494 ha hồ tiêu, trong đó diện tích cho sản phẩm là hơn 1.907 ha. Nhờ làm tốt công tác cải tạo vườn cây và tích cực chăm sóc, năm nay hồ tiêu được mùa, năng suất đạt 12 tạ/ha, cao hơn năm trước 1,5 tạ/ha, sản lượng ước đạt hơn 2.279 tấn, cao hơn năm trước 361 tấn. Diện tích trồng mới năm 2017 ước đạt 50,2 ha, đạt hơn 100% kế hoạch. Tuy nhiên, năng suất hồ tiêu của Quảng Trị còn thấp so với mức trung bình của cả nước.

Bên cạnh những điều kiện thuận lợi để mở rộng phát triển diện tích hồ tiêu thì vẫn tồn tại một số khó khăn đối với người trồng tiêu trên địa bàn tỉnh. Đối với chu kỳ sinh trưởng của cây tiêu, thời gian ra hoa và đậu trái thường vào cuối tháng 11, 12 hàng năm, thời gian này trùng với thời tiết mưa, rét nên khả năng đậu quả cũng bị hạn chế. Việc người dân phát triển diện tích hồ tiêu trong khi chưa đươc trang bị đầy đủ kiến thức về khoa học- kỹ thuật đã tạo điều kiện cho sâu bệnh gây hại nghiêm trọng, ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng cây trồng.

Thời gian qua, tình hình sâu bệnh thường xuyên xảy ra, các loại bệnh hại chủ yếu trên cây tiêu là bệnh tuyến trùng hại rễ, bệnh chết nhanh chết chậm (thối gốc rễ), thán thư, xoắn lá, rệp sáp… Trong đó gây hại nặng nhất là bệnh thối gốc, rễ do nấm phytopthra gây hại. Tính đến tháng 10/2017, diện tích hồ tiêu bị nhiễm bệnh toàn tỉnh là 373 ha, tương đương 2.000 hộ sản xuất, diện tích bị nhiễm nặng là hơn 16 ha, ước thiệt hại cho người trồng tiêu hơn 10 tỷ đồng.

Một khó khăn nữa là hiện tại, hầu hết các giống tiêu đang trồng là giống tiêu Vĩnh Linh, chất lượng cao, năng suất trung bình chiếm tỷ lệ 80%. Tuy nhiên các giống tiêu đã tồn tại lâu trên địa bàn, không được phục tráng nên phần lớn đã bị thoái hóa. Trong khi đó hiện nay không riêng gì đối với Quảng Trị mà cả nước chưa có vườn ươm giống chuẩn, giống hiện tại chủ yếu được tuyển lựa qua quá trình canh tác của địa phương cho nên có hàng chục loại giống, lai tạp khác nhau, làm ảnh hưởng đến chất lượng hạt tiêu.

Mặt khác, việc quản lý các giống tiêu trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn do người trồng tiêu quen với việc tự lấy giống tiêu trên các vườn tiêu cũ để thực hiện trồng mới. Năm 2017, để hỗ trợ tốt hơn cho người trồng tiêu trên địa bàn, UBND tỉnh đã ban hành quyết định về việc thành lập Hội sản xuất, kinh doanh hồ tiêu Quảng Trị. Hoạt động của hội sẽ giúp cho việc quảng bá, xúc tiến thương mại cho sản phẩm hồ tiêu đạt hiệu quả cao. Cục Sở hữu trí tuệ cũng đã cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00045 cho sản phẩm hạt tiêu Quảng Trị, trong đó khu vực chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm hạt tiêu bao gồm thị trấn Hồ Xá và các xã Vĩnh Hiền, Vĩnh Nam, Vĩnh Hòa của huyện Vĩnh Linh.

Trong thời gian tới, sản phẩm hồ tiêu Quảng Trị sẽ tiếp tục được nhà nước điều chỉnh hồ sơ bảo hộ chỉ dẫn địa lý trên phạm vi rộng lớn hơn trên địa bàn tỉnh, dự kiến gồm các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Cam Lộ, Hướng Hóa. Nghị quyết 03/2017/NQ- HĐND của HĐND tỉnh ban hành về hỗ trợ một số cây trồng, con nuôi tạo sản phẩm chủ lực có lợi thế cạnh tranh trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017 - 2020 định hướng đến năm 2025 đề ra mục tiêu tập trung ổn định quy hoạch và các giải pháp tác động nhằm nâng cao năng suất và chất lượng hồ tiêu.

Phấn đấu đến năm 2020, diện tích hồ tiêu đạt 2.500 - 2.700 ha, đến năm 2025 đạt 3.000 ha, năng suất đạt 1,5 - 2 tấn/ha, sản lượng từ 5.000 - 6.000 tấn. Năm 2020 có 10% và năm 2025 có 15% diện tích hồ tiêu ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm, xây dựng 5-7 vườn cây đầu dòng để nhân giống. Để đảm bảo phát triển bền vững cây hồ tiêu trong thời gian tới, việc cấp bách cần làm là tiến hành phục hồi các vườn tiêu cũ, quy hoạch vùng trồng mới cây hồ tiêu ở những vùng có điều kiện thuận lợi. Đối với việc trồng hồ tiêu, phải áp dụng biện pháp canh tác bền vững theo hướng thực hành nông nghiệp tốt (GAP), áp dụng công nghệ tưới tiết kiệm, tuân thủ quy trình kỹ thuật.

Chú trọng công tác quản lý dịch bệnh, quan trọng nhất vẫn là việc phòng trừ bệnh hại trên cây tiêu, nhất là bệnh chết nhanh, chết chậm. Trên địa bàn tỉnh cần quan tâm đến việc xây dựng các vườn đầu dòng có chất lượng nhằm cung ứng giống sạch bệnh cho người trồng tiêu, đảm bảo cho việc trồng mới trên địa bàn đạt hiệu quả cao. Tập trung xây dựng chuỗi giá trị sản xuất hồ tiêu bền vững, tạo mối liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ để nâng cao giá trị sản phẩm. Ngoài ra, cần thiết lập kênh thông tin thị trường vật tư phân bón và sản phẩm hồ tiêu để giúp người dân chủ động hơn trong đầu tư sản xuất cũng như xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm hồ tiêu ra thị trường trong và ngoài nước.

Bảo Bình

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước