Phú Yên: Hiệu quả từ những cánh đồng mẫu lớn

Nông dân tham quan mô hình lúa chất lượng cao tại HTX Nông nghiệp An Thạch (huyện Tuy An) - Ảnh: Minh Duyên

5 năm thực hiện Quyết định 62 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản, xây dựng cánh đồng mẫu lớn, HTX và các xã trên địa bàn tỉnh đã được Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh Phú Yên (thuộc Sở NN-PTNT) đầu tư trình diễn các mô hình sản xuất lúa. Từ đây, người dân được tiếp cận kỹ thuật canh tác mới, HTX mở rộng liên kết tiêu thụ với các doanh nghiệp.

Được đầu tư

Ngay từ năm 2013, HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp Hòa Kiến 2 (TP Tuy Hòa) và HTX Dịch vụ nông nghiệp Hòa Trị 2 (huyện Phú Hòa) đã được hỗ trợ làm mô hình sản xuất lúa chất lượng cao trên diện tích 20ha, sử dụng giống nguyên chủng ML213, giống cấp xác nhận VDD 95-2.

Ông Nguyễn Hữu Hồng, Giám đốc HTX Hòa Trị 2, cho biết: Thời điểm đó, người dân vẫn quen sử dụng lúa thịt làm giống. Điều này khiến năng suất lúa không cao và công tác phòng trừ sâu bệnh trên toàn cánh đồng bị hạn chế. Tuy nhiên, nếu thay đổi thói quen của người dân chỉ bằng tuyên truyền miệng thì không hiệu quả.

Nhờ được hỗ trợ kinh phí, HTX đã thực hiện được mô hình mẫu sử dụng lúa giống chất lượng cao. Nông dân được khuyến khích tham gia thông qua chính sách hỗ trợ 100% giống gieo sạ, 30% phân bón và thuốc bảo vệ thực vật. Khi thu hoạch, ruộng mô hình cho năng suất 80 tạ/ha, lãi hơn 22,7 triệu đồng/ha, cao hơn so với ruộng đối chứng gần 5,8 triệu đồng/ha. Từ đây tạo được lòng tin trong nhân dân nên những vụ mùa tiếp theo, ngày càng nhiều các hộ sử dụng lúa giống thay lúa thịt. Hiện HTX duy trì mô hình lúa chất lượng cao trên diện tích 30ha và sản xuất giống nông hộ trên diện tích 4ha.

Đối với các xã miền núi, chưa thành lập HTX thì UBND các xã được hỗ trợ kinh phí để triển khai mô hình sản xuất lúa. 5 năm qua, 3 xã Xuân Quang 3 (huyện Đồng Xuân), Đức Bình Tây (huyện Sông Hinh) và Sơn Hà (huyện Sơn Hòa) được Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh hỗ trợ kinh phí làm mô hình.

Theo UBND xã Xuân Quang 3, tiếp nối thành công mô hình lúa chất lượng cao triển khai năm 2013 đến vụ hè thu năm 2015, xã tiếp tục được Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh đầu tư làm cánh đồng mẫu sản xuất lúa chất lượng trên diện tích 10ha. Năng suất lúa mô hình đạt 70 tạ/ha, cao hơn ruộng thường từ 5-7 tạ/ha, lợi nhuận đạt 12,8 triệu đồng, cao hơn so với ruộng đối chứng từ 4-6 triệu đồng/ha. Ông Lâm Văn Minh, Chủ tịch UBND xã Xuân Quang 3, bày tỏ: Hiệu quả thực tế của mô hình đã làm người dân thay đổi thói quen canh tác cũ, mạnh dạn tiếp thu kỹ thuật sản xuất mới.

Nhờ chính sách hỗ trợ giống và phân thuốc nên người dân đã nhiệt tình tham gia. Bà Ngô Thị Mây ở xã Đức Bình Tây (huyện Sông Hinh), cho biết: Lúc đầu tôi còn e ngại vì sợ giống mới, cách làm mới không phù hợp có thể bị mất mùa ảnh hưởng tới thu nhập của gia đình. Nhưng khi được cấp phát giống miễn phí và hỗ trợ 50% phân, thuốc, giảm phần lớn chi phí đầu tư nên tôi đã dành 1ha đất sản xuất để làm theo mô hình.

Theo Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh, HTX là đầu mối triển khai các mô hình cánh đồng mẫu lớn sản xuất lúa chất lượng cao. Từ năm 2013 đến nay, 13 HTX và 3 xã miền núi được đầu tư 900 triệu đồng để trình diễn mô hình trên diện tích hơn 335ha. Nông dân tham gia mô hình cũng được hưởng hỗ trợ như 100% lượng giống, 30% vật tư nông nghiệp với vùng đồng bằng và 50% vật tư cho vùng miền núi.

Nhiều lợi ích

Cũng theo bà Ngô Thị Mây, bà không chỉ được hỗ trợ giống, phân thuốc, giảm chi phí sản xuất mà cây lúa còn cho năng suất cao, hơn 60 tạ/ha so với canh tác thông thường. Bà cũng được hướng dẫn phương pháp sạ hàng, sạ thưa, giúp giảm lượng giống gieo sạ từ 180-200kg/ha xuống còn 100-120kg/ha.

Đối với các HTX, đây chính là tiền đề để các đơn vị này nhân rộng diện tích sản xuất giống nông hộ, tạo nguồn cung cấp giống lúa chất lượng để liên kết tiêu thụ với các doanh nghiệp. Ông Phạm Trọng Yêm, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết: Toàn tỉnh có 84 HTX nông nghiệp. Từ năm 2013 đến nay, các HTX này đều duy trì từ 2-5ha diện tích làm cánh đồng mẫu lớn sản xuất lúa giống. Nhiều HTX mở rộng được cánh đồng mẫu lớn lên 20ha, 40ha, 60ha… Có cánh đồng mẫu lớn, sử dụng giống tốt lại áp dụng kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất nên các HTX mở rộng được liên doanh liên kết tiêu thụ lúa giống với các đơn vị doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh.

Nếu năm 2013, toàn tỉnh chỉ có 1-3 HTX có được hợp đồng tiêu thụ lúa giống thì đến nay đã có trên 20 HTX có được hợp đồng bao tiêu sản phẩm lâu dài. Từ sản xuất, kinh doanh lúa giống, nhiều HTX đã tăng doanh thu, với bình quân vốn hoạt động một HTX đạt hơn 3 tỉ đồng, tăng 1 tỉ đồng so với 4 năm trước.

Theo ông Trần Tấn Khoa, Giám đốc HTX Nông nghiệp Nam An Nghiệp (huyện Tuy An), để có đủ lượng giống cung cấp cho các công ty theo hợp đồng hàng năm, HTX duy trì diện tích sản xuất lúa giống 40ha. Mỗi năm tiêu thụ 400 tấn lúa giống, cho thu nhập 60 triệu đồng/ha/vụ, lãi từ 35-40 triệu đồng/ha/vụ.

Ông Phạm Trọng Yêm cho biết thêm: Qua 5 năm triển khai mô hình cánh đồng mẫu lớn, đến nay đã giúp thay đổi cơ bản thói quen canh tác cũ, lạc hậu của nông dân. Bà con đã sử dụng lúa giống thay lúa thịt. Các HTX xây dựng được nền tảng sản xuất tập trung, là đầu mối thu gom nông sản để tiêu thụ cho các doanh nghiệp. Hạn chế lớn nhất hiện nay của các HTX là khâu chế biến. Do trang thiết bị không được đầu tư, chế biến tại các HTX vẫn rất thô sơ khiến cho việc tiêu thụ dừng lại ở sản phẩm thô, làm “sân sau” cho các doanh nghiệp. Điều này làm chậm quá trình xây dựng thương hiệu lúa giống tại các HTX hiện nay.

Minh Duyên

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước