Làm nông nghiệp công nghệ cao

Đối với không ít người dân Hậu Giang thì việc sản xuất nông nghiệp theo hướng công nghệ cao vẫn còn khá mới mẻ. Thế nhưng, mô hình canh tác này đã chính thức xuất hiện hơn một năm qua ở một xã vùng sâu của huyện Phụng Hiệp.

Trước khi cung ứng ra thị trường, dưa lưới đều được kiểm tra độ đường theo yêu cầu của đơn vị thu mua sản phẩm.

Cách nay chưa lâu, chúng tôi có dịp tiếp xúc, trao đổi với Đại sứ Nhà nước Israel tại Việt Nam Meirav Eilon Shahar nhân sự kiện bà đến thăm và làm việc với lãnh đạo tỉnh Hậu Giang. Trong lần gặp gỡ hiếm hoi ấy, điều khiến chúng tôi ấn tượng mãi đến nay với câu nói đầy ẩn ý, song cũng hết sức ví von đó là “buộc cây trái nở hoa trên sa mạc” của bà Đại sứ.

Theo bà Meirav Eilon Shahar, Israel có đến phân nửa diện tích là sa mạc, bán sa mạc. Cho nên làm được điều kỳ diệu như thế (giúp cây ra hoa, đậu trái trên những vùng đất cát, nắng nóng quanh năm - PV) là nhờ đất nước của bà luôn có những giải pháp đầu tư rất thích đáng trong việc xây dựng nguồn nhân lực, cũng như coi trọng công tác nghiên cứu và phát triển khoa học công nghệ tiên tiến, nhất là ứng dụng công nghệ cao vào quá trình sản xuất nông nghiệp.

Chuyện trồng dưa lưới trên nền đất ruộng

Trưa một ngày cuối đông, trong khi một số bà con đang tất bật bơm nước cho trà lúa Đông xuân chuẩn bị đỏ đuôi thì ông Võ Văn Trưng, nông dân ở ấp Tân Long B, xã Bình Thành, huyện Phụng Hiệp, vẫn thản nhiên chăm sóc đám dưa lưới trồng trong các khu nhà kính với diện tích 0,5ha, được lắp đặt bằng khung sắt tiền chế khá khang trang, nằm ngay trên nền đất ruộng của gia đình mình còn chưa phai hết màu phèn chua vàng sậm. Gặp ông vào thời khắc giữa trưa nên không khí có phần oi bức, ngột ngạt trong căn nhà kính được che chắn bởi các tấm lưới, mái che phủ bạt ni-lông trắng dày có chiều cao tầm 5m. Chưa kể là cánh cửa ra vào cũng luôn khép chặt nhằm ngăn chặn côn trùng xâm nhập. Do đó, chỉ có nắng, gió và ánh sáng vừa đủ cung cấp nhiệt độ cho quá trình quang hợp, sinh trưởng của từng dây dưa lưới mới đủ khả năng len lỏi vào căn nhà kính.

Ông Võ Văn Trưng chăm chút từng trái dưa lưới phục vụ thị trường tết 2017.

Biết chúng tôi thắc mắc, ông Trưng chậm rãi giải đáp rằng dưa lưới thuộc họ bầu bí, thích nghi tốt với nắng, nhiệt độ cao nhưng chịu mưa kém. Nếu trồng dưa tết mà gặp phải mưa trái mùa, hay sương muối thì cây dễ bị nhiễm nấm bệnh, thậm chí chết dây, còn trái sẽ bị nứt, dẫn đến thiệt hại nặng. Vì vậy, trồng dưa lưới trong nhà kính vừa giúp tránh được những bất lợi của thời tiết, vừa ngăn chặn côn trùng, sâu bệnh tấn công nên tiết giảm đáng kể khoản chi phí và công sức phun xịt thuốc bảo vệ thực vật. Quan trọng là sản phẩm làm ra không bị tồn dư lượng hóa chất độc hại.

Nhìn những dây dưa mơn mởn trong bầu đang vươn mình trên các sợi dây giăng thẳng đứng thành hàng ngay ngắn, ông Trưng bật mí thêm: “Hạt giống dưa lưới được ươm tại một góc nhà kính cho đến khi thành cây con mới tiếp tục trồng vào các bầu chứa giá thể (chủ yếu xơ dừa) nên hoàn toàn không tiếp xúc với nền đất lúa trước đây. Mặt khác, nền đất còn được xử lý bằng vôi bột, trải màng phủ nông nghiệp nên tránh được mầm móng cỏ dại, côn trùng chui lên”.

Áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt

Trên mỗi bầu đựng chừng 4 lít giá thể nuôi dưỡng bộ rễ, cung cấp dưỡng chất cho cây trong suốt thời gian sinh trưởng hơn 60 ngày, đều có cắm sẵn vòi tưới nhỏ giọt nối với nhánh dây rẽ được gắn cố định vào đường dây chính bằng nhựa dẻo đã lắp đặt khắp khu nhà kính. Quy trình vận hành hoàn toàn tự động thông qua việc thiết lập tầng suất tưới 10 lần/ngày và mỗi lần kéo dài 2 phút, do Trung tâm Nghiên cứu và phát triển nông nghiệp công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh chuyển giao. Qua đó, tiết kiệm nước trên 80% so với cách tưới truyền thống.

Trên mỗi bầu giá thể đều có cắm sẵn vòi tưới nhỏ giọt để cung cấp nước, dưỡng chất vừa đủ cho từng gốc dưa lưới.

Điều tiện lợi khác nữa là toàn bộ nước tưới trữ trong các thùng nhựa composite có thể tích lên đến 2.000 lít được pha chế với nhiều hợp chất hữu cơ cần thiết đảm bảo yêu cầu dinh dưỡng cho từng giai đoạn phát triển của cây. Còn nguồn nước tưới, pha chế cũng phải sạch từ trạm cấp nước cung cấp. Vì vậy, chẳng những giúp ông Trưng không tốn thêm công sức, chi phí phun xịt thuốc kích thích, hay bón phân trong suốt quá trình canh tác, mà còn góp phần tạo ra sản phẩm dưa lưới đạt theo tiêu chuẩn VietGAP. Theo ông Trưng, toàn bộ quy trình tưới nhỏ giọt được điều khiển bằng con tắt thông minh. Nhờ vậy, khâu bơm nước trực tiếp bằng mô tơ điện từ các thùng chứa dự trữ sẵn vào hệ thống dây dẫn trước khi tưới cho từng gốc dưa lưới được thực hiện hoàn toàn tự động trong khoản thời gian nhất định đã được lập trình sẵn. Ngoài việc sử dụng thiết bị vòi tưới nhỏ giọt, cùng đường dây truyền, dẫn nước thì con tắt thông minh đều xuất xứ và có công nghệ từ Israel.

Thực ra, trước khi hiện thực hóa đam mê sản xuất nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, kể cả mục tiêu đưa cây dưa lưới xuống ruộng, ông Trưng đã kỳ công học hỏi kinh nghiệm trồng hoa màu trong nhà kính từ những mô hình hiệu quả ở các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Thành phố Hồ Chí Minh. Đồng thời, tích cực nghiên cứu nhu cầu thị trường và tìm kiếm đối tác tiêu thụ sản phẩm sau thu hoạch. “Dưa lưới được các siêu thị trong cả nước thu mua quanh năm, lại có thể xuất khẩu đi nước ngoài nên giá không dưới 25.000 đồng/kg”, ông Trưng thông tin.

Trồng dưa lưới trong nhà kính tuy ít nhọc công chăm sóc nhưng đòi hỏi phải áp dụng quy trình canh tác bài bản. Muốn có trọng lượng từ 1,3kg trở lên thì theo ông Trưng, chỉ nên giữ lại trên mỗi dây một trái. Như vậy, với diện tích 1.000m2 nhà kính, trồng được 2.500 dây sẽ cho năng suất bình quân 3 tấn trái. “Dưa lưới có hình dáng đẹp, hương vị ngọt ngon nên người dân có thể dùng để chưng, hoặc đãi khách trong mấy ngày tết. Giá cả vì thế mà nhích hơn đáng kể so với ngày thường”, ông Trưng chia sẻ khi đang chăm chút trái dưa lưới căng tròn đu đưa trên dây.

Bắt chuyện với người trực tiếp hướng dẫn chúng tôi đến với mô hình “có một không hai” của huyện, anh Trần Trung Tính, Trưởng trạm Khuyến nông huyện Phụng Hiệp, tâm đắc: “Có thể nói đây là mô hình mới, mang lại hiệu quả kinh tế cao, tiêu biểu trên địa bàn huyện, kể cả tỉnh nên đơn vị đang tiếp tục nghiên cứu, đề xuất giải pháp hỗ trợ, khuyến khích đối với các hộ dân có điều kiện nhân rộng thêm nhiều điểm khác, nhất là ở những nơi thiếu nước ngọt sản xuất trước tác động bởi biến đổi khí hậu, gây ra tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn kéo dài”.

Khi ra về, chúng tôi không quên nhắn gửi những lời chúc mừng tốt lành nhất trước thềm năm mới cận kề. Thế nhưng, cuộc chào hỏi lẫn nhau nhiều lần bị gián đoạn do ông Trưng phải liên tục gọi điện nhân công thu hoạch, xe vận chuyển sản phẩm và chốt ngày giao hàng cho đối tác ở Thành phố Hồ Chí Minh…

Mô hình trồng dưa lưới trong nhà kính được ông Võ Văn Trưng triển khai thực hiện từ tháng 10-2015. Lúc đó, ông đầu tư 700 triệu đồng để cải tạo đất, làm nhà kính và lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt, với diện tích 2.000m2. Sau nhiều vụ dưa liên tiếp bội thu, đến nay ông Trưng đã mở rộng thêm diện tích 3.000m2 nhà kính để trồng dưa lưới theo tiêu chuẩn VietGAP. Ước tổng chi phí đầu tư gần 2 tỉ đồng.

Theo ghi nhận của ông Trưng, trồng dưa lưới trong nhà kính cho trái tròn đều, tỷ lệ đạt loại 1 trên 90% và có chưa tới 3% tỷ lệ hao hụt. Mặt khác, thời gian sinh trưởng của dưa tương đối ngắn, tối đa 70 ngày nên có thể canh tác được 4 vụ/năm. Quan trọng là bình quân mỗi vụ, lợi nhuận chiếm từ 70% trở lên trong tổng số doanh thu được. Do đó, khả năng thu hồi vốn đầu tư ban đầu rất nhanh.

NGUYỄN NGUYỄN

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước