Hỗ trợ xây dựng thương hiệu ổi Hoành Bồ (Quảng Ninh)

Nguồn tin: Báo Quảng Ninh, 23/08/2016
Ngày cập nhật: 25/8/2016

Ở Hoành Bồ (Quảng Ninh), cây ổi đang góp phần phát triển sản xuất, cải thiện đời sống của người dân, nâng cao hiệu quả diện tích canh tác. Tuy nhiên, để ổi trở thành cây trồng mũi nhọn của địa phương cũng như phát triển bền vững thì cần thêm những hỗ trợ, đặc biệt là việc xây dựng thương hiệu.

Trừ chi phí, gia đình ông Phan Văn Choong, thôn Đồng Đặng, xã Sơn Dương thu lãi trên 200 triệu đồng/năm từ cây ổi.

Năm 2008, ông Đinh Mạnh Đới, thôn 1, xã Dân Chủ nghe nói có giống ổi Đài Loan năng suất thì cao mà chất lượng quả lại tốt nên lặn lội lên Viện Nghiên cứu giống cây trồng Trung ương mua 200 cây để trồng thử nghiệm. Nhận thấy hiệu quả kinh tế của cây ổi, đến nay gia đình ông đã mở rộng diện tích lên tới gần 1.500 cây ổi, mỗi cây cho từ 35-40kg quả/năm, thu lãi từ 100-150 triệu đồng/năm. Do đây là giống ổi lai lê nên quả có mùi thơm đặc trưng, ruột đặc, độ ngọt cao. Vì thế giống ổi này rất được thị trường ưa chuộng. Những gia đình trồng nhiều nhất ở xã Dân Chủ, ngoài nhà ông Đinh Mạnh Đới, còn có nhà anh Đinh Văn Lượng, chị Đinh Thuý Lương...

Thấy rõ hiệu quả của cây trồng mới, diện tích trồng ổi trên địa bàn huyện Hoành Bồ tăng mạnh nhất là tại xã Sơn Dương. Để đảm bảo quy trình, chất lượng, tiêu thụ sản phẩm, cuối năm 2013, xã Sơn Dương đã thành lập Tổ hợp tác sản xuất và tiêu thụ nông sản Sơn Dương với 7 thành viên và đến nay là 19 thành viên. Tổ hợp tác tiến hành xây dựng giá sàn 3 tháng 1 lần, hướng dẫn kỹ thuật cho các thành viên để nhân rộng việc không sử dụng các loại thuốc sinh học trong chăm sóc cây quả.

Nhận thấy hiệu quả mà cây ổi mang lại, năm 2012, Hoành Bồ đã tập trung nhân rộng mô hình trồng ổi Đài Loan. Trong đó, các hộ tham gia mô hình được hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ 100% giống, 50% phân bón và được yêu cầu trồng đảm bảo theo đúng quy trình kỹ thuật dưới sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật. Để nhanh chóng nhân rộng diện tích ổi, nông dân được cán bộ kỹ thuật khuyến khích nhân giống bằng phương pháp chiết cành thay vì gieo hạt. Thêm nữa, ổi lê Đài Loan là giống cây trồng lai tạo từ giống nhập ngoại; vì thế để “nội địa hoá” sao cho phù hợp với thổ nhưỡng khí hậu của địa phương hơn, lại cho năng suất và chất lượng cao hơn thì cần phải thực hiện kỹ thuật ghép cành, ghép mắt giống cây trên thân cây ổi bản địa. Ưu thế của phương pháp này là không làm suy thoái nguồn gen của cây ổi Đài Loan, vẫn đảm bảo chất lượng quả ổi to, giòn và ngọt, ngoài ra còn tận dụng được sự phát triển nhanh khoẻ của cây ổi bản địa đã có sẵn. Hiện toàn huyện có gần 35ha diện tích trồng ổi lê tập trung ở các xã Sơn Dương, Dân Chủ, Tân Dân, Quảng La, Lê Lợi và phấn đấu mở rộng diện tích đến 50ha vào năm 2020. Năm 2015, tổng sản lượng ổi lê trên địa bàn đạt 60 tấn, thu lãi bình quân đạt khoảng 100 triệu đồng/ha/năm.

Tuy rằng, cây ổi đang góp phần cải thiện thu nhập, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, nâng cao hiệu quả diện tích đất nhưng những người trong cuộc vẫn không khỏi băn khoăn, lo lắng. Đó là làm sao để có chỗ đứng vững chắc trên thị trường, làm sao để xây dựng thương hiệu và mở rộng tiêu thụ...

Ông Phan Văn Choong, thôn Đồng Đặng, xã Sơn Dương, một trong những hộ dân có diện tích trồng ổi lớn nhất ở xã chia sẻ: Trừ chi phí, gia đình tôi cũng thu lãi trên 200 triệu đồng/năm từ cây ổi. Ổi của gia đình chủ yếu được giao cho nhà hàng, khách sạn, thương lái. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay, không ít ổi của các địa phương khác như Hải Dương, Bắc Giang… đều được giới thiệu là ổi Hoành Bồ. Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín, chất lượng, tiêu thụ của sản phẩm. Chúng tôi mong rằng thương hiệu tập thể cho loại cây này sẽ sớm được xây dựng. Bởi đây là việc làm cần thiết tạo hướng đi mới nâng cao giá trị sản phẩm cũng như mở rộng thị trường.

Cũng lại có người lo xa, sau này, với việc phát triển ổi thành vùng sản xuất tập trung mà không chỉ có bà con Hoành Bồ trồng mà còn có ở nhiều địa phương khác trong tỉnh, trong cả nước nữa liệu có tình trạng “được mùa rớt giá” như bài học với hành tím, dưa hấu hay chuyện cá tra, cá basa không?... Những trăn trở ấy cũng dễ hiểu khi mà hiện ổi ở Hoành Bồ đều chỉ có thể cho thu hoạch theo mùa. Những sản phẩm này, muốn bảo quản được lâu phải có sự hỗ trợ của công nghệ. Trong khi đó, việc đầu tư công nghệ chế biến, xử lý để bảo quản được lâu hoặc để nâng cao chất lượng và đa dạng hoá các loại sản phẩm không hề đơn giản. Thêm vào đó, trên địa bàn huyện mới chỉ có một tổ hợp tác sản xuất nên về lâu dài người dân mong có một tổ chức có tư cách pháp nhân giúp người dân kỹ thuật, tiêu thụ, thương hiệu. Vì vậy, họ rất cần thêm sự hỗ trợ, sự đồng hành từ phía nhà nước.

Cao Quỳnh