Cơ hội cho thanh long, nước mắm vào thị trường châu Âu

Nguồn tin: Báo Bình Thuận, 24/11/2015
Ngày cập nhật: 25/11/2015

Ở Bình Thuận, gần 10 năm nay, 2 sản phẩm lợi thế: Thanh long Bình Thuận, nước mắm Phan Thiết đã được Cục Sở hữu trí tuệ ra quyết định đăng bạ tên gọi xuất xứ hàng hóa, tạo điều kiện xuất khẩu.

Doanh nghiệp tư nhân Rau quả Bình Thuận dán tem xuất khẩu thanh long

Từ nỗ lực chỉ dẫn địa lý

Chỉ dẫn địa lý (CDĐL) được bảo hộ có vai trò ý nghĩa rất quan trọng trong việc phát triển sản phẩm đặc sản địa phương, bảo vệ quyền lợi người sản xuất, kinh doanh. Ở Bình Thuận, gần 10 năm nay, 2 sản phẩm lợi thế: Thanh long Bình Thuận, nước mắm Phan Thiết đã được Cục Sở hữu trí tuệ ra quyết định đăng bạ tên gọi xuất xứ hàng hóa, tạo điều kiện xuất khẩu. Về phía các nhà sản xuất, kinh doanh (công ty, hợp tác xã, tổ hợp tác) cũng đã đăng ký sử dụng CDĐL, cam kết thực hiện quy chế quản lý CDĐL của UBND tỉnh, quy chế kiểm soát của tổ chức, tập thể. Nhờ vậy, đến nay toàn tỉnh đã có 81 tổ chức, cá nhân được trao quyền sử dụng CDĐL Thanh long Bình Thuận (với diện tích vườn trồng 2.200 ha), 52 nhà sản xuất sử dụng CDĐL nước mắm Phan Thiết (tổng sản lượng sản xuất hơn 47 triệu lít/năm). Đây là tiền đề cho việc khai thác, sử dụng CDĐL được bảo hộ, trở thành tác nhân thương mại quan trọng, cơ sở cho người tiêu dùng tin tưởng vào chất lượng sản phẩm mang chỉ dẫn nguồn gốc này…

Trước đó để tạo điều kiện bảo hộ tài sản trí tuệ, xuất khẩu sản phẩm lợi thế địa phương ra nước ngoài, Sở Khoa học & Công nghệ đã gia hạn 4 giấy chứng nhận quyền sử dụng CDĐL “Bình Thuận” cho các tổ hợp tác sản xuất thanh long VietGAP (Hàm Liêm 1, Hàm Liêm 2, Phú Lộc 2), DNTN Rau quả Bình Thuận. Sở cũng đã bổ sung, cấp mới CDĐL “Phan Thiết” nước mắm cho 4 cơ sở, doanh nghiệp tư nhân sản xuất (Biển Rạng, Hồng Ngư, Hồng Khánh, Bùi Quỳnh Hương)…

Đến cơ hội vào thị trường châu Âu

Với CDĐL được chứng nhận, sản phẩm lợi thế địa phương có thêm điều kiện vươn ra nhiều nước ở châu Âu, khi lĩnh vực này là trọng tâm chính tại hội thảo xây dựng, vận hành hệ thống quản lý chất lượng sản phẩm mang CDĐL đăng ký bảo hộ tại châu lục phát triển công nghiệp này, diễn ra ở TP Phan Thiết mới đây. Bà Ester Olivas Cácceres, chuyên gia tư vấn Dự án Hỗ trợ chính sách thương mại & đầu tư của châu Âu (EU- MUTRAP), diễn giả chính hội thảo nhấn mạnh, Bình Thuận có lợi thế thanh long, nước mắm được Cục Sở hữu trí tuệ đăng bạ khá lâu; hiện đang được đăng ký bảo hộ CDĐL ở gần 10 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Trong bối cảnh, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EU) có hiệu lực trong thời gian tới. Chỉ dẫn địa lý thanh long Bình Thuận, nước mắm Phan Thiết sẽ được công nhận và bảo hộ trên toàn lãnh thổ EU. Do vậy, Sở Khoa học & Công nghệ tỉnh, hiệp hội, doanh nghiệp, nhà vườn… phải xây dựng hệ thống quản lý chất lượng cho sản phẩm mang CDĐL này từ quy trình trồng, chăm sóc đến chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, vấn đề quản lý chất lượng hiện một số mặt còn tồn tại như: hệ thống truy xuất nguồn gốc không ít sản phẩm chưa rõ ràng, các nhật ký, hồ sơ mới chỉ ghi chép số liệu về sản xuất chứ chưa có dữ liệu về thương mại; sản phẩm giao dịch thương mại trên thị trường với tên gọi và logo của CDĐL cũng còn hạn chế; hoạt động xúc tiến, quảng bá cho CDĐL này chưa hiệu quả, nhất là ở thị trường quốc tế… Chuyên gia tư vấn Dự án EU- MUTRAP khuyến cáo với nhà sản xuất tỉnh ta, cần xây dựng quy trình biểu mẫu để kiểm tra, giám sát chất lượng sản phẩm đúng tiêu chuẩn kỹ thuật. Xây dựng bản đồ số vùng nguyên liệu và các cơ sở, doanh nghiệp sản xuất để nâng cao hiệu quả truy xuất nguồn gốc hàng hóa. Liên kết, hợp tác với các nhà nhập khẩu châu Âu để yêu cầu chứng nhận xuất xứ của CDĐL này cho mọi lô hàng. Về lâu dài, cần có đơn vị kiểm soát toàn cầu về việc sử dụng trái phép logo, tên gọi và hàng nhái, hàng giả mang CDĐL Thanh long Bình Thuận, nước mắm Phan Thiết.

Doanh nghiệp tư nhân Rau quả Bình Thuận dán tem xuất khẩu thanh long

Ông Văn Công Thới, Phó Giám đốc Sở Khoa học & Công nghệ cho biết, mới đây, thanh long mang nhãn hiệu “Bình Thuận DRAGON FRUIT & hình” đã được các cơ quan chức năng: Đài Loan, Nhật Bản, Malaysia đồng ý bảo hộ sản phẩm khi xuất sang tiêu thụ thị trường ba quốc gia, lãnh thổ này. Sự kiện trên đã nâng tổng số 8 nước, vùng lãnh thổ chấp thuận bảo hộ cho thương hiệu thanh long, gồm: Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Hà Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia, Đài Loan. Cùng với đó, nhãn hiệu “Phan Thiết nước mắm - FISH SAUCE & hình” cũng được cấp phép lưu hành rộng rãi ở Campuchia.

THÁI KHOA